کارمزد معاملات فرابورس

آموزش بورس قسمت بیست و یکم – کارمزد در بازار سرمایه

هر معامله‎ای که در بازار سرمایه انجام می‎شود دارای کارمزد مخصوص به خود می‎باشد. اینکه ورقه بهادار مورد معامله از چه نوعی باشد، معامله از نوع خرید یا فروش باشد و اینکه در کدام بازار (بورس، فربورس، بورس کالا و …) این معامله انجام شود، کارمزدها متفاوت خواهد بود. این کارمزد تنها به شرکت کارگزاری تعلق ندارد بلکه سازمان بورس ، شرکت مدیریت فناوری بورس ، شرکت سپرده‎گذاری مرکزی و بورس مربوطه نیز در این کارمزد سهیم می‎باشند.

در ادامه با ذکر مثال به نحوه محاسبه نرخ کارمزد مربوط به کارمزد معاملات فرابورس رایج‎ترین نوع معاملات در بازار سرمایه می‎پردازیم:مثال، فرض کنید آقای احمدی به شرکت کارگزاری الف مراجعه نموده است و دستور خرید تعداد 10000 سهم شرکت ایران خودرو به قیمت روز را تکمیل نموده و به به مسئول پذیرش مشتریان کارگزاری ارائه نموده است. پس از واریز وجه به حساب کارگزاری، معامله‎گر کارگزاری این تعداد سهام را به قیمت هر سهم 1500 ریال برای آقای احمدی خیرداری نموده است. از آنجاییکه که سهام ایران خودرو در شرکت بورس ثبت شده است. محاسبات نرخ کارمزد این خرید به شرح زیر در حساب آقای احمدی ثبت می‎شود:

جدول کارمزدهای مربوط به خرید و فروش سهام و حق تقدم سهام در بورس اوراق بهادار تهران به شرح جدول زیر می‎باشد:

یعنی آقای احمدی برای خرید 10000 سهم ایران خودرو به قیمت 1500 ریال بایستی مبلغ 15069900 ریال به حساب کارگزاری واریز نماید و یا حساب ایشان در کارگزاری به این میزان بستانکار باشد. این مبلغ شامل 1500000 ریال (10000*1500) خالص قیمت خرید سهام مورد نظر و 69900 ریال کارمزد خرید می‎باشد.

پس از چند روز و با افزایش قیمت سهام ایران خودرو، آقای احمدی تصمیم به فروش سهام مورد نظر به قیمت 1700 ریال می‎نماید. محاسبات نرخ کارمزد فروش سهام مورد نظر به شرح زیر می‎باشد:

یعنی از فروش 10000 سهم ایران خودرو به قیمت 1700 ریال مبلغ 17000000 ریال حاصل می‎شود که از این میزان، مبلغ 168810 ریال بابت کارمزد فروش کسر شده و مابقی به میزان 16831190 ریال به حساب آقای احمدی واریز شده و یا حساب ایشان در کارگزاری به همین مبلغ بستانکار می‎شود. همچنین در صورتیکه آقای احمدی قصد خرید و فروش سهام و یا حق تقدم سهام ثبت شده در فرابورس ایران را نماید، محاسبات کارمزد به شرح جدول زیر می‎باشد و محاسبات آن همانند توضیح ارائه شده در مثال فوق‎الذکر خواهد بود.

برای مشاهده جدول محاسبات کارمزد خرید و فروش انواع اوراق مشارکت ، انواک صکوک، گواهی سپرده، قراردادهای آتی، واحدهای سرمایه‎گذاری انواع صندوق‎های سرمایه‎گذاری ، انواع معاملات در بورس کالا، معاملات بلوکی و عمده و سایر معاملات، به پیوست کتاب (جدول سقف نرخ کارمزدها و خدمات در بازار سرمایه ایران) مراجعه نمایید.

زمزمه کاهش کارمزد معاملات بورس

سازمان بورس به تازگی اعلام کرده که کاهش کارمزد معاملات برای ارکان بازار سرمایه را در برنامه دارد و تا دو ماه دیگر شاهد کاهش این کارمزدها خواهیم بود، اما اینکه مقدار کاهش کارمزدها چقدر است و آیا تا قبل از بسته شدن کابینه دولت دوازدهم این برنامه عملی می شود یا خیر، موضوعی است که فکر فعالان بازار سرمایه را به خود مشغول کرده است.

به گزارش ایسنا، چندی است که درباره‌ کارمزد معاملات بورس در کارگزاری‌ها و ارکان بازار سرمایه صحبت‌هایی شنیده می‌شود. عده‌ای معتقدند که مقدار این کارمزدها مخصوصا کارمزد کارگزاری‌ها عادلانه نیست و باید کاهش یابد.

از طرفی سازمان بورس که خود نهادی برای نظارت بر شفاف سازی شرکت‌های بورسی است تاکنون صورت‌های مالی خود را افشا نکرده و عده‌ای معتقدند که این سازمان در راستای شفاف سازی باید صورت‌های مالی‌اش را منتشر کند و همچنین درباره نحوه‌ خرج کردن کارمزدهایی که دریافت کرده شفاف سازی کند. در آخرین واکنش‌ها رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس نیز بر لزوم شفاف سازی صورت های مالی نهادهای ناظر تاکید کرده است و گفته که این نهاد ها از جمله سازمان بورس باید صورت های مالی را افشا کند.

در معاملات سهام، کارگزاری‌ها، سازمان بورس، شرکت مدیریت فناوری بورس، شرکت سپرده‌گذاری مرکزی و بورس‌ها کارمزدی را از خریداران و فروشندگان اوراق بهادار اخذ می‌کنند و بابت این حق کمیسیون‌ها، خدمات خاص خود را به افراد ارائه می‌کنند.

زمانی که شخصی می‌خواهد توسط کارگزاری سفارش خریدی را ثبت کند بابت هر خرید ۰.۴ درصد از مبلغ کل معامله به کارگزاری مربوطه به عنوان کارمزد پرداخت می‌شود. همچنین در هنگام فروش معادل ۰.۴ درصد از کل مبلغ معامله بابت کارمزد به شرکت کارگزاری پرداخت می‌شود.

همچنین ارکان بازار سرمایه از جمله سپرده‌گذاری مرکزی، سازمان بورس و شرکت مدیریت فناوری بورس تهران کارمزدهایی را از خریداران و فروشندگان اوراق بهادار دریافت می‌کنند که جمع این کارمزدها در زمان فروش حدودا ۰.۱۵ درصد از کل مبلغ معامله و در هنگام خرید ۰.۱ درصد مبلغ کل فروش است.

بسیاری از فعالان بازار سرمایه معتقدند که مقدار کارمزدها در کارگزاری‌ها و ارکان بازار سرمایه رقم زیادی است و این مبالغ باید تعدیل شود تا سرمایه‌ گذاران بیشتر به سرمایه‌گذاری در بورس ترغیب شوند.

اما در آخرین واکنش‌ها سازمان بورس اعلام کرده که تا دو ماه آینده قرار است کارمزد معاملات برای ارکان بازار سرمایه کاهش یابد، اما در راستای حمایت از صنعت کارگزاری کارمزد آنها تغییر نخواهد کرد.

شاپور محمدی – رئیس سازمان بورس – در این مورد گفته که با کاهش کارمزدها در دو ماه‌ آینده کمک می‌شود معاملات الگوریتم شکل گیرد و سیالیت بازار بیشتر شود. او اظهار امیدواری کرده که با کاهش کارمزدهای ارکان بازار سرمایه، سود سرمایه گذاران افزایش یافت.

اما سازمان بورس در این مورد که کارمزد کدام یک از ارکان بازار سرمایه کاهش خواهد یافت، به طور خاص توضیحی نداده و اشاره نکرده که مقدار کاهش این کارمزدها چقدر خواهد بود.

با توجه به نزدیک بودن به شروع دولت دوازدهم و بسته شدن کابینه جدید و تغییر و تحولات احتمالی در مدیران بازار سرمایه ایران بسیاری از فعالان بازار بی صبرانه منتظرند تا بدانند که تا پایان دولت یازدهم این برنامه سازمان بورس که به تازگی اعلام شده به کجا خواهد رسید و کارمزد معاملات تا چه مقدار کاهش پیدا خواهد کرد.

کارمزد معاملات بورس از فردا ۲۰ درصد کاهش می یابد

۱۳۹۹/۰۴/۳۱ ۲۰:۵۱ چاپ

طبق مصوبه سازمان بورس کارمزد معاملات از فردا ۲۰ درصد کاهش یافته و ۳۰ درصد از درآمد ناشی از کارمزد معاملات نیز به حساب صندوق سرمایه گذای مشترک توسعه بازار سرمایه واریز می‌شود.

گیل خبر/ طبق مصوبه سازمان بورس کارمزد معاملات در بورس از فردا ۲۰ درصد کاهش می‌یابد. این مصوبه به مدیران عامل بورس، فرابورس، سپرده گذاری مرکزی، مدیریت فناوری و رایان بورس اعلام شد و از اول مرداد اجرایی می‌شود.

هیئت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار این تصمیم را با هدف کاهش هزینه‌های سرمایه گذاری، تشویق سرمایه گذاران فعال در بازار سرمایه و انجام اقدامات لازم به منظور حمایت از حقوق و منافع سرمایه سرمایه گذاران در بازار اوراق بهادار اتخاذ کرده است.

همچنین بر اساس این مصوبه، ۳۰ درصد از درآمد ناشی از کارمزد معاملات در بورس، فرابورس و شرکت‌های کارگزاری به‌صورت روزانه به حساب صندوق سرمایه گذای مشترک توسعه بازار سرمایه واریز می‌شود.

کارمزد معاملات فرابورس

پیرو جلسه کارگروه تنظیم بازار به منظور استفاده همه ‌جانبه از ابزارهای موجود در بازار برای تشویق حضور فعالان اقتصادی در بورس کالا، سازمان بورس و اوراق بهادار موظف به تعدیل کارمزد معاملات تا پایان مرداد ماه شد.

علی بخشنده، مدیر کالا و انرژی کارگزاری بورس بیمه ایران و عضو کارگروه تخصصی "امور معاملات و پایاپای کالا" کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار:

در چهل و هفتمین جلسه کارگروه تنظیم بازار مورخ ۱۳۹۸/۰۵/۱۲ بود که طبق دستور دوم بند الف، به منظور استفاده همه‌ جانبه از ابزارهای موجود در بازار برای تشویق حضور فعالان اقتصادی در بورس کالا، سازمان بورس موظف به تعدیل کارمزد معاملات تا پایان مرداد ماه شد؛ ضمن آنکه اگر اقدام از سوی سازمان بورس صورت نگیرد، کارمزدها ۵۰ درصد کاهش خواهد یافت. در واکنش سازمان بورس به این بند، مدیریت نظارت بر بورس‌ها در کمال ناباوری و برخلاف نظر مکتوب دبیرکل کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار در این مورد، در ابلاغیه‌ تاریخ ششم شهریور ماه ۱۳۹۸ به مدیریت بورس کالای ایران، موارد ذیل را از تاریخ اول مهر ماه ۱۳۹۸ در معاملات کالاهای مشمول تنظیم بازار لازم‌الاجرا اعلام کرد:

1. کاهش ۳۵ درصدی کارمزد کارگزاران
2. کاهش ۵ درصدی کارمزد بورس کالا
3. پیشنهاد کاهش ۳۷٫۵ درصدی کارمزد سازمان بورس (در صورت تصویب شورای عالی بورس)
4. کاهش ۱۰ درصدی سقف کارمزدها در دو سمت معامله
5. تغییر مبنای محاسبه کارمزد از قیمت کشف شده به کف قیمت

فارغ از اینکه ستاد تنظیم بازار در مواردی که افزایش نرخ اتفاق بیفتد، می‌تواند به آن موضوع ورود پیدا کند و در موضوع بورس کالا هیچ افزایش نرخی به جز افزایش نرخ محصولات که تابعی از تورم اقتصاد است، اتفاق نیفتاده است، از ابتدا می‌توان گفت که تخلفی رخ داده و تغییر کارمزدها در اختیار شورای عالی بورس است و این یک ورود به حوزه‌ای تخصصی است. در مقایسه کارمزد دریافتی از سمت فروشندگان، به اذعان کارشناسان هزینه بازاریابی فروش مستقیم محصولات در صنعتی همچون پتروشیمی نرخ ۳۵ در ۱۰ هزار است که در مقایسه با کارمزد دریافتی کل ارکان معاملات بورس کالا تقریبا دو برابر است. این بخش‌نامه تعدیل کارمزد در حالی از سمت سازمان بورس به بورس کالا ابلاغ شد که هیچ امتیازی جهت توسعه بازارهای کالایی از کارگروه تنظیم بازار گرفته نشد و بیشتر شبیه به یک خودزنی است. بسیاری از محصولات همچون فرآورده‌های گوشتی، خوراک دام و سایر محصولاتی که نیاز به کنترل و نظارت دارند، می‌توانند با ایجاد بازارهای منسجم در بورس کالا به بهترین و شفاف‌ترین حالت ممکن معامله شوند. بورس کالای ایران در حالی نیمه دوم سال ۱۳۹۸ را آغاز می‌کند که بیش از یک سال از توقف معاملات آتی سکه طلا و بیش از هشت ماه از آخرین معاملات بورس کشاورزی در آن می‌گذرد. معاملات آتی سکه طلا در شهریور ۱۳۹۷ در اوج بحران ارزی، بنابر اعتراض بانک مرکزی به یکباره متوقف شد، معاملات رینگ کشاورزی با راه‌اندازی سامانه فروش شرکت بازرگانی دولتی به یک‌باره از بورس کالا رخت برچید؛ بورسی که می‌توانست با ایجاد بازارهای منسجم جهت کالاهای استراتژیک کشاورزی (گندم، جو، ذرت، شکر و. )، بازار شفافی برای عرضه کالاهای داخلی و وارداتی، توزیع کالاهای تعزیراتی و نابودی فساد از دو روش فروش نقدی و قبض انبار باشد. متأسفانه دخالت‌های دولت امید در اقتصاد، راه را برای توسعه تجارت دولتی و کاهش فعالیت بخش خصوصی هموار کرده است و به این ترتیب در بخش بورس کالا، عمده‌ای از پرسنل متخصص، معامله‌گران و تحلیل‌گران کالایی مجبور به ترک کار خود شده‌اند. همچنین خسارات فراوانی به کارگزاری‌های فعال در این زمینه‌ها وارد شد و باز هم به دلیل اینکه بخش خصوصی قربانی سیاست‌های دولتی است، صدایش جایی طنین‌انداز نشد.

با مرور معاملات بورس کالا، مشاهده می‌شود حجم معاملات این بورس نسبت به سال گذشته تقریبا ۴۵ درصد کاهش داشته است؛ رکود همه‌جانبه حاصل از شرایط اقتصادی، فروکش کردن هیجانات بازار ارز و همچنین نزدیکی شدید نرخ دلار نیمایی و آزاد باعث شده در ماه‌های اخیر قیمت تمام شده کالاهای بورسی جذابیتی جهت خرید در بورس برای تولیدکنندگان نداشته باشد. با توجه به اعتراضات صورت گرفته از سوی کارگزاران و با توجه به اینکه کالاهای مشمول تنظیم بازار تاکنون از سوی ستاد تنظیم بازار اعلام نشده است، اجرای این مصوبه علی‌الحساب متوقف و در هاله‌ای از ابهام است و در صورت اجرا با ادامه وضعیت موجود و با توجه به ریسک‌های عملیاتی بالای واحدهای کالایی و با مقایسه سطح درآمدهای کالایی کارگزاری‌ها کارمزد معاملات فرابورس با سایر درآمدها در بخش‌های دیگر، به زودی شاهد خروج تعداد زیادی کارگزار فعال از معاملات کالایی خواهیم بود که این قضیه در کل و در بلندمدت باعث تضعیف و به حاشیه رانده شدن بورس کالا از مدار اقتصادی کشور خواهد شد.

بررسی میزان کارمزد پرداختی برای هر معامله در بازار بورس

بررسی میزان کارمزد پرداختی برای هر معامله در بازار بورس

کارمزد چیست؟

کارمزد یا Commission هزینه ای است که در مقابل مشاوره جهت انجام معامله خرید کارمزد معاملات فرابورس یا فروش، مشاور سرمایه گذاری به کارگزار باید پرداخت شود کارمزد گفته می‌شود. وجه کارمزد خرید و فروش سهام در تمامی کارگزاری ها یکسان است اما کارمـزد سایر خدمات می‌تواند در کارگزاری ها و شرکت‌های مشاوره ای مختلف، متفاوت باشد. اما باید به نکاتی در رابطه با مشاوره کارگزان بگوییم و آن هم این است که معمولا شرکت های کارگزاری هیچ مشاوره ای ارائه نمی کنند و این برای افراد تازه کار بسیار مشکل سار خواهد بود از این رو برای بالا بردن دانش بورسی خود تا جاییکه که نیازی به پرداخت وجه جهت گرفتن مشاوره از کارگزاران و حتی شرکت های مشاوره سرمایه گذاری خصوصی نداشته باشید می توانید در کلاس بورس موسسه بورس فارسی شرکت کنید یا پکیج آموزش بورس ما را خریداری نمایید و پس از آن خودتان مدیریت معاملات شخصی خود را بدست بگیرید.

نکته بسیار مهم! درصورتی‌که مشتریان معامله‌ای نداشته باشند، کارگزاری ها اجازه دریافت هیچگونه کارمزدی را ندارند.

نکته بسیار مهم! کارمزد معاملات آنلاین با معاملات عادی هیچگونه تفاوتی ندارد و مشتریان در هر دو روش معامله یک مقدار پرداخت خواهند کرد.

مبلغ قابل پرداخت هنگام خرید سهام = ۱٫۰۰۴۶۴ × (تعداد سهام×قیمت سهام)

مبلغ دریافتی پس از فروش سهام = ۰٫۹۹۴۲۵ × (تعداد سهام×قیمت سهام)

نکته! عدد ۱٫۰۰۴۶۴ برای معاملات فرابورس ایران و بازار پایه معادل ۱٫۰۰۴۵۴ می‌باشد.

کارگزار کیست؟

کارگزار به فرد یا سازمانی گفته می‌شود که بین خریدار و فروشنده ارتباط لازم را به وجود می‌آورد. کارگزارها در ازای فراهم کردن امکان خرید و فروش، درصد کمی از هر معامله را به عنوان کارمزد کسر کرده و به حساب خود واریز می‌کنند. برای انجام معاملات ارزی مشتری باید با یک کارگزار قرار داد بسته و مبلغی را به عنوان سپرده در بانکی که کارگزار مشخص می‌کند سپرده گذاری کند.

نکته! سود بعضی از کارگزاران فقط از اختلاف قیمت بین خرید و فروش تأمین می‌گردد و از معاملات کارمزد دریافت نمی‌کنند.

مالیات در معاملات در بورس:

مالیات: در زمان خرید اوراق نیاز به پرداخت هیچگونه وجهی بابت مالیات وجود ندارد بلکه معامله گر تنها در زمان فروش اوراق موظف به پرداخت مالیات می باشد، مالیات پرداختی بابت فروش سهام معادل ۰٫۵ درصد یا ۰٫۰۰۵ مبلغ فروش سهام است اما لازم بذکر است که مالیات فروش سهام از ۰٫۵ درصد به ۰٫۱ درصد کاهش پیدا کرده است. وجه مالیات هنگام فروش بلافلاصله از حساب شما نزد کارمزد معاملات فرابورس کارگزار مربوط کسر می گردد، بنابراین در معاملات بورس نیاز به ارسال اظهار نامه مالیاتی وجود ندارد. این اصل را همواره در ذهن داشته باشید که کارمزد و مالیات تمامی اوراق یکسان نیست و هر ورقه بهادار نرخ خاص خود را دارد .

نکته! مالیات از ارزش فروش سهام اخذ می‌گردد و به سود یا زیان شما کاری ندارند.

کارمزد سهام در معاملات بازار:

کارمزد معاملات در بازار فرابورس تفاوت چندانی با بازار بورس ندارد و این مبلغ در معاملات خرید سهام به‌جای ۰٫۴۶۴ درصد رقم ۰٫۴۵۴ درصد است و در فروش نیز مشابه بازار بورس است. معامله گر باید بابت هر خرید و فروش سهام وجهی را برای کارمزد معاملات و مالیات پرداخت نماید، به کسر وجه بابت مالیات و کارمزد کسورات می گویند.

کارمزد اوراق مشارکت و اجاره در بازار معاملات:

اوراق مشارکت و اوراق اجاره جزو بدهی‌های شرکت منتشرکننده به‌حساب می‌آیند و نرخ کارمزد اوراق بدهی هم در خرید و هم در فروش معادل ۰٫۰۷۲۵ درصد است.

کارمزد اوراق تسه:

در مقاله ای تحت عنوان اوراق تسه چیست؟ به طور کامل به تشریح این اوراق پرداخته ایم. کارمزد خرید این اوراق معادل ۰٫۴۹ درصد قیمت خرید و کارمزد فروش این اوراق ۰٫۲۴ درصد ارزش فروش است.

نکته!
نرخ مالیات و کارمزدهای ذکر شده برای تمامی معاملات سهام و حق تقدم سهام در بورس اوراق بهادار تهران، فرابورس ایران و بازار پایه صادق بوده و در حال اجراست.