مزایای صندوق درآمد ثابت

انواع صندوق های سرمایه گذاری | آشنایی کامل با این صندوق‌ها و نحوه عملکرد آن‌ها

در مقاله قبلی (صندوق معاملاتی چیست؟) گفتیم از آنجا که بسیاری از افراد زمان و دانش کافی برای دنبال کردن یادگیری را ندارند، به دنبال راهی مطمئن برای سرمایه‌گذاری در بورس هستند.صندوق‌های قابل معامله دقیقا برای همین هدف ساخته شده‌اند و مدیریت اموال و دارایی‌های شما در بورس را انجام خواهند داد. در واقع این صندوق‌ها سرمایه شما را جذب می‌کنند و با توجه به تخصص و مهارت ویژه‌ای که دارند، سرمایه شما را در بخش‌های مختلف بازار بورس به کار می‌گیرند. با این مقدمه کوتاه، امروز می خواهیم به سراغ انواع این صندوق های سرمایه گذاری در بورس برویم و با ویژگی های آن ها آشنا شویم. با ما همراه باشید.

صندوق‌ های سرمایه گذاری، فرصتی ناب برای کسب سود در بورس ایران

یکی از ارکان مهم اقتصادی در هر کشور بورس آن است که تمامی شرکت‌های بزرگ و کوچک در این بازار به عرضه سهام خود اقدام می‌کنند. قیمت‌ سهام شرکت‌های مختلف به صورت روزانه در حال تغییر است و همین مورد سبب سود یا زیان سرمایه‌گذاران سهام خواهد شد. درحال حاضر انواع صندوق های سرمایه گذاری در بورس ایران وجود دارند که امکان سرمایه گذاری را برای عموم مردم راحت‌تر کرده‌اند. در این مطلب قصد داریم تا به صورت ویژه این صندوق‌ها را بررسی کرده مقایسه انجام بدهیم و بهترین صندوق های سرمایه گذاری را بررسی کنیم و با نحوه کار آن‌ها آشنایی پیدا کنیم. مسلما افزایش آگاهی شما در این زمینه می‌تواند زمینه‌ساز سودهای زیادی برای آینده شما باشد.

اصول و ویژگیهای انواع صندوق های سرمایه گذاری

برای اینکه بتوانید سرمایه‌گذاری در بورس را به شکل حرفه‌ای انجام دهید، باید با اصول این کار آشنایی داشته باشید. روش های مختلفی برای این مهم وجود دارد که ما به تفصیل و با جزئیات آن ها در دوره مقدماتی بورس و دوره رایگان فرصت های سرمایه گذاری شرح و بسط داده ایم. با این حال، در اینجا نیز می خواهیم به صورت مختصر به این اشاره کنیم که یکی از روش‌های آسان برای انجام سرمایه‌گذاری در بورس، استفاده از انواع صندوق‌های قابل معامله است.

همانطور که قبل تر گفته ایم، تمامی کارشناسان این صندوق‌ها جزو حرفه‌ای‌ترین تحلیلگران بازار هستند و تجربه بسیار زیادی در این کار دارند. همانطور که می دانید برای موفقیت در بازار پرتلاطم بورس ایران باید به اصول بازار تسلط داشته باشید. از آنجا که انجام این کار برای شما سخت است، می‌توانید آن را به انواع صندوق های سرمایه گذاری بسپارید تا در کمترین زمان ممکن آن را برای شما انجام دهند. در ادامه با برخی از مهم‌ترین مزایا و معایب صندوق های سرمایه گذاری آشنا خواهیم شد.

مدیریت حرفه‌ای سرمایه شما

از آنجا که تمامی معاملات در این روش به صورت حرفه‌ای انجام می‌شود، احتمال زیان شما بسیار پایین می‌آید. در واقع تمامی تحلیل‌ها توسط تیم حرفه‌ای صندوق‌ها به صورت دقیق انجام می‌شود و سپس سرمایه‌گذاری انجام خواهد شد. خوشبختانه در این روش مدیریت سرمایه شما در بورس به صورت حرفه‌ای انجام می‌شود و کسب سود برای شما آسان‌تر خواهد بود. با توجه به این مزیت، سپردن سرمایه به این صندوق‌ها کار عاقلانه‌ای به نظر می‌رسد. تمامی مباحث مربوط به تحلیل تکنیکال و فاندامنتال به صورت ویژه توسط تحلیلگران صندوق انجام می‌شود تا مدیریت سرمایه به نحو احسن انجام شود.

قدرت نقدشوندگی مناسب

برای اینکه شما بتوانید سهام خود را در بازار بورس ایران به فروش برسانید، باید حتما برای آن خریدار وجود داشته باشد. اگر شما قصد فروش سهمی را دارید ولی فعلا خریداری برای آن وجود ندارد، باید صبر کنید تا خریدار جدید سهم را از شما بگیرد. در این حالت است که اصطلاحاتی همچون صف فروش و صف خرید به وجود می‌آید. در واقع اگر میزان فروش یک سهام در بازار بیشتر از حجم خرید آن باشد، صف فروش شکل می‌گیرد و شما باید در این صف بمانید تا سهام شما فروخته شده و نقد شود.

این در حالی است که سهام انواع صندوق های سرمایه گذاری شامل این مورد نیست و قدرت نقدشوندگی بسیار بالایی دارند. شما می توانید در این حالت در کمترین زمان ممکن سهام خود را بفروشید و سرمایه خود را به پول نقد تبدیل کنید. با توجه به این مزایا و معایب صندوق های سرمایه گذاری می‌توانید تصمیم نهایی خود درباره استفاده یا عدم استفاده از آن‌ها را بگیرید.

امکان سرمایه گذاری با پول کم

معمولا اکثر افراد برای خرید سهام شرکت‌های مختلف، پول زیادی را وارد بازار بورس ایران می‌کنند تا به سودآوری برسند. با این حال بسیاری از افراد علاقه‌مند به این بازار،‌ پول زیادی برای سرمایه‌گذاری ندارند. در چنین مواردی استفاده از انواع صندوق های سرمایه گذاری در بورس می‌تواند گزینه جذابی برای آن‌ها باشد. نکته جالب این است که شما می توانید با چند ده هزار تومان سرمایه‌گذاری خود را شروع کنید و به مرور زمان آن را بیشتر کنید. با توجه به اهمیت بالای انواع صندوق های سرمایه گذاری در ایران، بهتر است که فعالیت خود را با همین سرمایه‌های کم شروع کنید و آن را در مرور زمان افزایش دهید.

تشکیل سبد دارایی متنوع و کاهش ریسک سرمایه‌گذاری

کنترل ریسک در بازار سرمایه از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و یکی از تعیین‌کننده‌ترین عوامل برای موفقیت هر فرد یا شرکتی است. حال باید ریسک سرمایه‌گذاری با استفاده از روش‌های مختلف کاهش پیدا کند. احتمالا شما هم این ضرب‌المثل را شنیده‌اید که می‌گویند انسان عاقل همه تخم مرغ‌هایش را در یک سبد نمی‌گذارد. این مفهوم در بازارهای مالی همچون بورس ایران نیز وجود دارد. زمانی که تمام پرتفو شما شامل سهام یک شرکت است، ریسک سرمایه شما بسیار بالا می‌رود.

این در حالی است که باید در پرتفوی شما سهام‌های مختلفی وجود داشته باشد تا بتواند احتمال بروز ضرر و زیان را برای شما کمتر کند. انجام این کار نیازمند تخصص و دانش بالایی در بورس ایران است. اگر خودتان آگاهی لازم در این زمینه را ندارید، بهتر است که آن را به انواع صندوق های سرمایه گذاری مزایای صندوق درآمد ثابت بسپارید تا سرمایه شما در بهترین صنایع قرار دهند و سود مناسبی برای شما ایجاد کنند.

بررسی انواع صندوق های سرمایه گذاری

در حال حاضر صندوق‌های سرمایه‌گذاری فعال در ایران به بیش از سی عدد می‌رسند که هر کدام از آن‌ها در حوزه تخصصی خود مشغول به کار هستند. به صورت کلی این صندوق‌ها به سه دسته کلی تقسیم می‌شوند که در زیر به آن‌ها اشاره می‌کنیم.

• صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت
• صندوق سرمایه مزایای صندوق درآمد ثابت گذاری سهامی
• صندوق سرمایه گذاری مختلط یا مشترک

هر کدام از این موارد دارای کاربرد‌ها و شرایط خاص هستند که هر کس باید از بین آن‌ها بهترین انتخاب ممکن را برای خود انجام دهد. برای آگاهی بهتر شما در این زمینه، هر کدام از این موارد را به صورت جداگانه بررسی خواهیم کرد.

صندوق با درآمد ثابت

اگر زیاد اهل ریسک نیستید و دوست دارید تحت هر شرایطی اصل پول شما حفظ شود، بهتر است که به سراغ صندوق با درآمد ثابت بروید. زمانی که شما در انواع صندوق های سرمایه گذاری با درآمد ثابت سرمایه‌گذاری می‌کنید، پول شما در مواردی همچون سپرده بانکی و اوراق مشارکت سرمایه‌گذاری می‌شود. البته بخش کوچکی از سرمایه شما نیز صرف خرید سهام‌های بنیادین بورس خواهد شد. دارایی‌های خریداری شده در این صندوق‌ها ریسک پایینی دارند ولی سودی که از این روش دریاف می‌کنید نیز دارای محدودیت خاص خود است. صندوق با درآمد ثابت می‌تواند تا ۱۵ درصد سود برای شما ایجاد کند که هر صندوق قوانین خاص خودش را در این مورد دارد.

درواقع، صندوق با درآمد ثابت به گونه‌ای است که اصل پول شما را به همراه سود آن تضمین خواهد کرد. در واقع زمانی که شما سرمایه‌گذاری در صندوق ثابت را انجام می‌دهید، یک سود ثابت را به صورت مداوم دریافت خواهید کرد. این روش سرمایه‌گذاری تقریبا بدون ریسک است و برای کسانی که تحمل ریسک و ضرر را ندارند بسیار مناسب خواهد بود. با توجه به اینکه میزان ریسک در این روش کم است، مقدار سود به دست آمده از آن نیز پایین‌تر از سایر روش‌ها است.

در صندوق با درآمد ثابت، بالای هفتاد درصد از دارایی‌ها شامل موارد کم‌ریسکی همچون سپرده بانکی، اوراق خزانه و اوراق مشارکت است. وجود این موارد سبب می‌شود تا احتمال ایجاد زیان به کمترین حد خود برسد. بسیاری از افراد با توجه به شرایط شخصی خود از این صندوق استفاده می‌کنند و سودهای بسیار مناسبی به دست می‌آورند.

صندوق سرمایه‌ گذاری سهامی

اگر فردی هستید که به سرمایه‌گذاری‌های پرریسک علاقه دارید، بدون شک صندوق سهامی همان چیزی است که به درد شما می‌خورد. چنانچه شما در انواع صندوق های سرمایه گذاری سهامی شروع به فعالیت کنید، حدود ۸۰ درصد از سرمایه شما صرف خرید سهام شرکت‌های مختلف خواهد شد. از آنجایی که قیمت سهام شرکت‌ها به صورت پیوسته در حال تغییر است، ریسک این سرمایه‌گذاری بالا خواهد بود. البته میزان سود‌های به دست آمده در این روش نیز بسیار زیاد است و در برخی مواقع شما بالای ۵۰ درصد سود را تجربه خواهید کرد. این صندوق می‌تواند برای بلند مدت بسیار مناسب باشد و سرمایه‌های شما را رشد خواهد داد.

درواقع، صندوق سرمایه‌گذاری سهامی یکی دیگر از بهترین روش‌های سرمایه‌گذاری در بازار بورس ایران است. در این صندوق بیشتر از هفتاد درصد ‌آن از سهم‌های مربوط به شرکت‌های مختلف تشکیل شده است. به همین دلیل نام آن به صندوق سرمایه‌گذاری سهامی معروف شده است. میزان ریسک در این صندوق‌ها تقریبا بالا است زیرا همه چیز بر اساس ارزش سهم شرکت‌ها محاسبه می‌شود. یعنی اگر سهام شرکت‌های داخل صندوق سقوط کند، بخشی از سرمایه اولیه شما نیز وارد ضرر خواهد شد. البته این مورد برای سودها هم صدق می‌کند.

با افزایش ارزش سهام شرکت‌ها پول و سرمایه شما نیز با رشد زیادی همراه خواهد بود. از آنجا که در این صندوق‌ها شما ریسک بیشتری می‌کنید، درصد سودهای به دست آمده نیز بالاتر خواهد بود. پس اگر انسان ریسک‌پذیری هستید و می‌خواهید برای به دست آوردن سودهای بزرگ تلاش کنید، بدون شک استفاده از صندق سهامی بهترین گزینه پیش روی شما خواهد بود.

صندوق مختلط یا مشترک

صندوق سرمایه‌گذاری مشترک در واقع ترکیبی از صندوق ثابت و سهامی در کنار یکدیگر است. تقریبا نیمی از دارایی‌ها در این صندوق صرف خرید سهام می‌شود و نیمی دیگر نیز به اوراق مشارکت و سپرده بانکی تخصیص داده می‌شود. در این حالت ریسک سرمایه گذارید نیز متوسط است و احتمال سود یا زیان خیلی بالای کمتر خواهد شد. معمولا میزان سو د یا ضرر در این حالت عاقلانه است و به همین علت اکثر افراد به سراغ انواع صندوق های سرمایه گذاری مشترک خواهند رفت. شما در این شرایط می‌توانید به سود خوبی دست پیدا کنید. اگر نگاهی به پرتفوی این صندوق بیاندازیم، متوجه می‌شویم که حدود ۵۰ درصد از آن را اوراق مشارکت و اوراق غرضه تشکیل می‌دهد. همچنین ۵۰ درصد بعدی نیز از سهامی شرکت‌های مختلفی که در بورس فعال هستند تشکیل شده است. با توجه به مزایا و معایب صندوق های سرمایه گذاری مشترک،‌ به شما توصیه می‌کنیم که از قبل شرایط خود را بررسی کنید و سپس برای ورود به این بازار اقدامات لازم را انجام دهید .

با صندوق های سرمایه گذاری دارایی‌های خود را بیشتر کنید

در حال حاضر هر کسی برای سرمایه‌گذاری و افزایش درآمد خود از روش‌های مختلفی استفاده می‌کند. بازار بورس ایران یکی از بسترهای مهم برای سرمایه‌گذاری است که می‌توانید از آن استفاده کنید. صندوق‌های سرمایه‌گذاری بخشی از این بازار مهم را تشکیل می‌دهند که شما هم می‌توانید سرمایه خود را به این شرکت‌ها بسپارید. این صندوق‌ها پول شما را در قسمت‌های مختلف سرمایه‌گذاری می‌کنند و سود حاصل از آن را به صورت دوره‌ای در اختیار شما قرار خواهند داد. مسلما با استفاده درست و اصولی از این روش می‌توانید موفقیت‌های مالی بی‌نظیری را برای خود رقم بزنید.

مزایای صندوق های سرمایه گذاری چیست؟

نخستین مزیت صندوق سرمایه گذاری ، مدیریت حرفه ای پول شماست.سرمایه گذاران به این دلیل در صندوق سرمایه گذاری می کنند که معمولا زمان و یا تخصص کافی را برای سرمایه گذاری به صورت انفرادی ندارند.صندوق سرمایه گذاری ابزاری برای سرمایه گذاران خرد است تا بتوانند از توانایی ها و مهارت های افراد حرفه ای برای سرمایه گذاری و نظارت بر دارایی هایشان استفاده کنند.چرا که این صندوق ها دارای تحلیلگران و مدیران سرمایه گذاری هستند که پیوسته تلاش می کنند تا با یافتن گزینه های مناسب و خرید و فروش به موقع آنها، عملکرد ممتازی برای سرمایه گذاران خود فراهم نمایند
کاهش ریسک سرمایه گذاری ها :

براساس قوانین سازمان بورس، صندوق های سرمایه گذاری ملزم به تشکیل سبدی متنوع از دارائی های نقدی و اوراق بهادار هستند.بخشی از این دارایی ها شامل دارایی های با درآمد ثابت همچون سپرده های بانکی و اوراق مشارکت می شود که ریسک سرمایه گذاری را به شکل قابل توجهی کاهش می دهد. تشکیل سبدی از دارایی ها که اصطلاحا متنوع سازی دارایی ها نام دارد باعث کاهش ریسک سرمایه گذاری می شود ، سرمایه‌گذار صندوق با پرداخت مبلغی قادر است چنین سبدی را خریداری کند و مخاطرات سرمایه‌گذاری مستقیم در بورس را کاهش دهد.
نظارت و شفافیت اطلاعاتی :

صندوق های سرمایه گذاری در بازه های زمانی مشخصی توسط سه نهاد سازمان بورس و اوراق بهادار،متولی و حسابرس مورد بازرسی قرار می گیرند و تمامی فعالیت های آنان به صورت شفاف اطلاع رسانی می شوند.متولی صندوق نیز به صورت مستمر بر عملکرد صندوق نظارت دارد
نقد شوندگی بالا :

سرمایه گذاری در صندوق این امکان را به شما می دهد خیلی زود پول خود را نقد کرده .شما برای فروش واحدهای سرمایه گذاری خود با هیچ مشکلی مواجه نمی شوید.این کار توسط ضامن نقد شوندگی صندوق انجام می شود و شما هرزمان که تصمیم به نقد کردن دارایی خود بگیرید ضامن نقد شوندگی صندوق این وظیفه را به عهده می گیرد.
صرفه جویی نسبت به مقیاس :

با توجه به اینکه صندوق های سرمایه گذاری از گردآوری سرمایه های خرد تشکیل می شوند،بنابراین امکان استفاده از مزایای یک مجموعه سرمایه گذاری بزرگ برای دارندگان آن فراهم می شود.شما شاید با ۱ میلیون تومان توانایی سرمایه گذاری در گزینه های متنوعی را نداشته باشید.اما با توجه به حجم بالای سرمایه در صندوق سرمایه گذاری،این امکان برای شما فراهم می شود.ضمنا به دلیل حجم بالای سرمایه صندوق ها هزینه هایی از قبیل تحلیل ،بررسی ، ارزش گذاری ،خرید و فروش و سایر هزینه ها در بین سرمایه گذاران سرشکن می شود و برای سرمایه گذار صرفه جویی زیادی خواهد داشت.

صندوق های سرمایه گذاری

صندوق‌های سرمایه‌گذاری به نوعی نهاد مالی به حساب می آیند که فعالیت اصلی آن‌ها سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار است. مالکان آنها نسبت به سرمایه‌گذاری خود، در سود و زیان آن شریک می باشند. سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها، به گونه ای غیرمستقیم سرمایه گذاری در بورس محسوب می شود.

کار صندوق ها مزایای صندوق درآمد ثابت جمع آوری مبالغ کوچک و سرمایه گذاری آنها در زمینه های مختلف تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار است، و سود بدست آمده از این راه به نسبت سرمایه هر سرمایه گذار بین آنها تقسیم می شود.

مدیریت صندوق نیز بابت این کار حرفه ای که انجام می دهد درصدی کارمزد دریافت می کند. اصولا زمینه فعالیت این صندوق ها: طلا، ارز، اوراق بهادار و حتی ساختمان می باشد. برای اطلاع از اوضاع فعالیت و نظارت بر این صندوق‌ها، لازم است که سرمایه‌گذاران با مطالعه دقیق اساسنامه و امیدنامه مربوطه با تمام موارد آن آشنا شوند و با توجه به استراتژی‌ها و نیازهای خود از سرمایه‌گذاری در بورس اوراق بهادار در مورد خرید واحدهای سرمایه‌گذاری این صندوق‌ها تصمیم گیری درستی انجام دهند.

ویژگی های سرمایه گذاری در صندوق ها:

این صندوق‌ها می‌تواند جایگزین خرید سهامدر بورس شود:

شخصی که مجموعه ای از واحد‌های سرمایه‌گذاری یک صندوق را در اختیار دارد، مالکیت سهام چند شرکت را بر عهده دارد که صندوق از محل دارایی‌های خود به عنوان سبد سرمایه‌گذاری خریداری کرده است. به این ترتیب سود یا زیان مالکان واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق، تحت تأثیر مستقیم نوسان قیمت مجموعه سهام موجود در سبد سرمایه‌گذاری صندوق است.

امکان مدیریت حرفه‌ای:

می توان در این صندوق‌ها از مدیریت حرفه‌ای بهره برد که منظور از آن، مقایسه تخصص و توان مدیران با تجربه و کاربلد است که با سرمایه‌گذارانی است که تجربه لازم را ندارند و امکانات لازم برای تحلیل و خرید سبد سرمایه‌گذاری به صورت مستقل را ندارند کاملا متفاوت است.

نقدشوندگی:

از ویژگی‌های مهم سرمایه‌گذاری، قابلیت تبدیل به وجه نقد شدن آن در هنگامی است که سرمایه‌گذار تصمیم به تغییر موضع سرمایه‌گذاری خود یا تصمیم به خارج شدن بگیرد. قانون صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک، به سرمایه‌گذاران اجازه می‌دهد تا در هر زمان بخواهند با توجه به ارزش روز دارایی‌های موجود در مزایای صندوق درآمد ثابت صندوق و پس از کسر هزینه‌های مربوطه، تمام یا تعدادی از واحدهای سرمایه‌گذاری خود را به وجه نقد تبدیل کرده یا به اصطلاحی دیگر باطل کنند.

صرفه‌جویی نسبت به مقیاس:

با دقت به این نکته که صندوق‌های سرمایه‌گذاری از جمع آوری پول‌های کم ولی تعداد زیاد سرمایه‌گذار تشکیل شده اند، پس امکان استفاده از مزایای یک مجموعه سرمایه‌گذاری بزرگ برای اجزای تشکیل دهنده آن مهیا خواهد بود. مطمئنا امکان پرداخت هزینه‌های بالای مشاوره یا استفاده از نرم‌افزارهای مختلف اطلاع ‌رسانی و تحلیل‌گری برای یک سرمایه‌گذار صرفه اقتصادی ندارد با این حال می توان با تجمیع سرمایه‌های اندک سرمایه‌گذاران خرد، به چنین امکاناتی دست یافت.

انگیزه مدیریت صندوق سرمایه‌گذاری:

با توجه به ساختار طراحی شده صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک در سهام و ارتباطی که بین رشد ارزش دارایی‌های صندوق و نفع بردن مدیر و سایر ارکان صندوق می باشد، قابل پیش‌بینی است که مدیر انگیزه خوبی برای تشکیل بهترین صندوق سرمایه‌گذاری را دارد، تلاش می کند تا خالص ارزش دارایی‌های صندوق را به بالاترین حد خود برساند.

برای مطالعه مقاله اوراق بهادار می توانید از این لینک استفاده نمایید.

مزایای صندوق های سرمایه گذاری

مزایای صندوق های سرمایه گذاری:

• مدیریت حرفه ای، صندوق‌های سرمایه‌گذاری، توسط مدیران مجرب و تحلیل گران اداره می‌شود، بنابراین ریسک عملیات به کمک دانش و تجربه افراد متخصص کم می شود. این اشخاص، بطور مداوم تلاش می‌کنند تا با سرمایه‌گذاری روی اوراق مناسب، نتیجه خوبی را برای سرمایه‌گذاران بدست آورد.
• تنوع بخشی، در این روش سرمایه بزرگی جمع می‌شود، بنابراین امکان تنوع سازی در آن فراهم خواهد شد. متنوع کردن دارایی‌ها در یک سبد به کم شدن ریسک آن کمک می‌کند. متنوع سازی می‌تواند باعث کم شدن ریسک و دوام پرتفوی در دوره‌های سرمایه‌گذاری بلندمدت ‌شود.
• قابلیت نقد شوندگی بالا، واحدهای یک صندوق سرمایه‌گذاری، نقد شوندگی بالایی دارد. بخصوص اگر صندوق دارای یک ضامن نقد شوندگی مطمئن باشد. با وجود ضامن نقد شوندگی، در زمان فروش واحدهای صندوق، با مشکلی روبرو نخواهید شد. در حالیکه در بازار بورس، چنین ویژگی را ندارد.
• نظارت و شفافیت اطلاعات موجود، عملکرد صندوق های سرمایه‌گذاری مشترک از طریق نهادهای مالی و در طی بازه‌های مشخصی بازبینی می‌شود. این نهادهای نظارتی مثل سازمان بورس، متولی صندوق و حسابرس است که عملکردهای هر صندوق را به ‌طور واضح اطلاع‌رسانی می‌شود. در این صورت سرمایه‌گذاران، رسانه‌ها مزایای صندوق درآمد ثابت و تحلیل گران عملکرد این صندوق را بررسی می‌کنند.
• صرفه جویی در هزینه‌ها، صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک حجم بالایی از دارایی‌ها را به‌صورت معاملات بلوکی انجام می‌دهند. به همین دلیل این صندوق‌ها صرفه‌جویی قابل‌توجهی در کم کردن هزینه‌ها دارند.
• صرفه جویی در زمان، صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک یک انتخاب مناسب برای افرادی است که زمان و مهارت و اطلاعات کافی ندارند. بنابراین سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها برای مانع از به هدر رفتن زمان خواهد شد.
• انتخاب درست با استفاده از مقایسه، در این صندوق ها سرمایه‌گذار می‌تواند بعد از مقایسه از میان ده‌ها صندوق سرمایه‌گذاری مناسب‌ترین را برگزیند. بنابراین مسلما انتخاب هر سرمایه‌گذار بر اساس رویکردهای خاصی که در نظر دارد، متفاوت است. سرمایه‌گذاران می‌توانند از میان صندوق‌های سرمایه‌گذاری در سهام، مختلط و درآمد ثابت یکی را انتخاب کنند.
• سرمایه گذاری آسان و اطمینان بالا، سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها، با نظارت مدیران و مشاوران حرفه‌ای انجام می‌شود. بنابراین، سرمایه گذاران از تنش‌های مستقیم در امان خواهند بود. همچنین اگر شخص اطلاعات و تجربه کافی از بازار نداشته باشد نیز امکان دارد که به راحتی در این روش کسب سود کند و متحمل ریسک زیادی نشود.

برای مطالعه مقاله اوراق مشارکت می توانید از این لینک استفاده نمایید.

معایب صندوق های سرمایه گذاری

معایب صندوق های سرمایه گذاری:

در هر بازار مالی علاوه بر مزایای زیادی که برای سرمایه‌گذاران وجود دارد، معایبی نیز هستند و گاهی بسیاری به دنبال پاسخ این پرسش باشند که معایب صندوق‌های سرمایه‌گذاری چیست؟ ابتدا باید گفته شود که در رابطه با صندوق‌های سرمایه‌گذاری استفاده از کلمه محدودیت بسیار مناسب‌تر از کلمه عیب است. زیرا تمامی مواردی که در ادامه گفته می‌شود محدودیت‌های صندوق‌های سرمایه‌گذاری است نه عیوب آن. اصولا این محدودیت‌ها از طرف سازمان بورس و اوراق بهادار به صندوق‌ها اعمال شده است.

محدودیت در تعداد کل واحدهای قابل صدور صندوق، از مشکلاتی مزایای صندوق درآمد ثابت که گاهی برای سرمایه‌گذاران پیش می‌آید، این است که ممکن است قصد خرید واحد از صندوقی را داشته باشند اما تعداد واحدهای صادرشده آن صندوق به سقف خود رسیده باشد در این صورت یا باید سرمایه‌گذار منتظر بماند که تعدادی از واحدهای صندوق باطل شوند تا برای او واحد سرمایه‌گذاری صادر شود یا اینکه خود صندوق با کسب مجوز از سازمان بورس سقف تعداد کل واحدهای قابل صدور خود رابیشتر کند. این حالت بیشتر در مورد صندوق‌های پر طرفداری اتفاق می‌افتد که عملکرد خوبی داشته‌اند و تقاضا برای خرید واحدهای آن‌ها زیاد است.

ناشناخته بودن صندوق های سرمایه گذاری، صندوق‌های سرمایه‌گذاری در ایران در سال ۸۸ برای اولین بار کار خود را شروع کردند. اما هنوز هم بسیاری از افراد جامعه از وجود صندوق‌های سرمایه‌گذاری بی‌خبر هستند یا در مورد آن اطلاعات کافی ندارند. حتی ممکن است در مورد آن شنیده باشند اما بی‌توجه از کنارش رد شده باشند. اما اگر که شناخت کافی از صندوق‌ها و مزایای آن‌ها باشید هرگز این موقعیت را از دست نمی‌دهید. اگر بتوانید از این موقعیت استفاده کنید و سرمایه خود را به دست صندوق‌ها بسپارید خواهید توانست سود زیادی را از این راه بدست آورید.

لحظه‌ای نبودن قیمت گذاری واحدهای سرمایه گذاری، از دیگر محدودیت‌های صندوق‌های سرمایه‌گذاری نوع قیمت‌گذاری آن‌ها است به این صورت که در این صندوق‌ها قیمت گذاری ها لحظه‌ای نیست. این فاکتور فقط برای صندوق‌های سرمایه‌گذاری غیرقابل معامله صدق می‌کند ولی در صندوق‌های قابل معامله بورس قیمت‌ها به‌صورت لحظه ای به روز رسانی می‌شوند.

کمبود سامانه ای جامع برای پوشش اطلاعات صندوق ها و مقایسه آن ها، امروزه تعداد مراجع قابل ‌اعتمادی که اطلاعات کامل صندوق‌ها را در کنار یکدیگر پوشش بدهند تا سرمایه‌گذاران بتوانند صندوق‌ها را با هم مقایسه و بهترین صندوق سرمایه‌گذاری را انتخاب کنند، بسیار کم است.

خطرپذیری در بخش بازار، یعنی در صورت سرمایه‌گذاری بر روی بخشی خاص، در صورت عملکرد نادرست در آن بخش، این صندوق‌ متحمل خساراتی خواهند شد.

موازنه با نرخ بهره، در صورت زیاد شدن نرخ بهره، بازدهی این نوع از صندوق‌ها کاهش پیدا می کند.

اشکالات معاملاتی، که منشأ آن نقص هایی در مدیریت شرکت‌های سرمایه‌گذاری بر روی سبد اوراق بهادار معین‌شده ایجاد می شود و به دلیل عدم هم‌خوانی عرضه و تقاضا، منجر به ریسک معاملاتی می‌شود.

امکان عدم تطابق با شاخص، عملکرد صندوق، باید دقیقا مطابق با عملکرد شاخص هدف باشد. در صورت عدم مطابقت ممکن است خطای پیروی از شاخص ایجاد شود.

سود تضمین شده، صندوق‌ها انواع گوناگونی دارند اما باید بدانیم صندوقی مطمئن و مناسب است که بانک اصل پول را در آن تضمین کرده باشد. این صندوق‌ها معمولا حداقلی از سود را تضمین می‌کنند تا خیال سرمایه گذار آسوده باشد. در صورت عدم وجود این ضمانت و در شرایط خاص که بازدهی صندوق کم شود، سود سرمایه گذار هم بالطبع کاهش پیدا می کند در حالی که بانک و صندوق سرمایه‌گذاری هم تعهدی در این زمینه ندارند.

نداشتن حق رأی در مجامع شرکت ها، اگر شخصی به طور مستقیم در بازار سرمایه، سرمایه‌گذاری کنید، مالک بخشی از آن شرکت شده، می‌تواند در مجامع آن شرکت کند و به نسبت سهام خود حق تصمیم‌گیری دارد. حتی اگر شرکت سود ده باشد و سود تقسیمی داشته باشد، سالانه به وی سود نقدی تعلق می‌گیرد. اما اگر صندوق سرمایه‌گذاری خریداری کند، حق شرکت در مجامع شرکت‌هایی که در قالب صندوق آن‌ها را خرید، ندارد. و فقط در صورت داشتن واحد سرمایه‌گذاری ممتاز قادر به شرکت در مجمع صندوق سرمایه‌گذاری است.

کاهش قدرت اختیار سرمایه گذار بر سرمایه گذاری شخصی، در سرمایه‌گذاری مستقیم شخص اختیار کامل بر سبد دارایی خود دارد و می‌تواند بر خرید و فروش دارایی‌های خود نظارت کامل داشته باشد. ولی در این صندوق‌ها تصمیم گیری ها توسط مدیران صندوق‌ انجام می‌شود. در نتیجه سرمایه گذار هیچگونه دخالت و نظارت در تصمیم گیری ندارد و فقط سود را دریافت می‌کند.

هزینه های اداره صندوق، از دیگر معایب صندوق‌های سرمایه‌گذاری، هزینه‌های نگهداری صندوق است. در حالی که سرمایه گذار از پرداخت این هزینه‌ها در صورتی که قصد انجام معامله به صورت مستقیم را داشته باشد، معاف می‌شود.

سخن پایانی:

درپایان همان گونه که مزایا و معایب صندوق های سرمایه گذاری گفته شد، و با توجه به منافعی که از طریق این سرمایه گذاری کم ریسک و آسان برای افراد فراهم می‌شود، غالبا این سرمایه گذاری طرفداران زیادی دارد. بنابراین بهتر است با دیده اغماض به مشکلات و ایرادات این صندوق‌ها نگاه کنیم و با در نظر گرفتن مزیت‌های آن، این روش مطمئن و کم ریسک را برای سرمایه گذاری امتحان کنیم.

اگر این مطلب برای شما رضایت بخش بوده است، مطالعه مقاله اوراق مالی اسلامی را به شما پیشنهاد می کنیم.

صندوق زمین و ساختمان چیست؟ بازدهی آن‌ به چه صورت است؟

سرمایه‌گذاری در بازار‌های مختلف علاوه بر بازدهی‌هایی که برای افراد دارد، ثروت آنان را در برابر تغییرات تورمی محافظت می‌کند و ارزش آن را پایدار نگه می‌دارد. اما این سرمایه‌گذاری می‌تواند لزوماً مستقیم و توسط خود افراد شکل نگیرد. به دلیل پیچیدگی برخی از بازارها و گاهی شرایط ورود به آن و همین‌طور بهره‌گیری از اقتصاد مقیاس و کاهش برخی از هزینه‌ها، سرمایه‌گذاری غیرمستقیم توجیه پیدا می‌کند. مهم‌ترین ابزار در سرمایه‌گذاری غیرمستقیم صندوق‌های سرمایه‌گذاری هستند. ما در این مقاله و در راستای افزایش سطح دانش سرمایه‌گذاری در ارتباط با صندوق‌های سرمایه‌گذاری و خصوصاً صندوق سرمایه‌گذاری زمین و ساختمان صحبت خواهیم کرد.

آشنایی با صندوق سرمایه‌گذاری

صندوق‌ یکی از ابزارهای سرمایه‌گذاری غیرمستقیم است که امکان سرمایه‌گذاری‌های تخصصی و اصولی را برای تمامی افراد با هر سطح از دانش مالی فراهم می‌کند. جذابیت این صندوق‌ها علاوه بر وجود تیم‌های تحلیلی و فنی در آن‌ها، که می‌توانند عملکرد بهتری نسبت به عموم داشته باشند، بازدهی آن‌ها است. بازدهی این صندوق‌ها اغلب بالاتر از سود بانکی بوده و می‌تواند از این طریق افراد بیشتری را به سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها ترغیب کند. از دیگر جذابیت‌های این صندوق‌ها امکان سرمای‌گذاری با مبالغ کم به شکل غیرمستقیم است. چراکه در بسیاری از بازارها حداقل وجه موردنیاز برای سرمایه‌گذاری ممکن است مبلغی باشد که عده‌ای توانایی تأمین آن را نداشته باشند و این امر سبب شود تا بازدهی موجود در آن بازار را از دست بدهند. برای پیشگیری از این موضوع، صندوق‌های سرمایه‌گذاری و آشنایی میزان قابل‌توجهی از مردم با آن‌ها از بهترین راه‌حل‌ها است.

صندوق های سرمایه گذاری وابسته به نوع مجوز فعالیتشان می‌توانند در زمینه‌های مختلف سرمایه‌گذاری کنند. برخی از آنان متمرکز بر ابزار‌های درآمد ثابت مانند اوراق یا سپرده هستند و برخی متمرکز بر سهام و بعضی دیگر به شکل ترکیبی از این دو عمل می‌کنند. اما بعضی از صندوق‌ها نیز وجود دارند که پیرامون مسئله و یا بازاری خاص فعالیت می‌کنند. از انواع این صندوق‌ها می‌توان به صندوق سرمایه‌گذاری طلا و یا صندوق سرمایه‌گذاری زمین و ساختمان که در این مقاله بیشتر موردبحث است، اشاره کرد.

صندوق زمین و ساختمان

صندوق سرمایه‌گذاری زمین و ساختمان یکی از انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری است که به شکل متمرکز و همان‌طور که از نام آن پیداست در زمینه‌ی در حوزه‌ی زمین و ساختمان فعالیت می‌کند. این نوع از صندوق‌ها وجوه سرمایه‌گذاران را دریافت کرده و آن را در پروژه‌های مختلف ساختمانی سرمایه‌گذاری می‌کنند.
ازآنجایی‌که سرمایه‌گذاری در حوزه‌ی مسکن نیاز به حداقل سرمایه‌ی بالایی دارد و از طرفی دغدغه‌ی بسیاری از مردم است، بهره‌گیری از این نوع صندوق‌ها برای افرادی که وجوه کافی برای سرمایه‌گذاری مستقیم را در اختیار ندارند، می‌تواند فوق‌العاده سودمند باشد و از سرمایه‌ی آنان در مقابل تورم محافظت کرده و بازدهی‌های موجود در این بازار را نیز نصیب آنان کند.
صندوق‌های سرمایه‌گذاری زمین و ساختمان برای داشتن شفافیت بالاتر و همین‌طور قابلیت نظارت بهتر باید تحت قوانین وضع شده در سازمان بورس فعالیت کنند و ارکان مختلفی برای پیش‌بردن امورشان تأسیس و معرفی کنند. در ادامه در ارتباط با ارکان مختلف صندوق بیشتر توضیح خواهیم داد.

پیشینه‌ی صندوق زمین و ساختمان در ایران

طراحی این صندوق‌ها در ایران، در اواخر سال ۱۳۸۶ آغاز شد. در آن زمان فقط یک صندوق سرمایه‌گذاری آن هم با درآمد ثابت تشکیل شده بود. با مطرح‌شدن ایده‌ی توسعه‌ی صندوق‌ها به بخش‌های مختلف از جمله بخش ساختمان، سرانجام در نیمه-ی اول سال ۱۳۸۷، اولین اساس‌نامه و امید نامه‌ی این صندوق‌ها تدوین شد. پس از آن تاریخ، تلاش‌هایی برای تأسیس این صندوق‌ها انجام شد، اما غالباً آنها به مرحله‌ی پذیره‌نویسی نرسیده و منحل شدند. از دلایل این امر در آن زمان شاید بتوان به عدم آشنایی فعالان حوزه‌ی ساختمان با چنین ابزارهای مالی و همین‌طور عدم آشنایی فعالین بازار سرمایه با فرایندها و مؤلفه‌های مهم صنعت ساختمان، اشاره کرد. اما امروزه این مشکل تا حدی حل شده و امکان سرمایه‌گذاری در غالب این صندوق‌ها برای فعالان و علاقه‌مندان بازار سرمایه فراهم شده است.

ارکان صندوق زمین و ساختمان

ارکان صندوق وظیفه‌ی پیش‌بردن و برخی هم نظارت بر امور صندوق را دارند که در ادامه هر یک را توضیح خواهیم داد.

مزایای صندوق درآمد ثابت
1. مجمع صندوق: سرمایه‌گذاران مالک بیش از یک درصد کل واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق و نمایندگان سهام‌داران خرد، مجمع صندوق را تشکیل می‌دهند. تعیین و تغییر سایر ارکان، تصویب اسناد مزایده پیش‌فروش واحد‌های ساختمانی و تصمیم‌گیری درباره‌ی انحلال صندوق که برخی از آنان منوط به تأیید سازمان بورس نیز هست، از جمله وظایف مجمع صندوق است.
2. مدیر صندوق: شرکت‌های تأمین سرمایه و یا شرکت‌های مشاور سرمایه‌گذاری این رکن را تشکیل داده و وظیفه‌ی امور مالی و مدیریت پروژه‌ها را بر عهده دارند.
3. حسابرس: این رکن باید از بین حسابرسان معتمد سازمان بورس و اوراق بهادار انتخاب شود و وظیفه‌ی آنان همان‌طور که از نام آن پیداست، حسابرسی صورت‌های مالی صندوق است.
4. متولی (بازرس): این رکن می‌تواند از بین حسابرسان معتمد سازمان بورس، شرکت‌های مشاور سرمایه‌گذاری و مؤسسات حقوقی انتخاب شود و وظیفه‌ی آن نظارت بر کلیه‌ی ارکان و نمایندگی از طرف سهام‌داران خرد در مجمع است.
5. بازارگردان: بازارگردان صندوق می‌تواند هر یک از شرکت‌های تأمین سرمایه، کارگزاری‌ها، شرکت‌های مشاور سرمایه‌گذاری و حتی بانک‌ها باشد. وظیفه‌ی تنظیم‌گری عرضه و تقاضا با خرید فروش مستمر در بازار و کمک به نقدشوندگی بر عهده‌ی این رکن است.
6. متعهد پذیره‌نویسی: بانک‌ها و مؤسسات مالی معتبر که دارای مجوز از بانک مرکزی باشند و همین‌طور شرکت‌های تأمین سرمایه می‌توانند این رکن را تشکیل دهند. وظیفه‌ی آنان تأمین منابع مالی پروژه در صورت عدم تأمین توسط سرمایه‌گذاران است.
7. مدیر ساخت: شرکت‌های پیمانکاری رتبه‌بندی شده که باید مدارک و پروانه‌هایی در حوزه‌ی سازه و همین‌طور تأسیسات داشته باشند و انجام عملیات پیمانکاری و ساخت را بر عهده داشته باشند، تشکیل‌دهنده‌ی این رکن هستند.
8. ناظر: ناظر شخصی حقوقی است که مطابق قوانین نظام‌مهندسی و کنترل ساختمان، بر اجرای صحیح پروژه‌ها نظارت می‌کند.

نحوه‌ی عملکرد صندوق زمین و ساختمان

صندوق‌های سرمایه‌گذاری زمین و ساختمان با جمع‌آوری وجوه خرد در پروژه‌های ساختمانی سرمایه‌گذاری می‌کنند و در نهایت سود حاصله را بین سرمایه‌گذاران متناسب با درصد سهمشان در آخر کار توزیع می‌کنند. به طور مختصر سازوکار عملکرد این صندوق‌ها را می‌توان در ۴ مرحله خلاصه کرد.

1. جمع‌آوری وجوه از سرمایه­گذاران
2. تخصیص وجوه به پروژه ساختمانی و اجرای پروژه­ی ساختمانی
3. فروش واحد­های ساختمانی پروژه
4. اعطای وجوه به‌دست‌آمده به سرمایه­گذاران

فراموش نکنیم که واحدهای ساختمانی ساخته شده مستقیماً به سهام‌داران واگذار نمی‌شود و این مزایای صندوق درآمد ثابت منافع ناشی از آن است که در اختیار آنان قرار می‌گیرد. البته دارندگان واحد‌های سرمایه‌گذاری می‌توانند پس از ساخته‌شدن ساختمان‌ها مانند سایر افراد به‌عنوان خریدار آن‌ها عمل کنند و از این جنبه محدودیتی برای آنان وجود ندارد.

نحوه‌ی خریدوفروش صندوق‌های سرمایه‌گذاری

به‌طورکلی صندوق‌های سرمایه‌گذاری با دو ساختار صدور و ابطال و خریدوفروش که بیشتر در صندوق‌های ETF وجود دارد قابل نقل و انتقال‌اند. برای این منظور مجموع دارایی‌های صندوق به بخش‌های کوچکی به نام واحد یا یونیت تقسیم‌بندی می‌شوند که امکان معامله‌ی آن با وجوه کم نیز وجود داشته باشد. این واحدها قابل انتقال به‌غیر بوده و در بازار فرابورس پذیرفته و معامله می‌شوند. طبیعتاً برای نقل‌وانتقال آن‌ها نیاز به داشتن کد بورسی وجود دارد.

نحوه‌ی گزارش‌دهی صندوق‌های زمین و ساختمان

مدیر صندوق باید در دوره‌های مشخص شده اطلاعات پروژه‌ها، بهای تمام شده، میزان پیشرفت فیزیکی و همین‌طور شرایط پیش‌فروش را به شکل عمومی افشا کند. این گزارش‌ها در چهار مقطع مزایای صندوق درآمد ثابت ماهانه، سه‌ماهه، شش‌ماهه و در هنگام افزایش سرمایه‌ها منتشر می‌شوند.

1. ماهانه: طی گزارش‌های ماهانه می‌بایست صورت وضعیت پیشرفت فیزیکی توسط مدیر ساخت مطابق فرم استاندارد صورت وضعیت پیشرفت فیزیکی تهیه و در سایت صندوق منتشر شود
2. سه‌ماهه: خالص ارزش واحد‌های سرمایه‌گذاری بر اساس قیمت تمام شده طی گزارش‌های سه‌ماهه تهیه و در سایت صندوق منتشر می‌شود.
3. شش‌ماهه: طی این گزارش خالص ارزش واحد‌های سرمایه‌گذاری هم بر اساس قیمت تمام شده و هم‌ارزش روز محاسبه و اعلام می‌شوند. متولی امر ارزش‌گذاری روز، کارشناسان رسمی دادگستری هستند.
4. مقاطع افزایش سرمایه: در این مقاطع نیز خالص ارزش واحد‌های سرمایه‌گذاری بر اساس قیمت تمام شده و ارزش روز در سایت صندوق منتشر می‌شوند.

مزایای صندوق زمین و ساختمان

از مهم‌ترین مزایای وجود چنین ابزاری امکان سرمایه‌گذاری در حوزه‌ی ساختمان با هر میزان از وجه نقد برای سرمایه‌گذاران و حفاظت از سرمایه‌ی آن‌ها در برابر تورم است. از سوی دیگر طبق سازوکار پیش‌بینی‌شده برای صندوق‌ها تأمین مالی پروژه و مدیریت آن جدا شده و امکان توقف پروژه‌ها به دلایل تأمین مالی، به دلیل تجمیع وجوه نقد کاهش می‌یابد. این ابزار معافیت مالیاتی داشته و باتوجه‌به قوانین و نظارت‌های مستمر و توجه به شفافیت محیطی امن را برای سرمایه‌گذاری در این حوزه از منظر قانونی فراهم می‌کند. این صندوق‌ها علاوه بر اساس‌نامه، امید نامه نیز دارند که در هنگام سرمایه‌گذاری، در اختیار دارندگان وجوه قرار می‌گیرد و سرمایه-گذاران را با اهداف، استراتژی‌ها، واحد سرمایه‌گذاری و ریسک آن‌ها آشنا می‌کند.

فهرست صندوق‌های زمین و ساختمان

در حال حاضر در بازار سرمایه­ی ایران ۴ صندوق سرمایه­گذاری زمین و ساختمان پذیرش شده­اند که در ادامه به اسامی آن­ها اشاره خواهیم کرد.

1. صندوق سرمایه­گذاری زمین و ساختمان مسکن شمال غرب
2. صندوق سرمایه­گذاری زمین و ساختمان مسکن نارون
3. صندوق سرمایه­گذاری زمین و ساختمان نسیم
4. صندوق سرمایه­گذاری زمین و ساختمان نگین شهرری

جمع‌بندی

صندوق سرمایه‌گذاری زمین و ساختمان از ابزارهای فوق‌العاده مفید در هر دو حوزه‌ی بازار سرمایه و حوزه‌ی مسکن بوده و می‌تواند هم به تأمین مالی سمت عرضه‌ی بازار مسکن کمک کرده و هم انتظارات فعالان بازار سرمایه را پاسخگو باشد. سازوکار‌های مشخص و شفاف و امکان سرمایه‌گذاری با هر میزانی از سرمایه در این بخش در کنار اهمیت بازار مسکن در طول سنوات مختلف و تحولات آن خصوصاً در کشور ما، صندوق‌های سرمایه‌گذاری زمین و ساختمان را تبدیل به محلی جذاب برای سرمایه-گذاری کرده است.

چالش‌ و مزایای پیش روی صندوق‌های سرمایه‌گذاری

مهم‌ترین دغدغه مستمر سرمایه‌گذاران بورسی موضوع کنترل ریسک است و یکی از بهترین ابزارهای مدیریت آن‌که طی چند سال گذشته توسعه کمی و کیفی قابل توجهی را تجربه کرده صندوق‌های سرمایه‌گذاری است. با این حال به نظر می‌رسد فعالان بازار سرمایه همچنان با سوالات و ابهامات زیادی درباره عملکرد صندوق‌ها، محدودیت‌ها و ریسک‌های آن مواجه هستند. همین سوالات و ابهامات سبب شد تا در یک میزگرد دغدغه‌های فعالان بازار مورد توجه قرار گیرد.در میزگردی تحت عنوان «صندوق سرمایه‌گذاری، ریسک و ظرفیت» که با حضور محمدرضا معتمد، مدیر نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار و علیرضا تاج بر، عضو کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار، برگزار شد، ظرفیت، عملکرد و ریسک صندوق‌های سرمایه‌گذاری بررسی شد. در ابتدای این میزگرد محمدرضا معتمد، مدیر نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار در پاسخ به چرایی راه‌اندازی صندوق‌های سرمایه‌گذاری و فلسفه وجودی آنها، عنوان کرد: با تصویب قانون بازار اوراق بهادار در آذر ماه ۱۳۸۴ سر فصل صندوق‌های سرمایه‌گذاری فعلی تعریف و اولین صندوق در در سال ۱۳۸۶ عملیاتی شد. در سال ۸۸ نیز مجددا قانون اصلاح و صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشمول معافیت مالیاتی شدند. از آن زمان تنوع صندوق‌ها و جذب سرمایه‌گذار شتاب گرفت. اکنون حدود بیش از ۱۸۲ هزار میلیارد تومان در صندق‌ها وجود دارد و بالغ بر ۲۱۹ صندوق سرمایه‌گذاری فعال است.وی با اشاره به اینکه امروز صندوق با درآمد ثابت، مختلط، سهامی، اختصاصی بازارگردانی، مبتنی بر کالا، زمین و ساختمان، پروژه، جسورانه، خصوصی و صندوق در صندوق تکثر این ابزار مهم کنترل ریسک را نشان ‌می‌دهد، افزود: بالغ بر ۲ میلیون و صد و پنجاه هزار نفر در صندوق‌های سرمایه‌گذاری سرمایه‌گذاری کرده‌اند.

مدیر نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار ادامه داد: باید توجه کرد که مدیریت تخصصی، گردآوری منابع خرد و هم‌افزایی، دال‌های فلسفه ایجاد صندوق‌ها در همه جای دنیا است. ما هم از سایر بازارهای دنیا مستثنی نیستیم. باید توجه کرد سه عنصر مدیریت تخصصی، گردآوری منابع خرد و هم افزایی، ضمن کنترل ریسک، بازدهی را به حداکثر افزایش می‌دهد. به کلام دیگر زمانی که سرمایه‌گذار تازه وارد یا غیرحرفه‌ای به تنهایی و مستقیم در بازار سرمایه حضور دارد فاقد عناصر فوق است، سرمایه‌گذار حرفه‌ای هم حداکثر از عنصر تخصص برخوردار و فاقد دو عنصر دیگر است. در این شرایط منطقی است که صندوق سرمایه‌گذاری با بهره‌گیری از سه عنصر بیشترین بازدهی را ایجاد کند.در ادامه علیرضا تاج بر، عضو کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار در پاسخ به اینکه آیا صندوق‌ها در بازار سرمایه ایران در کار مدیریت تخصصی، گردآوری منابع خرد و هم‌افزایی کارآمد بوده‌اند یا خیر؟ گفت: تنها ۱۲ سال از عمر صندوق‌های سرمایه‌گذاری در ایران می‌گذرد و با وجود جوان بودن پیشرفت بسیار خوبی داشته است. البته با استانداردهای جهانی خیلی فاصله داریم. مردم در کشور ما بیشتر تمایل دارند در بازار سرمایه حضور مستقیم داشته باشند که در کشورهای پیشرفته به این صورت نیست‌. برای نمونه طبق آمار در ایالات متحده نیمی از دارایی‌های مالی خانواده‌ها در صندوق‌ها سرمایه‌گذاری شده است. یک سوم جمعیت این کشور در صندوق‌های مختلف سرمایه‌گذاری کرده‌اند. متأسفانه در کشور ما مزایای متعدد صندوق‌ها دیده نمی‌شود. این موضوع بیش از آنکه به عملکرد صندوق‌ها بازگردد مساله فرهنگی سرمایه‌گذاران است. بنابراین عملکرد و کارآمدی صندوق‌ها تاکنون مثبت بوده اما عامل فرهنگی مانع رشد این ابزار مهم بازار سرمایه است.

باید توجه داشت که صندوق‌ها در مقابل کارمزد اندکی که دریافت می‌کنند مزیت‌های بسیار زیادی دارند. صندوق‌هایی که از سازمان بورس و اوراق بهادار مجوز دارند، از یک مدیریت حرفه‌ای برخوردارند و کاملا امن هستند. ریسک در صندوق مدیریت می‌شود و واحد‌های آن کاملا نقد شونده و شفاف است. هر لحظه می‌توانید اطلاعات صندوق‌ها را دریافت کنید. با وجود این مزیت‌ها، افرادی که در صندوق سرمایه‌گذاری می‌کنند نسبت به تعداد کل سهامداران کشور مناسب نیست و هنوز با نسبت مناسب فاصله داریم.

در این رابطه، محمدرضا معتمد، مدیر نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار نیز افزود: هرچند سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها نسبت به جمعیت با استاندارد‌ها فاصله دارد اما باید توجه کرد که بیشتر فعالین بازار سرمایه ما در تهران حضور دارند و ما در شهرستان‌ها از منظر گسترش نفوذ سرمایه‌گذاری بورسی با کمبودهایی مواجه هستیم. در شهرستان‌ها زمان طولانی‌تر خواهد بود تا بتوانید ابزارها از جمله صندوق‌ها را به سرمایه‌گذار معرفی کنید. آنجا حتما باید یک کارگزار داشته باشیم که انواع و اقسام محصولات را به سرمایه‌گذاران معرفی کند. ما در این بخش هنوز به بلوغ نرسیده‌ایم.ضریب نفوذ بازار سرمایه در مراکز استان‌های بزرگ و صنعتی مانند تهران مناسب است. اما در کل کشور با چنین نقیصه‌ای مواجه هستیم. باید شرکت‌هایی که خدمات‌دهنده بازار سرمایه هستند در استان‌ها نیز فعالیت کنند و بتوانند ابزارها را توسعه دهند. ما در این ۱۲ سال سعی کرده‌ایم ضریب نفوذ را بیشتر کنیم اما این محدودیت‌ها را داریم. البته از طریق فضاهایی غیر از فضای فیزیکی مانند فضای مجازی، آموزش و فرهنگ‌سازی می‌توانیم ضریب نفوذ سرمایه‌گذاری بورسی در استان‌ها را افزایش دهیم.علیرضا تاج بر عنوان کرد: تمایل برای حضور مستقیم عمدتا به دلیل نحوه معرفی نهادها و ابزارهای مالی از جمله صندوق‌های برای عامه مردم است. نهادهای مالی ما نوپا هستند و به تنهایی قدرت معرفی یک ابزار جدید را ندارند. ما از پتانسیل‌هایی مثل صدا و سیما، فرهنگ سراها و مدارس نمی‌توانیم استفاده کنیم. نهادهای مالی هنوز آنقدر بزرگ نشده‌اند که بتوانند یک صندوق را از طریق رسانه‌های جمعی معرفی کنند. در نتیجه باید نهاد‌هایی مثل سازمان بورس، شرکت اطلاع‌رسانی و خدمات بورس و کانون‌ها، به نمایندگی از اعضای خود، یک سینرژی ایجاد کنند و در سطح کل کشور ابزارهای مالی از جمله صندوق‌ها را معرفی کنند. بیشتر داد و ستد سهام توضیح داده شده و مردم سهام و سرمایه‌گذاری مستقیم را می‌شناسند.

اگر مردم با مزایا و عملکرد صندوق‌ها آشنا شوند شاهد جابه‌جایی سرمایه‌گذاری مستقیم به غیر مستقیم خواهیم بود. البته انتظار نداریم مردم کامل پول خود را به صندوق‌ها بیاورند. می‌توانند بخشی از مزایای صندوق درآمد ثابت وجوه خود را در صندوق‌ها سرمایه‌گذاری کنند. عملکرد صندوق‌ها بسیار مهم است. ما صندوق‌های بسیار موفقی داشته‌ایم که اگر همین عملکرد به مردم معرفی شود می‌تواند خیلی از معادلات را تغییر دهد.

وی ادامه داد: بحث فرهنگ‌سازی و معرفی پر رنگ‌تر است. خیلی‌ها صندوق‌ها را نمی‌شناسند یا اطمینان ندارند و نمی‌دانند صندوق‌ها از سازمان بورس مجوز گرفته‌اند و تحت نظارت کامل سازمان هستند و امنیت کامل دارند. برای همین سراغ آن نمی‌روند.

مدیر نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار نیز با اشاره به بحث روانشناسی بازار عنوان کرد: ضریب نفوذ صندوق‌ها با درآمد ثابت از طریق کانتر بانک افزایش داشته است . اما نباید فراموش کرد شفافیت در بازار سرمایه نسبت به بازارهای موازی بیشتر است. در هر نهاد، ناشر یا صندوقی سرمایه‌گذاری کنید اطلاعات این صندوق‌ها روزانه و اطلاعات ناشران ماهانه افشا می‌شود. در واقع نسبت به بازارهای موازی همه‌چیز در یک اتاق شیشه‌ای است. بازارهای موازی فرصت دارند که در یک بستر خاموش و تاریک رشد کنند. اما اگر بخواهید یک بستر شفاف داشته باشید آدم‌ها باید شناسنامه‌دار باشند. اگر سازمان بورس بخواهد به کسی مجوز بدهد حتما نظارت‌های دقیق و لازم را خواهد داشت که به سرمایه‌های مردم آسیب وارد نشود. اما این اعتماد باید از طریق فرهنگ‌سازی در جامعه نهادینه شود.در ادامه این میزگرد، بحث فرهنگ‌سازی برای ورود مردم به صندوق‌های سرمایه‌گذاری مسترک مطرح شد.

در این خصوص معتمد عنوان کرد: سخن شما یک محدودیت قانونی برای سرمایه‌گذار ایجاد می‌کند، به این صورت که اگر کسی خواست در بازار سرمایه شروع به کار کند ابتدا به ساکن حق سرمایه‌گذاری مستقیم را ندارد. در حال حاضر چنین محدودیتی را برای مردم متصور نیستیم. باید برای این موضوع قانون تکلیف کند. مناسب است که سرمایه‌گذاران ما منابعشان را در جایی سرمایه‌گذاری کنند که کمترین ریسک را متوجه باشد، اما تا الان چنین تدبیری اندیشیده نشده است. ضمن اینکه در نظر بگیرید ما در حوزه بازار سرمایه و ابزارهایی که وجود دارد باید نگاه بلندتری داشته باشیم. حتماً سرمایه‌گذار باید یک‌بار طعم سرمایه‌گذاری را بچشد که بتواند آن را در جامعه گسترش بدهد. اما توصیه می‌کنیم در مرحله ورود افراد مستقیم در عرضه‌های اولیه که بازدهی‌های نسبتاً مناسبی دارند سرمایه‌گذاری کنند و در کنار آن فرصت این را داشته باشند در صندوق‌های سرمایه‌گذاری، سرمایه‌گذاری کنند.

نگاهی بر جذابیت‌

معتمد اظهار کرد: در حوزه صندوق‌ها تنوع به گونه‌ای است که متناسب با سن، جنسیت و میزان پذیرش ریسک مدیران نهادهای مالی شما را به سمت ابزار مناسب هدایت کنند. شما می‌گویید بازدهی صندوق‌های با درآمد ثابت مناسب‌تر باشد. اگر به ساختار صندوق‌ها توجه کنید، در امیدنامه صندوق‌ها مشخص است که کجا و به چه میزان می‌توانند سرمایه‌گذاری کنند. این باعث می‌شود طیف گسترده‌ای از ابزارها وجود داشته باشد که سلیقه همه سرمایه‌گذاران را پوشش دهد. به مزایای صندوق درآمد ثابت عنوان مثال؛ صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت می‌خواهد طیفی را پوشش دهد که حداقل‌های سود مطابق بازارهای موازی را طلب می‌کند. در نظر بگیرید اگر یک سرمایه‌گذار ریسک گریز فرصت سرمایه‌گذاری در بازار پول و سرمایه را داشته باشد و یک درآمد مشخص ماهیانه داشته باشد می‌تواند بین ابزار پیشنهادی مدیر نهاد مالی ما و بانک انتخاب کند. در مقابل این صندوق‌های هیبرید یا مختلط هستند. در این صندوق‌ها ترکیب سهام و ترکیب اوراق بهادار یا صندوق درآمد ثابت متفاوت است. اینها قرار است بازدهی کمتر با بیشتری به نسبت صندوق‌های ثابت داشته باشند. طیف بعدی صندوق‌هایی هستند که کل منابع را باید در سهم سرمایه‌گذاری کنند اما در صنعت مشخص با میزان سهم و درصد مشخص باشد. بنابراین جذابیت صندوق‌ها کاملا استاندارد است. از طرف دیگر صندوق‌های جسورانه را داریم که می‌گوید سرمایه‌گذاران این صندوق باید اعلام کنند که منابعشان، منابع مازاد است و در زندگی شخصی به مزایای صندوق درآمد ثابت این منابع وابسته نیستند در این صورت اجازه سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها به افراد داده می‌شود. ممکن است این منابع بازدهی چند صد درصدی داشته باشد یا هیچ بازدهی نداشته باشد.

همچنین علیرضا تاج بردر مورد اهمیت بازار سرمایه در بعد کلان اقتصاد گفت: بازار سرمایه یک بازار کاملاً شفاف، پویا و امن است و به خاطر نقش آن در اقتصاد ملی توسط دولت حمایت می‌شود. بازار سرمایه بیشترین میزان

نقدشوندگی را دارد. نقد شونده‌ترین بازار در بین بازارها، بازار سرمایه است و برخلاف سایر بازارها هزینه نگهداری در این بازار وجود ندارد. با این حال بازار سرمایه یک بازار حرفه‌ای و علمی است و تجربه در آن نقش مهمی را بازی می‌کند. عمدتاً فعالان بازار سرمایه در روزهای کاری از صبح تا ظهر باید زمانشان را صرف رصد کردن تحرکات کنند. غالب مردم این وقت را ندارند یا ممکن است این تجربه و علم را نداشته باشند و در دنیا این مساله با ورود باواسطه به بازار سرمایه حل شده است. واسطه‌ها شامل سبد و صندوق می‌شود. صندوق یکی از بهترین واسطه‌ها برای ورود به بازار سرمایه است برای اینکه ما با حداقل کارمزد از علم و دانش افرادی استفاده می‌کنیم و آن افراد نسبت به این آورده تعهد دارند چون در عملکردشان ثبت می‌شود. بنابراین حداقل توصیه ما این است که بخشی از آورده افراد به بازار سرمایه به واسطه صندوق‌های سرمایه‌گذاری باشد.