تولید نفت ایران در بالاترین رقم سه سال اخیر
برخی منابع از جمله منابع ثانویه گزارش ماهانه اوپک و همینطور شرکت بین‌المللی کپلر در تازه‌ترین گزارش‌های خود از افزایش حجم صادرات نفت ایران خبر می‌دهند.
برخی منابع از جمله منابع ثانویه گزارش ماهانه اوپک و همینطور شرکت بین‌المللی کپلر در تازه‌ترین گزارش‌های خود از افزایش حجم صادرات نفت ایران خبر می‌دهند.
به گزارش رجانیوز به نقل از ایران؛ سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) در تازه‌ترین گزارش اعلام می‌کند که ایران در ماه اوت ۲ میلیون و ۵۷۲ هزار بشکه نفت خام تولید کرده که ۵ هزار بشکه بیشتر از ماه ژوئیه (تیرماه - مردادماه) بوده است. این افزایش تولید که به منظور افزایش صادرات انجام شده، رکورد جدیدی از صادرات را برای نفت خام ایران طی ۳ سال اخیر (پس از خروج امریکا از برجام) به ثبت رسانده است. بررسی داده‌های اوپک نشان می‌دهد که ایران در ماه‌های ژوئن و ژانویه به ترتیب ۲,۵۶۵ میلیون بشکه در روز و ۲.۵۶۷ میلیون بشکه در روز نفت خام تولید کرده است. این درحالی است که میانگین تولید نفت ایران در سال ۲۰۲۰ روزانه ۱.۹۹۱ میلیون بشکه و در سال ۲۰۲۱ حدود ۲.۳۹۲ میلیون بشکه در روز بوده است. به این ترتیب رکورد تولید نفت خام ایران و به تبع آن صادرات نفت بعد از ۳ سال حجم معامله نامناسب در ماه اوت شکسته شد.
در همین حال، طبق آخرین گزارش سالانه اوپک در سال ۲۰۲۱، توان عملیاتی پالایشگاه‌های ایران یک‌میلیون و ۶۹۱ هزار بشکه در روز است که بخشی از نفت تولیدی ایران در آن مصرف می‌شود. با احتساب این موضوع میانگین صادرات نفت خام ایران در هر روز ماه اوت، ۸۸۱ هزار بشکه برآورد می‌شود. البته با توجه به صادرات نفت ایران در بازار خاکستری این آمار دقیق نیست و ممکن است کمتر از میزان واقعی صادرات برآورد شود. اما با در نظر گرفتن این اطلاعات که در حال حاضر تنها داده‌های در دسترس از میزان صادرات نفت خام ایران است، می‌توان گفت که صادرات نفت ایران (نفت خام+میعانات گازی) بیش از یک میلیون بشکه در روز است. چراکه مجموع صادرات میعانات گازی و نفت خام را به عنوان رقم صادرات نفت کشور در نظر می‌گیرند و وزیر نفت در هفته‌های اخیر اعلام کرد که «صادرات میعانات گازی ایران از ۷ هزار بشکه در روز در دولت قبل به رکورد روزانه ۲۳۰ تا ۲۴۰ هزار بشکه در سال ۱۴۰۱ رسیده است.»
آمارهای شرکت‌های ردیابی نفتکش‌ها از اوج‌گیری صادرات نفت و کاهش حجم ذخایر نفت بی‌مشتری جمهوری اسلامی برای سومین ماه متوالی خبر می‌دهد. به این ترتیب که ایران در سه ماه گذشته حجم قابل‌توجهی از ذخایر نفت انبار شده خود در تأسیسات خشکی و نفتکش‌های لنگر انداخته در خلیج فارس و آب‌های آسیایی را به فروش رسانده و حجم صادرات خود را بشدت افزایش داده است. یک مقام رسمی شرکت اطلاعات داده کپلر در این باره گفته است: «ذخایر نفت ایران در تأسیسات خشکی با افتی ۶ میلیون بشکه‌ای به ۵۰ میلیون بشکه رسیده و ذخایر نفت روی آب ایران نیز از ۱۰۷ میلیون بشکه به ۹۳ میلیون بشکه کاهش یافته است.» به گفته وی، «متوسط صادرات روزانه نفت حجم معامله نامناسب ایران در سه ماه گذشته (ژوئن-اوت) به ۹۰۰ هزار بشکه افزایش یافته است.»
شرکت تحلیل امور کشتیرانی «وُرتکسا» نیز روز دوشنبه با اشاره به افزایش صادرات نفت ایران در سه ماه گذشته گزارش داد که «ذخایر دریایی نفت ایران به ۹۵ میلیون بشکه رسیده که کمترین میزان طی سال‌های گذشته است.» یک مقام آگاه در وزارت نفت در گفت‌و‌گو با «ایران» کاهش ذخایر نفت خام و میعانات گازی از جمله ذخایر روی آب را تأیید کرد.
ناظران بازار می‌گویند که ایران در فروش نفت بیشتر به چین از راهکارهای بازاریابی و بازارسازی متداول از جمله رقابت قیمتی با نفت سایر عرضه کنندگان به بازار استفاده کرده و این ترتیب بازار را از دست نداده است. قیمت نفت خام سنگین ایران بر اساس تازه‌ترین گزارش اوپک، در ماه اوت نسبت به ماه ژوئیه ۵ دلار و ۳۹ سنت معادل ۵ درصد کاهش یافته است. قیمت نفت خام سنگین ایران در ماه اوت ۱۰۲ دلار و ۲۴ سنت ثبت شد، در حالی که این رقم در ماه ژوئیه ۱۰۷ دلار و ۶۳ سنت برای هر بشکه بود. البته ناگفته نماند که قیمت نفت در یک ماه اخیر روندی نزولی داشته و روز گذشته معاملات آتی نفت خام در نرخی در محدوده ۹۳ دلار در بشکه انجام می‌شد. مقامات وزارت نفت، تخفیف‌های نفتی ایران به چین را تأیید نمی‌کنند.
حذف دلار و یورو از معاملات روسیه
الکساندر پانکین، معاون وزیر امور خارجه روسیه اظهار کرد که روسیه دلار و یورو را در روابط تجاری، اقتصادی و سرمایه‌گذاری با شرکای خود کنار خواهد گذاشت زیرا این ارزها در بحبوحه فشار فزاینده غرب «سمّی» شده‌اند.
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از ایسنا به نقل از بیرنس، معاون وزیر امور خارجه می‌گوید: در مقابل فشار فزاینده ژئوپلیتیکی غرب، تنها راه تضمین روابط تجاری، اقتصادی و سرمایه‌گذاری باثبات بین روسیه و شرکای آن اجتناب استفاده از ارزهایی است که «سمّی» شده‌اند، در درجه اول دلار آمریکا سپس یورو و به تسویه حساب‌ها با گزینه‌های قابل قبول و در درجه اول با ارزهای ملی تغییر می‌کند.
این دیپلمات خاطرنشان کرد که سیستم مالی جهانی کنونی که توسط واشنگتن ساخته شده ثابت کرده است که برای شرایط نظم جهانی چند قطبی نامناسب است و اساسا به ابزاری برای دستیابی به اهداف سیاسی یک گروه از کشورها تبدیل شده است.
وی بیان کرد: کاملا بدیهی است که در شرایط کنونی، غرب قصد دارد به سوء استفاده از موقعیت ممتاز خود ادامه دهد.
این دلگرم‌کننده است که می‌بینیم بسیاری از کشورها، با مشاهده تحریمهای فوق‌العاده و غیرقانونی علیه روسیه، به ضرورت دلارزدایی از فعالیت‌های اقتصادی خارجی برای تضمین حاکمیت خود فکر می‌کنند و همان‌طور که مشخص شد، اگر اراده سیاسی وجود داشته باشد این موضوع کاملا قابل حل است.
همچنین الکساندر پانکین خاطرنشان کرد: استفاده از دلار در تسویه حساب‌های متقابل کشورهای اوراسیا به ۲۱ درصد از کل حجم معاملات کاهش یافته در حالی که پرداخت‌ها با ارزهای ملی به حدود ۷۵ درصد رسیده است.
شنبه ۱۲ مرداد: گزارش معاملات بورس تهران
همشهری آنلاین - سپیده بهکام: حجم معاملات بورس تهران، روز شنبه ۱۲ مرداد به ۱۷۱ میلیون سهم، به ارزش ۶۱۳.۴ میلیارد ریال رسید.
در این روز معاملات انجام شده روی سهام ملی صنایع مس، سرمایه‌گذاری غدیر و سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات به شدت روی سیر حرکت شاخص‌های تاثیر منفی داشتند به طوری که شاخص بورس (شاخص قیمت و بازده نقدی) در پایان معاملات با ۱۱۱ واحد افت به ۴۸ هزار و ۹۴۳ واحد نزدیک شد.
در این روز همچنین شاخص قیمت (شاخص کل قیمت سهام) ۳۰ واحد افت کرد و به ۱۲ هزار و ۶۲۸ واحد بازگشت و شاخص صنعت با ۲۴.۷ واحد افت به ۹ هزار و ۹۹۱ واحد رسید.
همچنین شاخص بازار اول (شاخص عملکرد تالار اصلی) با ۳۹ واحد افت مواجه شد و به ۱۱ هزار و ۱۰۴ واحد نزدیک شد اما شاخص بازار دوم (شاخص عملکرد تالار فرعی) با ۲۳ واحد رشد به ۱۳ هزار و ۴۳۴ واحد افزایش یافت.
بنا بر گزارش‌های رسیده از تالارهای مبادلات سهام همزمان با بازگشایی نماد فولاد مبارکه اصفهان پس از برگزاری مجامع حجم معامله نامناسب عادی فوق‌العاده و عادی به طور فوق‌العاده دوباره صف فروش برای سهام این شرکت تشکیل شد.[مفاهیم پایه بورس: مجمع عمومی]
در این روز دو هزار و ۷۰۷ نفر تعداد ۸۴.۷۶ میلیون سهم فولاد مبارکه به ارزش ۴۶۱.۱۶ میلیارد ریال را به فروش گذاشتند.
تعداد ۶۸۴ دستور فروش نیز در این روز برای ۵.۴ میلیون سهم فولاد خوزستان به ارزش ۶۷ میلیارد ریال صادر شد.
حجم عرضه چادرملو امروز به ۸۱۷ هزار و ۵۱۸ سهم به ارزش ۱۲ میلیارد ریال رسید و بیش از ۴ میلیون سهم سرمایه‌گذاری غدیر به ارزش ۱۱.۴ میلیارد ریال به فروش گذاشته شد.
از سوی دیگر در جریان معاملات امروز بورس حجم معامله نامناسب حجم معامله نامناسب اوراق بهادار تهران ۹۰۰ نفر برای خرید ۸.۵۸ میلیون سهم سیمان کردستان به ارزش ۷۳ میلیارد ریال اقدام کردند.
کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران ، سیمان بهبهان، سیمان شاهرود، ایران خودرو، سرمایه‌گذاری ملی و سرمایه‌گذاری ساختمان از دیگر سهام پرطرفدار امروز بورس تهران بودند.
عرضه نفت در بورس انرژی نمایشی نیست
نماینده شرکت ملی نفت ایران در بورس انرژی در پاسخ به ادعای مطرح شده مبنی بر نمایشی بودن عرضه 29 بهمن نفت خام در بورس انرژی گفت: به هیچ وجه امکان ندارد که نفت معامله شده خارج از بورس را مجدداً در بورس عرضه و ثبت کنیم.
به گزارش میز نفت ، پس از بازگشت تحریمهای آمریکا و تلاش دولت آمریکا برای کاهش صادرات نفت ایران، عرضه نفت در بورس به عنوان راهکار مقابله با تحریم در دستور کار قرار گرفت. این راهکار از اوایل آبان ماه امسال اجرایی شد و مطابق با مصوبه مجلس در جریان بررسی لایحه بودجه ۹۸، در سال آینده هم تداوم خواهد داشت.
در همین راستا، امیرحسین تبیانیان نماینده شرکت ملی نفت ایران در بورس انرژی در گفتگو با خبرنگار اقتصادی باشگاه خبری توانا خبرگزاری فارس درباره حجم معامله نامناسب روند عرضه نفت در بورس انرژی و برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته برای استمرار آن گفت: از ابتدای امسال بحث عرضه نفت در بورس پیگیری شد. برای این اقدام مجوزهای لازم از شورای هماهنگی اقتصادی سه قوه اخذ شد و نهایتاً از آبان 97، عرضه در رینگ صادراتی بورس انرژی آغاز شد. پس از ایجاد یک سری اصلاحات که مهمترین آن امکان تسویه ریالی ارزش محمولهها بود، عرضه دوم در بهمن ماه اتفاق افتاد و از همان زمان مقرر شد دوشنبه هر هفته نفت خام یا میعانات گازی به صورت مستمر عرضه شود.
وی افزود: تا امروز مبنای مجوز عرضه نفت در بورس انرژی، مصوبه شورای هماهنگی اقتصادی سه قوه بوده است اما احتمالا برای سال آینده مبنای کار، بودجه سال 1398 خواهد بود. در قانون بودجه سال 98 تصریح شده است که حداقل باید 6 میلیون بشکه نفت خام سبک، سنگین و میعانات گازی به صورت ماهانه در بورس عرضه شود.
*دلایل کم شدن استقبال مشتریان در برخی عرضه های نفت خام در بورس انرژی
نماینده شرکت ملی نفت ایران در خصوص فروش یک میلیون بشکه‌ای نفت در عرضه‌های اول و دوم و کم شدن استقبال مشتریان در عرضه‌های بعدی گفت: این مساله دو جنبه دارد. یکی اینکه باید در بورس استمرار عرضه وجود داشته باشد زیرا هر بار که عرضه متوقف شود و دوباره از سر گرفته شود احتمالا با نوسانات و کاهش حجم معاملات مواجه می‌شود و براساس مجوزی که داشتیم در آبان ماه اقدام کردیم. اخذ مجوز دوم دو ماه طول کشید که این سیگنال خوبی برای بازار نیست.
تبیانیان اضافه کرد: نکته دیگری را که باید در نظر بگیریم این است که بازار نفت خام بازار سیالی و دارای نوسان است. به همین دلیل، سرمایهگذارها موضوع را ارزیابی می‌کنند و نقطه ورود درنظر می‌گیرند که مسلما در بعضی از قیمتها ورود را منطقی نمیدانند.بنابراین نباید انتظار داشت خریدارها در هر عرضه اقدام به خرید کنند. خریدارها هم تحلیلهای خودشان را دارند. گاهی زمانی را برای ورود مناسب و گاهی نامناسب می‌دانند. بنابراین احتمال عدم انجام معامله در بازارهای فیزیکی طبیعی است و پارامترهایی همچون قیمت نفت، امکان جابجایی پول و نرخ ارز در شکل‌گیری معامله موثرند. براین اساس و به نظر من، وجود نوسان در معامله نفت در بورس کاملا طبیعی است که انشالله با پیگیری عرضه منظم، حجم معاملات به تدریج افزایش پیدا می‌کند.
تبیانیان در پاسخ به این سوال که برای تقویت و تداوم عرضه نفت در بورس چه زیرساخت‌های باید فراهم شود، گفت: درحال حاضر زیرساخت‌های خوبی فراهم شده است که البته این انتهای کار نیست و متناسب بازخوردهای بازار و سرمایهگذارها، اقدامات رو به جلوی را در دستور کار داریم.
نماینده شرکت ملی نفت ایران ادامه داد: بنابراین سازوکار کلی آن شکل گرفته است اما اقدامات دیگری را هم باید انجام داد. به عنوان مثال، بحث امکان تسویه ارزی برای پیش‌پرداخت یا امکان ارائه ضمانتنامههای ارزی برای قسمت اعتباری. این موارد بحثهای تکمیلی هستند. استمرار عرضه نشانگر تعهد ما به این موضوع است و بازار به ما اطمینان پیدا خواهد کرد.
*پاسخ به ادعای عجیب درباره عرضه قبلی نفت خام در بورس انرژی
تبیانیان در پاسخ به ادعای مطرح شده در فضای مجازی درباره نمایشی بودن عرضه 29 بهمن ماه نفت خام در بورس انرژی و فروش 35 هزار بشکه نفت در این عرضه گفت: این ادعا کاملاً غلط است معاملهای که در بیرون از بورس انجام می‌گیرد، نیازی برای تکرار آن در بورس نیست. در معاملات داخل بورس علاوه بر خریدار و فروشنده رکن دیگری به اسم سازمان بورس و شرکت سپرده‌گذاری وجود دارد. همه ارکان بورس در قیمتگذاری و در تسویه ناظر هستند. به هیچ وجه این امکان وجود ندارد که معاملهای که در بیرون انجام شده است را دوباره در بورس ثبت کنیم زیرا باید عملا پیش‌پرداخت واریز شود، کشف قیمت صورت بگیرد و کشتی معرفی شود.
وی اضافه کرد: دلیل بعدی که می‌توان در جواب این ادعا مطرح کرد این است که استثنائا حجم معامله در عرضه 29 بهمن کم بود و حجم تراز معاملاتی که در خارج از بورس انجام می‌شود حجم‌های بالایی هستند (حدود 1 میلیون بشکه) که اصلا با این ادعایی که مطرح شده همخوانی ندارد.
تبیانیان درخصوص تاریخ عرضه بعدی نفت در بورس انرژی گفت: امروز (۱۳ اسفندماه) نفت خام سبک با قیمت ۵۹ دلار و ۶۳ سنت در بورس انرژی عرضه می‌شود. اطلاعیه عرضه آن یک‌شنبه هفته قبل، صادر و منتشر شد. لازم به ذکر است عرضه‌های اسفند نسبت به عرضه‌های بهمن تغییر در عملیات داشته است. قبلا خریدار باید 10 روز الی 20 روز بعد از معامله کشتیاش را معرفی می‌کرد اما الان با توجه به محدودیتهای نفت، به خریدار این امکان را دادهایم که تا 10 روز قبل از دوره بارگیری فرصت داشته باشد کشتیاش را معرفی کند. این از حیث عملیات تسهیلگری و بهبود شرایط برای خریدار است که در عرضه‌های اسفندماه اعمال شد.
وی در پاسخ به سوالی درباره احتمال عرضه نفت خام در بورس انرژی در تعطیلات نوروز گفت: هنوز برای این مساله برنامهریزی نکرده ایم چون تعطیلات رسمی است و بورس هم تعطیل خواهد بود. باید بررسی کنیم ببینیم چه طوری میتوانیم این کار را انجام دهیم.
چرا سازمان بورس، با هسته معاملاتی فعلی خداحافظی نمی‌کند؟ / آتوس ما را نمی‌خواهد
سازمان بورس حدود ۱۵ سال پیش سامانه آتوس را که متعلق به یک شرکت فرانسوی است، خریداری کرد. حالا با زیاد شدن حجم معاملات در یک سال گذشته و با وجود عدم پشتیبانی این شرکت، هسته معاملاتی آتوس در ایران دچار اختلال شده است. چه چیزی باعث شده ما به آتوس وفادار بمانیم؟
شکل بازار بورس تهران امروز شبیه خانه‌ای قدیمی و زهوار در رفته‌ای است که میل به مهمانی‌های شلوغ دارد. رفت‌وآمدهای این خانه و امکانات ابتدایی‌اش برای مهمان‌ها با هم همخوانی ندارند اما اگر در سوراخ و سنبه‌های خانه را بگردیم داخل بالشت‌ها و لابه‌لای تشک‌هایش پول خوبی پنهان شده است. صاحب خانه اما انگار دلش نمی‌آید از این پول‌ها خرج نوسازی خانه کند.
شاید هم سازمان بورس که صاحب این خانه است آنقدر سرش شلوغ است که وقتی برای این تجملات ندارد. تا پایان امسال آن‌طور که وزارت صنعت اعلام حجم معامله نامناسب کرده ۱۰۰ شرکت تولیدی وارد بورس می‌شوند این در حالی است که اکنون فقط حدود ۳۵۰ شرکت در بورس حضور دارند. از طرف دیگر این روزها سهام عدالت ۴۶ میلیون مشمول در قید حیات آزاد شده است و این یعنی حداقل ۴۶ میلیون ایرانی صاحب سهام هستند. آیا هسته معاملات تحمل این حجم از سهامداران و معاملات را دارد؟
چرا هسته به یکباره مهم شد؟
تا همین چند سال پیش کسی از هسته چیزی نمی‌گفت یعنی دغدغه کسی نبود تا اینکه یکی دو سال اخیر بورس تهران به یکباره رشدهای عجیب‌وغریبی را تجربه کرد و در کنار آن تعداد کدهای بورسی نیز به شدت افزایش یافت. امروز حدود ۱۲ میلیون نفر کد بورسی دارند. فقط این آمار را در نظر داشته باشید که تعداد احراز هویت‌شده‌های سجام اردیبهشت امسال ۴۴ برابر اردیبهشت پارسال شده است.
حالا این روزها که دوران خوشی بورس است هسته برای ذی‌نفعان این بازار موضوع مهمی شده است. موضوعی که سال‌ها قبل کارشناسان بازار درباره آن فریاد کشیده بودند و صدایشان شنیده نشد. موضوع هسته هم این است که نتوانسته پاسخ درستی به حجم بالای معاملات بورس بدهد و باعث ضرر و زیان تعداد زیادی از فعالان بازار شده است. در شرایطی که آرامش معامله‌گران تازه‌وارد با کوچک‌ترین نویزی به هم می‌ریزد و باعث رفتارهای هیجانی می‌شود قطعی‌های پی‌درپی هسته نیز تبدیل به یک ضربه بزرگ و عاملی برای افزایش این رفتارهای هیجانی شده است.
در یکی از واکنش‌ها به انتقاد مردمی که وارد بورس شده‌اند چندی پیش یاسر فلاح، مدیرعامل شرکت اطلاع‌رسانی و خدمات بورس در پستی در پیج اینستاگرامش درباره وضعیت هسته بورس توضیحاتی داد. توضیحاتی که در واکنش به حجم بالای سؤالات درباره هسته بورس، داده شده است.
آتوس چیست؟
هسته‌ای که صحبت از آن است سال ۱۳۸۴ یعنی ۱۵ سال پیش از یک شرکت فرانسوی به حجم معامله نامناسب نام آتوس خریداری شد. گرچه امروز آتوس ۲۰ ساله، با محصولات نرم‌افزاری متنوع و جزو ۲۰ شرکت برتر فرانسه است اما آن زمان یک شرکت تازه‌تاسیس با عمر ۶ ساله بود. از سالی که سیستم معاملاتی حجم معامله نامناسب بورس از آتوس خریداری شد تا زمانی که به بهره‌برداری برسد ۴ سال طول کشید و این سامانه سال ۱۳۸۸ در بحبوحه اتفاقات آن سال راه‌اندازی شد. سؤال اینجاست که چرا در شرایطی که ما بعد از انقلاب همواره با تحریمهای مختلف تهدید شده‌ایم برای یک سازمان حساسی همچون بورس کشور محصولی را خریدیم که آینده تعاملات با شرکت ارائه‌دهنده آن مبهم بود؟ آیا تصمیم‌گیرندگان آن زمان همه جوانب را در نظر گرفته بودند یا موضوع چیز دیگری است؟
چرا آتوس؟
درست است که سال ۱۳۸۷ سامانه معاملاتی آتوس جایگزین سامانه قبلی شد، اما ۱۰ سال قبل‌تر از آن بحث تغییر نرم‌افزار معاملاتی و سامانه سپرده‌گذاری مرکزی (CDS) مطرح بود. سامانه قبلی سامانه تحت «داس» بود که پاسخگوی گسترش بازار در متغیرهای کمی و کیفی در آن سال‌ها نبود و در بسیاری از برنامه‌های گسترش بازار نقش بازدارنده داشت.
سازمان بورس برای انتخاب سامانه جدید سال ۱۳۸۳ تیمی از مدیران بورس، شرکت خدمات بورس، نماینده کارگزاران و هیات‌مدیره را برای بازدید از نرم‌افزارهای مختلف که در فهرست گزینه‌های اصلی سازمان بورس قرار داشتند، تشکیل داد.
چهار گزینه اصلی انتخاب، نرم‌افزارهای Atos Euronext، SIA، Computer share و Elind بودند. برای بازدید از آنها این تیم باید به کشورهای فرانسه، بلژیک، ایتالیا، اسلوونی و امارات سفر می‌کرد. یونان نیز در فهرست بود که در آن زمان درگیر عملیات اجرایی و آماده‌سازی برگزاری المپیک تابستانی آتن بود و امکان رفتن به آنجا میسر نشد.
عباس دهقان که آن زمان مدیرعامل کارگزاری اردیبهشت و از اعضای این تیم بود، درباره نتیجه این بازدیدها می‌گوید: « تیم اعزامی طی صورت‌جلسه‌ای جمع‌بندی خود را بر اساس چک لیست‌های بسیار زیاد و مدونی که شرکت خدمات بورس تهیه کرده بود به‌صورت امتیازدهی به نرم‌افزارهای برشمرده شده از جهات مختلف در تاریخ ۱۷ مرداد ۱۳۸۳ به سازمان ارائه کرد. آتوس در صدر قرار گرفت و بر مبنای امتیاز از ۱۰۰، امتیاز ۷۰ را به خود اختصاص داد و SIA با کسب ۶۰.۵ امتیاز در مکان دوم قرار گرفت. »
پس از آن هیات‌مدیره وقت سازمان بورس اوراق بهادار تهران بر کار کارشناسی آن تیم مهر تأیید زد. اما از زمان تصویب تا نهایی شدن فرآیند مذکور وقفه‌هایی ایجاد شد تا اینکه بالاخره مدیران سازمان بورس در سال ۱۳۸۴ سامانه معاملاتی بازار سهام کشور را از شرکت فرانسوی آتوس خریداری کردند و در سال ۱۳۸۸ هم به بهره‌برداری رسید.
آتوس سال‌هاست که ما را نمی‌خواهد، ما چرا او را می‌خواهیم؟
تازه آتوس در بازار بورس تهران راه افتاده بود و تازه طعم معامله بدون قطعی هسته را معامله‌گران چشیده بودند که تحریم‌ها علیه ایران شروع شد. اواخر دهه ۸۰ بود که در پی این تحریم‌ها آتوس هم رابطه‌اش را با ایران قطع کرد و دیگر از هسته بورس پشتیبانی نکرد.
پس از تفاهم هسته‌ای لوزان در تابستان ۱۳۹۴، آتوس در دو مرحله سامانه هسته معاملاتی را به‌روز کرد، اما با شروع دور تازه از تحریم‌ها، پشتیبانی‌اش را متوقف کرد و از آن به بعد کوشش‌ها برای حجم معامله نامناسب مجاب کردن این شرکت برای به‌روزرسانی رفع اشکالات نرم‌افزار معاملاتی یا بهره‌گیری از سخت‌افزار و نرم‌افزارهای جدید برای بازار سرمایه به در بسته خورد. حتی سازمان بورس در مقاطعی با یک شرکت سوئدی برای خرید هسته معاملات نیز وارد مذاکره شد که آن هم به‌دلیل تحریمهای بین‌المللی علیه ایران و ترس شرکت‌ها از برخوردهای قهرآمیز دولت آمریکا بی‌نتیجه ماند.
فلاح این موضوع را در پست اینستاگرامی‌اش این‌گونه شرح داده است: «راه‌حل خرید سامانه معاملات خارجی مناسب با حجم فعلی بازار، تا حد خوبی در سال‌های گذشته پیش رفت، اما فکر می‌کنم بهتر از من از شرایط بین‌المللی آگاه هستید.» و خبرهایی از تلاش برای به‌روزرسانی سامانه در ایران داده است: «به ناچار به‌روزرسانی سامانه، با دانش همکاران شرکت مدیریت فناوری در دستور کار قرار گرفته و متخصصان فناوری اطلاعات دانشگاه تهران هم در این زمینه اقداماتی را صورت داده‌اند.»
آیا ما در ایران توانایی طراحی هسته بورس را داریم؟
سال‌هاست که در بانک‌های کشور از کربنکینگ‌های ایرانی استفاده می‌کنیم که ماهانه حجم تراکنش‌های بالایی در اندازه میلیارد را پردازش می‌کنند. سامانه‌هایی که باید به‌صورت ۷ روز هفته و ۲۴ ساعته و به‌صورت آنی پردازش کنند. سؤال اینجاست که وقتی ما در کشورمان توانایی طراحی این سامانه‌ها را داریم که در مقایسه با بازار سرمایه کاربران وسیع‌تری دارد آیا توانایی طراحی یک هسته معاملات را نداریم؟ آیا سازمان بورس تهران از نظر مالی توان خرید یک سامانه جدید معاملاتی را ندارد؟
از نظر درآمد شرکت بورس اوراق بهادار تهران چیزی کم ندارد. فقط در فروردین‌ماه امسال این شرکت نزدیک به ۷۰ میلیارد تومان درآمد داشته، این درآمد در اردیبهشت‌ماه به ۱۵۵ میلیارد تومان رسید یعنی فقط در دو ماه اول سال بیش از ۲۲۵ میلیارد تومان درآمد این سازمان بوده است.
بنابراین سازمان بورس نه از نظر توان طراحی داخلی در کشور دچار مشکل است و نه مشکل نقدینگی برای هزینه یک سامانه جدید دارد. کافی است به جای سرمایه‌گذاری با خرید ملک این سازمان با خرید یک سامانه جدید سروسامانی به بازار دهد که خودش می‌تواند یک سرمایه‌گذاری بزرگ باشد.حجم معامله نامناسب
با اینکه سال ۱۳۸۸ رشته روابط عمومی را انتخاب کردم، اما آمال و آرزوهایم با سازوکار این رشته سنخیتی نداشت و پا به دنیای خبرنگاری و روزنامه‌نگاری گذاشتم. در سال ۹۶ با قبولی در کارشناسی ارشد علوم ارتباطات اجتماعی علامه خواستم به حوزه سیاست و جامعه وارد شوم که بخت و اقبالم این بود تا در راه پرداخت با دنیای فناوری و فین‌تک آشنا شوم و حالا خبرنگار حوزه بورس این رسانه هستم.
دیدگاه شما