نحوه محاسبه سود بورس

انواع افزایش سرمایه و نحوه محاسبه قیمت پس از آن

اگر به تازگی وارد بازارهای مالی شده باشید قطعا به مفهوم افزایش سرمایه برخورد کرده اید و کنجاوید تا در مورد آن اطلاعات کسب کنید .در مقاله پیش رو با انواع افزایش سرمایه و مفاهیم کلی و مزایا و ویژگی های انواع افزایش سرمایه آشنا میشویم.

سرمایه به میزان ریالی ثبت شده در سازمان ثبت شرکت ها گفته می شود .

نکته ای که سرمایه گذاران باید یه آن توجه کنند این است که سرماه ثبتی شرکت برابر با میزان دارایی های روز شرکت نیست .زیرا شرکت ها پس از ثبت اقدام به خرید و فروش دارایی های مختلف کرده و می توانند از این محل کسب سود کرده و یا زیان متحمل شوند و همین عاملی است که شرکت ها پس از مدتی به سمت افزایش سرمایه و بروز کردن دارایی ها می روند.

2. انواع افزایش سرمایه

به طور کلی شرکت ها از 4 محل اقدام به افزایش سرمایه میکنند:

1.افزایش سرمایه از سود انباشته

2.افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی ها

3.افزایش سرمایه از محل آورده نقدی سهام داران

4.افزایش سرمایه از محل صرف سهام

.3مراحل افزایش سرمایه

شرکت ها فارغ از نوع افزایش سرمایه باید مراحل مشخصی را برای ثبت سرمایه جدید طی کنند

1.ابتدا هییت مدیره شرکت پیشنهاد افزایش سرمایه را ارایه می دهد و با تایید اکثریت سهام داران تصویب می شود

2.سپس اطلاعات مربوط به افزایش سرمایه و مفروضات و برنامه های شرکت پس از افزایش سرمایه به اطلاع حسابرس می رسد که حسابرس می تواند با تمام یا بخشی از این افزایش موافقت کند

3.در مرحله بعد اطلاعات جهت تایید به سازمان بورس ارسال می شود

4.پس از تایید سازمان بورس اطلاعیه ای جهت تشکیل مجمع فوق العاده توسط شرکت برای تصمیم گیری برای درصد افزایش سرمایه و قیمت هر سهم برگزار می شود

1. پس از مجمع تصمیمات مجمع عمومی فوق‌العاده بر روی سایت کدال درج می‏‌شود که در آن مبلغ افزایش سرمایه و درصد افزایش سرمایه به طور قطعی اعلام می‌‏شود و افزایش سرمایه شرکت در اداره ثبت شرکت‌ها ثبت می‌شود.

-شایان ذکر است که تمامی مراحل بالا توسط شرکت از طریق سامانه کدال به اطلاع سهام داران می رسد

4.دلایل افزایش سرمایه

شرکت ها به دلایل متعددی اقدام به افزایش سرمایه میکنند از جمله

1.بهبود ساختار مالی شرکت و به روز رسانی ترازنامه ها

2.تامین نقدینگی مورد نیاز برای انجام طرح های توسعه

3.حفظ و افزایش قدرت رقابت شرکت در بازار

4.جلوگیری از خروج نقدینگی از شرکت

5.خارج شدن از شمولیت قانون 141 تجارت

6.افزایش اعتبار شرکت به منظور دریافت تسهیلات بانکی

-حال به بررسی هر یک از انواع افزایش سرمایه می پردازیم

5. افزایش سرمایه از محل سود انباشته

شرکت ها با انجام فعالیت های اقتصادی به سود دست پیدا میکنند که طبق تصمیم سهام داران در جلسه مجمع عمومی بخشی از این سود را بین سهام داران تقسیم کرده و بخشی دیگر را طبق قانون تجارت باید در نزد خود نگه داری کنند

پس از گذشت چند سال مالی اندوخته قابل توجهی از سود در نزد شرکت ذخیره می شود که شرکت ها معمولا از این اندوخته برای انجام افزایش سرمایه استفاده می کنند

همچنین کسب این نحوه محاسبه سود بورس سود می تواند از فروش دارایی ها یا سهام یا از محل سرمایه گذاری های شرکت تامین شود

در این روش درصد مالکیت شما در شرکت تغییری پیدا نمی کند. یعنی به همان نسبت که سرمایه شرکت زیاد می شود تعداد سهام شما نیز افزایش پیدا می کند. از نظر تئوریک میزان دارایی شما نیز تغییری نمی کند، یعنی به همان نسبت که تعداد سهام شما زیاد می شود قیمت سهام کاهش پیدا می کند.

هر چند فرآیند عرضه و تقاضا پس از بازگشایی سهم باعث اختلاف قیمت سهم با میزان تیوریک آن می شود.

فرمول محاسبه قیمت تیوریک سهم پس از بازگشایی به شرح زیر است:

مثلا فرض کنید قیمت سهام یک شرکت 4000 ریال باشد، اگر این شرکت 60 درصد افزایش سرمایه از این نوع داشته باشد، قیمت جدید هر سهم از فرمول بالا به دست می‌آید:

و به همان میزان نیز به تعداد سهام شما افزوده می شود که به آن سهام جایزه گفته می شود در نتیجه سرمایه شما تغییری نمی کند

در این روش عملا جریان نقدینگی جدید به شرکت وارد نمی شود.

علت اقبال سرمایه گذاران به این نوع افزایش سرمایه جذاب شدن قیمت سهم پس از اعمال افزایش سرمایه و همچنین بازگشایی بدون دامنه نوسان در روز بازگشایی است که معمولا موجب رشد قیمت سهم می شود.

6. افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی ها

در این روش شرکت از محل دارایی های ثابت خود از جمله زمین ساختمان و تجهیزات و همچنین از محل سرمایه گذاری ها اقدام به تجدید ارزیابی دارایی ها می کند.

-در این روش نیز سرمایه جدیدی وارد شرکت نمی شود و تنها تغییراتی در صورت های مالی شرکت رخ می دهد.

-این روش بسیار به روش افزایش از سود انباشته شبیه است با یک تفاوت مهم وآن اینکه در این روش تجدید ارزیابی از دارایی های استحلاک پذیر مانند ساختمان و تجهیزات باعث افزایش بار مالی بر صورت های مالی شرکت می شود در نتیجه سود آوری شرکت کاهش می یابد.

-یکی از دیگر دلایلی که شرکت ها یه این نوع افزایش سرمایه روی می آورند خروج از شمولیت قانون141تجارت نحوه محاسبه سود بورس است که موجب معافیت مالیاتی شرکت نیز می شود

7. افزایش سرمایه از آورده نقدی و مطالبات حال شده

برخی مواقع شرکت ها برای توسعه کسب و کارشان به منابع مالی نیاز پیدا می کنند در این مواقع شرکت ها دو راه برای تامین مالی پیش رو دارند

اول دریافت تسهیلات با بهره از بانک دوم دریافت سرمایه مورد نیاز از سهام داران بدیهی است که روش دوم مطلوب تر است به این منظور شرکت ها اقدام به افزایش سرمایه از محل آورده نقدی سهامداران می کنند

برای جذب سرمایه جدید شرکت ها اولویت را به سهامداران خود می دهند به این منظور به سهامداران شرکت حق تقدم تعلق می گیرد که بیانگر اولویت سهامدار در تامین مالی شرکت است

نماد حق تقدم سهام شرکت‌ها همان نماد سهام عادی شرکت است که حرف “ح” به آخر آن اضافه شده است. به عنوان مثال نماد بورسی شرکت ایران خودرو در بورس “خودرو” است و نماد حق تقدم آن “خودروح” می‌باشد.

سهام دار به سه شکل میتواند از عواید حق تقدم بهره مند شود:

1.با پرداخت مبلغ اسمی هر سهم(1000ریال)به حساب شرکت و به میزان وجه واریزی سهم عادی به سهامدار تعلق می گیرد.

2.همچنین سهام دار قادر است تا در زمان مسخص (2ماه) اقدام به فروش حق تقدم خود به سایر سرمایه گذاران بکند.

3.در آخر پس از گذشت زمان قانونی اگر سهام دار ما به تفاوت ریالی هر سهم را پرداخت نکند و همچنین به فروش حق تقدم ها دست نزند .شرکت می تواند حق تقدم ها به فروش رسانده و پس از کسر مبلغ اسمی هر سهم و کارمزد مورد نظر وجه باقی مانده را به حساب سهام دار واریز کند.

فرمولی که پس از این نوع افزایش سرمایه برای قیمت جدید سهم محاسبه می شود به شرح زیر است:

به عنوان مثال اگر شرکتی بخواهد 200 درصد افزایش سرمایه داشته باشد و قیمت هر سهم قبل از افزایش سرمایه 6000 ریال باشد، شرکت هم از هر سهامدار مبلغ 1000 ریال به ازای هر سهم درخواست ‌کند. به این ترتیب قیمت جدید هر سهم و ارزش حق تقدم آن به شکل زیر محاسبه می‌شود:

8. افزایش سرمایه از محل صرف سهام یا سلب حق تقدم

در این روش شرکت ها مبلغی بیش از مبلغ اسمی هر سهم (1000ريال)را طی پذیره نویسی از سرمایه گذار دریافت می کند

این اصافه ارزش دریافتی می تواند به صورت سهم به سهامداران قبلی تعلق گیرد یا به حساب اندوخته شرکت افزوده شود و یا به صورت نقدی به سهام داران پرداخت شود.

-این روش در بازار ایران مرسوم نیست و تا به حال انجام نگرفته است

در نهایت باید اشاره کرد که با توجه به تفاوت ساختار شرکت ها با یکدیگر نمی توان به طور قطع روش خاصی از افزایش سرمایه را به دیگر روش ها ترجیح داد اما به طور کلی روش هایی که در آن سرمایه جدید به شرکت وارد می شود از جذابیت بیشتری برخوردار بوده و برای شرکت ها در بلند مدت مفید تر هستند

بنابراین افزایش میزان سرمایه از طریق آورده نقدی و همچنین صرف سهام به صورت کلی بهتر قلمداد می‌شوند

همچنین افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی برای شرکت هایی که دارای زیان انباشته بالایی هستند و مشمول قانون141 تجارت می شوند با توجه به معاف بودن از مالیات مناسب می باشد.

EPS چیست؟ فرمول + انواع EPS در بورس

EPS به عنوان یکی از مهم‌ترین مفاهیم بورس در تجزیه و تحلیل شرکت‌های بورسی کاربرد دارد. صورت‌های مالی شرکت‌ها شامل سطری به اسم “سود خالص” در انتهای دوره مالی موردنظر است. با تقسیم این عدد بر تعداد کل برگه‌های سهام شرکت EPS محاسبه می‌شود. در واقع EPS به معنی سود هر برگه سهام و شامل دو نوع پیش‌بینی شده (Forward) و محقق شده (Trailing) است. تحلیلگران بنیادی از چندین پارامتر مثل سود محقق شده و سود پیش‌بینی شده برای ارزیابی ارزش سهام شرکت استفاده می‌کنند. در این آموزش بورس به بررسی مفهوم EPS، فرمول محاسبه به روش TTM و نحوه اطلاع از سود شرکت‌های بورسی با استفاده از سایت کدال و Fipiran می‌پردازیم.

منظور از EPS در بورس چیست؟

EPS مخفف عبارت انگلیسی Earnings Per Share به معنی سود هر برگه سهام است. یکی از کاربردهای اصلی آن در محاسبه نسبت P/E در بورس است. در مقاله قبلی گفتیم که P/E از تقسیم Price (قیمت) به EPS (سود هر برگه سهم) بدست می‌آید. همچنین با بررسی سود شرکت در دوره‌های مالی گذشته براحتی می‌توانید عملکرد شرکت را ارزیابی کنید. برای مثال شرکتی که در 10 سال گذشته یک روند صعودی در سودسازی خود داشته از اعتبار بالایی برخوردار است.

فرمول نحوه محاسبه

هر شرکت بورسی موظف به ارائه صورت‌های مالی در پایان سال مالی خود است. تمامی هزینه و درآمد شرکت (چه سود و چه زیان) در صورت مالی درج می‌شود. با بررسی صورت‌های مالی شرکت، سطری به اسم “سود خالص” را مشاهده خواهید کرد. با تقسیم این عدد به تعداد کل برگه‌های سهام شرکت، مقدار سود هر برگه سهم یا همان EPS محاسبه می‌شود. دقت بفرمایید که سهامداران نیاز به محاسبه خاصی ندارد. در واقع مقدار EPS به عنوان یک سطر جداگانه در صورت‌های مالی شرکت محاسبه و درج می‌شود.

انواع EPS در بورس

با توجه به نوع “سود خالص شرکت” 2 نوع EPS داریم:

1. فوروارد یا پیش‌بینی شده (Forward)
2. محقق شده (Trailing)

نحوه محاسبه EPS پیش‌بینی شده و محقق شده با یکدیگر متفاوت است. در سایت TSETMC مقدار EPS از نوع محقق شده و بر اساس روش TTM محاسبه و درج می‌شود. در ادامه فرمول و نحوه محاسبه به روش TTM بصورت کامل آموزش داده می‌شود.

EPS پیش‌بینی شده (Forward)

EPS پیش‌بینی شده (فوروارد) بر اساس سود پیش‌بینی شده شرکت محاسبه می‌شود. شرکت‌های در ابتدای سال مالی خود اقدام به پیش‌بینی سود در انتهای سال مالی می‌کند. حال با تقسیم این سودِ پیش‌بینی شده بر تعداد سهم شرکت، مقدار EPS فوروارد محاسبه می‌شود.

EPS محقق شده (Trailing)

EPS محقق شده بر اساس سود محقق شده شرکت در انتهای سال مالی اخیر محاسبه می‌شود. EPS مورد استفاده در سایت TSETMC بر اساس این نوع است که با روش TTM بدست می‌آید.

تا قبل از بهمن 1396، شرکت‌ها اقدام به انتشار EPS پیش‌بینی شده می‌کردند اما در حال حاضر مبنای محاسبه بر اساس سود و زیان 12 ماهه اخیر است. تمامی شرکت‌های بورسی موظف به انتشار صورت‌های مالی 3 ماهه در سایت کدال هستند. در واقع هر شرکت علاوه بر انتشار صورت‌های مالی سالیانه، باید سود و زیان خود را در پایان دوره‌های سه ماهه نیز منتشر کند.

نحوه محاسبه EPS به روش TTM در بورس

با مراجعه به صفحه هر نماد بورسی در سایت TSETMC عبارت “EPS بر مبنای سود و زیان 12 ماهه اخیر (TTM) محاسبه شده است” را مشاهده می‌کنید. عبارت TTM مخفف عبارت انگلیسی Trailing Twelve Months به معنی 12 ماه اخیر است. بنابراین محاسبه به روش TTM همان “EPS بر مبنای سود و زیان 12 ماهه اخیر” است.

همان‌طور که گفتیم سود و زیان شرکت در دوره‌های 3 ماهه منتشر می‌شود. بنابراین معیار 12 ماه اخیر، صورت‌های مالی 3 ماهه منتشر شده در 4 دوره اخیر است. برای مثال مطابق شکل زیر آخرین گزارش 3 ماهه مربوط به “اطلاعات و صورت‌های مالی میاندوره‌ای دوره 3 ماهه منتهی به 1399/03/31” است. بنابراین برای محاسبه EPS باید سود و زیان مربوط به 3 ماهه اول سال 1399 و 9 ماه آخر سال 1398 ملاک قرار گیرد.

نکته: روش TTM معیار مناسبی برای ارزیابی عملکرد شرکت‌های زیان‌ده همراه با چشم‌انداز مثبت نیست! همچنین برای صنعتی مثل خودروسازی که با نوسان شدید در سودسازی همراه است روش TTM کارایی مطلوبی ندارد.

نحوه محاسبه سود از کدال

ابتدا به سایت کدال مراجعه کنید و در قسمت جستجوی اطلاعیه‌ها، نماد بورسی موردنظرتان را وارد کنید. سپس از قسمت “گروه اطلاعیه” گزینه “اطلاعات و صورت مالی سالیانه” و از قسمت “نوع اطلاعیه”، گزینه “اطلاعات و صورت‌های مالی میان‌دوره‌ای” را انتخاب و روی گزینه “جستجو” کلیک کنید.

حال برای اطلاع از سود و زیان هر کدام از دوره‌های مالی روی آن کلیک کنید. در صفحه مربوطه سطری با نام “سود (زیان) خالص هر سهم– ریال” وجود دارد. مقدار این سطر بیانگر مقدار سود یا ضرر شرکت در انتهای این دوره مالی است. با بررسی صورت‌های مالی 3 ماه در 4 دوره اخیر و “جمع کردن سود خالص این 4 دوره” مقدار EPS به روش TTM محاسبه می‌شود.

نحوه محاسبه سود از طریق سایت Fipiran

برای اطلاع از سود و زیان شرکت‌های بورسی کافی است ابتدا وارد سایت fipiran.com شوید و در بالای صفحه، “نماد بورسی” مدنظرتان را جستجو کنید. سپس از منو سمت راست روی گزینه “سود واقعی در یک نگاه” کلیک کنید. همان‌طور که مشاهده می‌کنید تاریخچه سود شرکت از سال 1381 در این صفحه درج شده است.

EPS بالا بهتر است یا پایین؟

به نظر شما اگر دو شرکت EPS مشابه‌ای داشته باشند آیا با این مقایسه می‌توانیم بگویم هر دو شرکت عملکرد یکسانی داشته‌اند؟

فرض کنید شخصی با 100 میلیون تومان سرمایه‌گذاری در 1 سال، 20 میلیون تومان سود کرده است. شخص دیگری با 500 میلیون تومان سرمایه‌گذاری در همان سال، به همان سود 20 میلیونی دست یافته است. کار کدام یک از آنها ارزشمندتر است؟ قطعا شخصی که با سرمایه کمتری به سود 20 میلیونی رسیده است. برای شرکت‌های بورسی نیز داستانی مشابه همین مثال است! در نتیجه برای مقایسه EPS شرکت‌های بورسی باید تمامی پارامترها (میزان سرمایه شرکت، نوع صنعت، نوع فعالیت و…) را مدنظر قرار داد. بنابراین EPS بالاتر لزومی بر ارزنده‌تر بودن یک شرکت نیست!

EPS و افزایش سرمایه

شرکت‌های بورسی عموما پس از افزایش سرمایه، با کاهش EPS مواجه می‌شوند. چرا که با افزایش تعداد کل برگه‌های سهام شرکت، مقدار سود اختصاص یافته به هر برگه سهم کاهش می‌یابد. البته شرکت‌هایی که با افزایش سرمایه و جذب نقدینگی اقدام به اجرای طرح‌های توسعه و تولیدی می‌کنند احتمالا در آینده با افزایش سودآوری، این کاهش “سود هر برگه سهم” را جبران خواهند کرد. بنابراین پایین بودن EPS یک شرکت بورسی، دلیلی بر عملکرد ضعیف و ارزنده نبودن آن نیست. توجه به دورنمای شرکت می‌تواند در این موارد کارساز باشد.

تذکر: EPS یکی از چندین پارامتر اولیه جهت تحلیل شرکت‌های بورسی است و نباید به تنهایی معیار ارزیابی باشد. مواردی مثل تحلیل بنیادی و تحلیل تکنیکال نیز از اهمیت بالایی برخوردار هستند که باید مورد واکاوی قرار گیرد.

تفاوت DPS و EPS

وقتی به صفحه یک شرکت بورسی در سایت TSETMC مراجعه می‌کنید کنار EPS عبارت DPS را نیز مشاهده می‌کنید. مفهوم DPS به معنی “سود نقدی تخصیص داده شده به هر برگه سهام در پایان سال مالی شرکت” است. در واقع شرکت‌ها می‌توانند قسمتی از سود را بین سهامداران شرکت پرداخت کنند و مابقی را ذخیره کنند! در مجمع عمومی عادی سالیانه مقدار DPS تعیین و بعد از مجمع به حساب سهامداران واریز می‌شود. در مقاله بعدی به بررسی کامل DPS پرداختیم.

اگر قصد یادگیری 0 تا 100 مبحث آموزش بورس را دارید به شما توصیه می‌کنیم مقالات آموزشی زیر را به ترتیب مطالعه بفرمایید، به مرور مقالات جدیدتر پیرامون آموزش بورس در سایت درج خواهد شد حتما پیگیر پارس‌سهام باشید.

نحوه محاسبه سود هر سهم و جریان وجوه نقد عملیاتی (OCF & EPS)

🔹 سود هر سهم :
از جمله شاخص های سنتی و متداول سنجش عملکرد است که برای ارزشیابی قیمت سهام نیز کاربرد دارد و به صورت ریال بیان می گردد. این نسبت از تقسیم سودخالص سهامداران عادی بر تعداد سهام عادی به دست می آید. نتیجه نسبت نشان می دهد که به ازای یک سهم، چه میزان عایدی به دست آمده است و هر چقدر نتیجه نسبت بیشتر باشد، گویای عملکرد مطلوب شرکت است، از این نسبت برای ارزشیابی سهام نیز استفاده می شودکه با توجه به قیمت بازاری سهام (قیمت معاملاتی سهم) ، ارزش سهام در آینده نیز معلوم می گردد.

🔸 سود هر سهم بدین صورت اندازه گیری می شود:
👈 میانگین موزون تعداد سهام عادی / (سودسهم سهام ممتاز-سود خالص)

🔸برای محاسبه میانگین موزون تعداد سهام عادی باید نکات زیر را در نظر گرفت:
1⃣ انتشار سهام جدید از تاریخ انتشار به عنوان عامل مثبت در میانگین لحاظ می گردد.
2⃣ بازخرید سهام از تاریخ بازخرید به عنوان عامل منفی در میانگین لحاظ می گردد.
3⃣ ابطال سهام از محل سهام بازخریدی در میانگین بی تاثیر است.
4⃣ توزیع سودسهمی، تجزیه سهام و معکوس تجزیه، عطف به ماسبق می شود و از ابتدای سال در نظر گرفته می شود.

جریان وجوه نقد عملیاتی:
عبارت است از جریان نقد ورودی و خروجی ناشی از فعالیتهای اصلی و مستمر مولد درآمد عملیاتی واحد تجاری و نیز آن دسته از جریان های نقدی که ماهیتاً به طور مستقیم قابل ارتباط با سایر طبقه های جریان های نقدی صورت جریان وجوه نقد نمی باشند. در این تحقیق جریان وجوه نقد عملیاتی به روش غیر مستقیم و به این صورت اندازه گیری میشود:
▪️ استهلاك + تغييرات در بدهي هاي جاري (-)+ تغييرات در دارايي هاي جاري (+)- سود عملياتي = جريان وجوه

بهره یا سود مرکب چیست و چگونه محاسبه می شود؟

امروز در این مقاله از پارسیان بورس می‌خواهیم ببینیم بهره یا سود مرکب چیست و چگونه محاسبه می شود؟ احتمالا هر موقع به بانک رفتید و دفترچه حساب خود را مشاهده کردید، طریقه محاسبه سود برایتان سؤال بوده است. دانستن اینکه سود ساده و مرکب چه تفاوتی با هم دارند و چگونه می‌توان آنها را محاسبه کرد موضوع جذابی است که در این مقاله به آن می‌پردازیم. گذشته از این، نحوه محاسبه سود بورس مفهوم سود مرکب در سرمایه‌گذاری نیز اهمیت زیادی دارد.

تعریف سود مرکب، به زبان ساده

بهره یا سود مرکب چیست و چگونه محاسبه می شود؟ سود مرکب، سودی ترکیب‌شده و مضاعف است. به عبارت دیگر، در محاسبه سود مرکب علاوه بر محاسبه سودی که به اصل سرمایه تعلق می‌گیرد، سودی که به خود سودها تعلق می‌گیرد هم در نظر گرفته می‌شود. در محاسبه سود ساده، فقط اصل سرمایه و سودی که به آن تعلق می‌گیرد مهم است. مرکب کردن بهره، یعنی دریافت بهره از محل بهره؛ نتیجه این کار، بهره مرکب نامیده می‌شود.

در بهره ساده، بهره دریافتی سرمایه‌گذاری نمی‌شود و بنابراین بهره‌ای که در هر دوره دریافت می‌شود، فقط از محل سرمایه‌گذاری اولیه خواهد نحوه محاسبه سود بورس بود. اثر مرکب کردن در بلندمدت واضح‌تر است و سرمایه رشد زیادی خواهد کرد. برای آنکه تعریف دقیق‌تری ارائه دهیم می‌توانیم بگوییم که سود یا بهره مرکب (Compound Interest) به نوعی از سود گفته می‌شود که برای محاسبه آن علاوه بر اصل سرمایه، میزان سود حاصل از بهره‌های جمع شده از دوره‌های قبل سپرده یا وام نیز اضافه می‌گردد.

سود مرکب چیست؟

بهره یا سود مرکب چیست و چگونه محاسبه می شود؟ سود مرکب برابر است با مجموع مبلغ سپرده و سود آن در پایان دوره زمانی مشخص منهای مبلغ سپرده در حال حاضر. عبارت داخل کروشه، همان مبلغ نهایی است که در پایان دوره دریافت می‌کنیم. هرچه n عدد بزرگ‌تری باشد یا دوره دریافت سود بیشتر شود، این سود نیز عدد بزرگ‌تری خواهد شد. مثلا اگر دوره دریافت سود از یک‌بار پرداخت سالانه به دوبار پرداخت هر شش ماه یک‌بار، تغییر کند، n افزایش می‌یابد و سود مرکب نیز به نسبت بزرگ‌تر می‌شود.

به همین دلیل، اگرچه بازه زمانی هر دو مورد یک سال است اما مقدار بهره مرکب که به یک وام یک‌ میلیون تومانی به صورت سالانه و با نرخ ۱۰% تعلق می‌گیرد کمتر از مقدار بهره مرکبی خواهد بود که به همان وام یک‌ میلیون تومانی ولی با نرخ ۵% و به صورت شش‌ماهه تعلق می‌گیرد.

در واقع، محاسبه سود مرکب به صورت تصاعدی است و این‌گونه سرمایه‌گذاری در بانک سبب افزایش سرعت سود نسبت به سود‌های معمولی می‌گردد. در فرمول بالا اگر دوره دریافت سود سالیانه است باید نرخ بهره هم سالیانه لحاظ شود و اگر دوره دریافت سود ماهیانه است باید نرخ بهره هم ماهیانه لحاظ شود؛ یعنی باید نرخ سود سالیانه را بخش‌ بر دوازده کنید. اگر مجبور باشید، بین دو گزینه زیر کدام یک را انتخاب می‌کنید؟

بهره یا سود مرکب چیست و چگونه محاسبه می شود؟

دریافت یک‌ میلیون تومان پول نقد همین امروز

پس‌انداز کردن روزی ۱۰۰۰ تومان به مدت یک ماه با این شرط که هر روز پس‌انداز دو برابر شود.
شاید تا قبل از آشنایی با مفهوم سود مرکب، درک درستی از گزینه دو نداشتید. اما حالا می‌توانید با یک حساب‌‌وکتاب ساده دریابید، سودی که از گزینه ۲ بدست می‌آورید با توجه به مرکب شدن سود، بزرگ‌تر است.

چرا سود مرکب اهمیت دارد؟

استفاده از این سود، سرمایه ما را نسبت به سود ساده، چندین برابر می‌کند. نکته مهم این است که تنها در صورت وجود درآمد پایدار می‌توانیم از بهره مرکب استفاده کرده و سرمایه خود را چندین برابر افزایش دهیم. به عبارت دیگر، برای درآمدهای مقطعی کاربردی ندارد. دو اصل در سود مرکب مهم هستند؛ نخست آنکه به اصل و سود سرمایه‌گذاری خود دست نزنید و به آن اجازه رشد بدهید و نکته دوم داشتن صبر است.

چگونه از سود مرکب بهره ببریم؟

بهره یا سود مرکب چیست و چگونه محاسبه می شود؟ برای بهره‌گیری از این مفهوم نخست باید تعریف مشخصی از دارایی داشته باشیم. دارایی به هر چیز با ارزش مادی گفته می‌شود که با واحد پول، قابل اندازه‌گیری باشد؛ مانند پول، سکه، خانه، ماشین و… . این دارایی می‌تواند برای مرکب شدن در حساب بانکی یا کسب و کار به کار گرفته شود. پس ما هم باید سعی کنیم کسب و کاری داشته باشیم که حتی وقتی در خواب هستیم نیز برایمان سودآوری کند و سود آن را نیز بتوانیم دوباره در کسب و کار فعلی یا سایر کسب و کارها سرمایه گذاری کنیم تا منجر به پیشرفت فوق‌العاده ما در کسب ثروت شود.

یکی از ساده‌ترین روش‌ها برای ایجاد سود مرکب، توجه به سرمایه‌های کوچک است. در واقع، با به‌ کارگیری سرمایه‌های اندک و قرار دادن آن در مسیر درست سرمایه‌گذاری، فرد می‌تواند اندوخته خود را چند برابر کند. ازجمله راه‌­هایی که می‌تواند ما را به این هدف برساند، خرید اوراق بهادار و شرکت در بازار سرمایه است.

نظام پرداخت سود بانک‌ها بر اساس سود مرکب نیست. چون اگر از این راه استفاده کنند به سرعت ورشکسته خواهند شد. بنابراین نمی‌توان با پس‌انداز سرمایه در بانک به سود مرکب رسید. اما اگر فرد از دانش و تخصص کافی بهره‌مند باشد می‌تواند با سرمایه‌گذاری و خرید و فروش اوراق و سهام خود در زمان مشخص، به بهره مرکب برسد. روش کار به این صورت است که با هر بار سوددهی در فروش سهام، مبلغ به دست آمده را نیز دوباره سهام می‌خرند و آن را به اصل سرمایه اضافه می‌کنند.

همچنین بخوانید: شاخص کل هم وزن بورس چیست؟

البته برای دست‌یابی به سود مرکب، راه‌های دیگری هم مانند سرمایه‌گذاری در بخش‌های صادرات، خرید و فروش ارز، طلا، ملک و خودرو وجود دارند که هر یک دانش و تجربه خاص خود را می‌طلبند. در هر روشی نخست باید به سود رسید و سودهای حاصله را به سرمایه اولیه اضافه کرد و سپس به سود مرکب دست‌یافت. در واقع ما به درآمد پایدار و زمان کافی نیاز داریم. اگر بخواهیم اصل پول را از کل مبلغ جدا کنیم و فقط سود حاصل شده را محاسبه کنیم باید از این فرمول استفاده کنیم:

سود مرکب چیست؟

در انتهای فرمول، P که همان اصل سرمایه است از سود حاصل شده کسر می‌شود.

شرح فرمول:
A = مقدار سود کسب شده در سرمایه‌گذاری

p = سرمایه اولیه

r = میزان سود سالیانه (به صورت رقم اعشار است، مثلاً برای ۲۰ درصد سود سالیانه عدد ۰٫۲ وارد می‌شود)

n = تعداد دفعاتی که نحوه محاسبه سود بورس سود در طول سال مرکب می‌شود

t = تعداد سال‌هایی که سرمایه‌گذاری طول می‌کشد

ساده‌ترین مثال سود مرکب این است که فرض کنید ۱۰۰ میلیون تومان در بورس سرمایه‌گذاری کرده‌اید و ۲۰ درصد سود معادل ۲۰ میلیون تومان بدست آورده‌اید. با اضافه شدن ۲۰ درصد به ۱۰۰ میلیون، ۱۲۰ میلیون تومان خواهید داشت. اکنون با داشتن ۱۲۰ میلیون تومان سرمایه، اگر بازهم ۲۰ درصد سود کنید، سود شما ۲۴ میلیون خواهد بود.

۲۰ میلیون تومان سودی که به ۱۰۰ میلیون اضافه‌شده، دلیل ۴ میلیون تومان سود بیشتر است. آلبرت انیشتین گفته است که بهره مرکب، بزرگ‌ترین کشف ریاضی برای همه زما‌ن‌ها خواهد بود. بهترین تشبیهی که برای بهره مرکب بیان می‌شود، شباهت آن به کاشت درخت است. چون هرچه مدت‌زمان بیشتری صرف سرمایه‌گذاری کنیم، درنهایت ثروت بیشتری خواهیم داشت.

بهره یا سود مرکب چیست و چگونه محاسبه می شود؟

در زندگی روزمره نیز اگر هرماه مبلغ اندکی پس‌انداز کنید و در قالب سیستم سودهای مرکب آن را به جریان بیندازید، می‌توانید پس از چند سال به سرمایه هنگفتی برسید. این معجزه بهره مرکب است. مهم‌ترین نکته در این رشد ثروت، داشتن صبر است. پس بهتر است استراتژی‌های سرمایه‌گذاری خود را طولانی‌تر کنید تا بتوانید بهره بیشتری از این مفهوم ببرید. همان‌طور که در کتاب «اثر مرکب» نوشته «دارن هاردی» اشاره‌شده است، هر تغییر مثبت کوچک می‌تواند به نتایج مثبت بزرگ در آینده منتهی شود. این تغییر می‌تواند در مورد سرمایه‌گذاری، نحوه خرج کردن پول، پس‌انداز کردن آن یا تغییر عادت‌های شخصی باشد.

بهره یا سود مرکب چیست و چگونه محاسبه می شود؟ پس حتی اگر سرمایه‌تان کم است از سودهای پایین شروع کنید و به قدرت زمان ایمان بیاورید. در بازار سرمایه نیز اگر سود سهام خود را برندارید با استفاده از بهره مرکب می‌توانید سود بیشتری از سهام موردنظرتان برداشت کنید؛ چون در طول زمان هم به اصل سرمایه و هم‌ سود آن اضافه می‌شود.

فکر کنید اگر یک‌ میلیون تومان داشته باشید و بتوانید هرماه ۱۰ درصد به سرمایه ماه قبل اضافه کنید و از اصل سرمایه برداشت نکنید، پس از ۱۰ سال بیش از ۹۰ میلیارد تومان ثروت خواهید داشت! به عبارتی بورس، محل انتقال ثروت از سمت عجول‌ها به سمت صبورها و مدبرها است. هرچه بیشتر صبر پیشه کرده و تجربه کسب کنید بهره‌گیری از استراتژی سود مرکب برایتان لذت‌بخش‌تر و ثروت شما بیشتر خواهد شد.

شاخص قیمت

شاخص قیمت یکی از مهم ترین و اصولی ترین شاخص های شناخته شده در بورس و فرابورس می باشد که نشان دهنده روند (ترند) عمومی تغییرات قیمت انواع سهام موجود در بازار بورس است. این شاخص، بر خلاف شاخص کل، سود تقسیمی شرکت ها را در خود لحاظ نمی کند.

فرق اساسی بین شاخص قیمت و شاخص کل در این است که شاخص قیمت تنها قیمت سهام شرکت های بورسی را محاسبه می کند در صورتی که شاخص کل سود پرداختی سالانه را نیز مورد محاسبه قرار می دهد.

مفهوم شاخص:

شاخص در واقع به عددی گفته ی شود که میانگین ارزش مجموعه ای از اقلام را بر اساس درصدی از میانگین آنها و در یک دوره زمانی مشخص بیان می کند.

در بورس تهران، ۸ شاخص مهم مورد بررسی قرار می گیرند که دارای جایگاه بالایی در تحلیل های سرمایه گذاران می باشند:

• شاخص کل قیمت
• شاخص قیمت و بازده نقدی
• شاخص بازده نقدی
• شاخص صنعت و شاخص مالی
• شاخص سهام آزاد شناور
• شاخص بازار اول و بازار دوم
• شاخص ۵۰ شرکت برتر
• شاخص ۳۰ شرکت بزرگ تر

در ادامه به شرح این شاخص ها پرداخته می شود.

شاخص کل قیمت:

با توجه به گفته های قبلی شاخص نشان دهنده سطح عمومی قیمت و یا بازدهی گروهی از سهام می باشد که آن سهام در بازار بورس داد و ستد می شوند.

لذا می توان گفت که شاخص کل قیمت نشان دهنده سطح عمومی قیمت تمام سهام های موجود در بازار مذکور به شمار می رود.

با توجه به این که شاخص یک عدد می باشد و واحد اندازه گیری خاصی برای آن در نظر نگرفته اند، لذا برای تفسیر و تحلیل آن یک سال را به عنوان سال پایه معرفی می نمایند و تمام ارقام مربوط به آن سال را ارقام مبنا در سال پایه در نظر می گیرند.

سپس با تغییراتی که به وجود می آید، قیمت سهام را در سال های آتی نسبت به همان سال پایه بررسی می نمایند و با استفاده از آن، روند صعود و یا نزول آن را مشخص می کنند که فرمول آن به صورت زیر می باشد:

نحوه محاسبه سود بورس

۱۰۰×	ارزش جاری بازار سهام در زمان محاسبه	= مقدار شاخص کل
	ارزش جاری بازار سهام در تاریخ مبدا

شاخص قیمت مصرف کننده:

شاخص قیمت مصرف کننده (Consumer Price Index)، که به اختصار به آن (CPI) می گویند، معیاری برای سنجش میانگین وزنی قیمت های یک سبد یا پرتفوی می باشد.

این شاخص با در نظر داشتن تغییرات قیمت هر کدام از سهم های موجود، اقدام به محاسبه می کند که این تغییرات برای ارزیابی روند های آینده به کار برده می شود.

نکته: این شاخص در واقع یکی از متداول ترین آمار و ارقام برای شناسایی دوره های تورم یا کاهش نرخ تورم به شمار می رود.

شاخص قیمت مصرف کننده در ایران:

کل این بخش به دو زیر بخش تقسیم می شود که به صورت زیر قابل توضیح است:

• شاخص بهای کالا ها و خدمات مصرفی در نقاط شهری
• شاخص بهای کالا ها و خدمات مصرفی خانوار ها در نقاط روستایی

کاربرد شاخص قیمت مصرف کننده:

این شاخص در واقع یکی از شاخص هی اقتصادی می باشد که به طور وسیعی از آن استفاده می گردد و پر کاربرد ترین وسیله برای ارزیابی موارد زیر می باشد:

• اندازه تورم
• میزان اثر بخشی سیاست های اقتصادی دولت
• راهنمایی برای تصمیم گیری های سرمایه گذاران
• شاخصی ضمنی برای عوامل اقتصادی، از جمله خرده فروشی، درآمد های ساعتی یا هفتگی و…
• یافتن قدرت خرید مصرف کنندگان
• تنظیم سطح صلاحیت افراد برای انواع خاصی از نحوه محاسبه سود بورس کمک های دولتی
• تنظیم دستمزد بر اساس هزینه زندگی برای کارگران داخلی

همچنین شاخص قیمت مصرف کننده، هزینه سبد کالا و خدمات را در سراسر کشور به صورت ماهانه نشان می دهد که این کالا ها و خدمات به هشت گروه اصلی زیر تقسیم می گردند:

• مسکن
• پوشاک
• حمل و نقل
• آموزش و ارتباطات
• سایر کالا ها و خدمات
• تفریح
• مراقبت های پزشکی
• غذا و نوشیدنی

موسسه مشاوران مطالعه مقاله بازگشت ارز حاصل از صادرات را به شما عزیزان پیشنهاد می نماید.

شاخص قیمت و بازده نقدی

شاخص قیمت و بازده نقدی:

این شاخص که به شاخص TEDPIX معروف می باشد، دارای فرمولی مشابه با فرمول شاخص قیمت است با این تفاوت که در مخرج آن علاوه بر قیمت سال ۱۳۶۹، سود نقدی پرداختی آن سال نیز مورد محاسبه قرار می گیرد.

این دو مولفه نشان دهنده بازدهی کل بورس اوراق بهادار تهران می باشند که سود حاصل از سرمایه گذاری های بازار بورس از دو محل زیر به دست می آید:

• سود نقدی مصوب شده در مجامع شرکت ها
• سود به دست آمده از افزایش قیمت سهام

شاخص بازده نقدی:

شاخص بازده نقدی سود مصوب مجامع را محاسبه می کند که این سود به سود نقدی معروف می باشد و از تمامی سود های پرداختی توسط شرکت های بورسی، ناشی می گردد.

زمانی که این شاخص نزولی شود، یعنی سود کمتری در مجامع تقسیم می شود و بایستی سرمایه گذار یا معامله گر سبک معامله گری خود را اصلاح نماید.

شاخص صنعت و شاخص مالی:

شرکت های موجود در بورس، بر اساس حوزه فعالیت خود دسته بندی می شوند. لذا می توان گفت که دو دسته اصلی شرکت های تولیدی و خدماتی هستند که بیش از ۶۰ درصد شرکت های موجود در بورس در دسته شرکت های تولیدی قرار دارند.

شرکت هایی که در دسته اول قرار می گیرند، در زمره شاخص صنعت قرار دارند و همچنین شرکت های خدماتی که جز شرکت های تامین سرمایه و مشاوره مالی می باشند حوزه دوم را تشکیل می دهند.

بنابراین شرکت های دسته اول، جز شاخص صنعت و شرکت های دسته دوم جز شاخص مالی محسوب می شوند.

شیوه محاسبه هر دو شاخص بر اساس میانگین موزون شرکت های فعال در آن زمینه می باشد و همانند شاخص کل قیمت محاسبه می گردند و تنها تفاوت آنها در تعداد شرکت های موجود می باشد.

موسسه مشاوران مطالعه مقاله حسابداری رفتاری را به شما عزیزان پیشنهاد می نماید.

شاخص سهام آزاد شناور

شاخص سهام آزاد شناور:

شاخص سهام آزاد شناور (TEFIX)، به تغییرات آن بخش از سهام یک شرکت گفته می شود که توسط سرمایه گذاران خرد مورد معامله قرار می گیرند.

نحوه محاسبه آن، مشابه نحوه محاسبه شاخص کل قیمت می باشد که تفاوت آن در تعداد سهامی است که به عنوان ضریب قیمت مورد محاسبه قرار می گیرد.

برای درک بهتر این موضوع باید گفت که برخی از شرکت ها مالکیت اصلی سهام آنها بر عهده شرکت ها و اشخاص حقوقی می باشد که سهامدار اصلی آن سهام شناخته می شود و این سهام جز سهام فعال مورد معامله در بازار محسوب نمی شود.

در واقع شناوری سهام، به درصدی از سهام یک شرکت اشاره دارد که تحت مالکیت سرمایه گذاران حقیقی می باشد و احتمال خرید و فروش آن در آینده نزدیک وجود دارد. این درصد در سایت سازمان بورس قابل مشاهده است.

شاخص ۵۰ شرکت برتر:

سازمان بورس به صورت هر سه ماه یا هر فصل، یک بار فهرست ۵۰ شرکت برتر بورسی را ارائه می کند که بالا ترین درجه نقدشوندگی را دارند که بر اساس شاخص ۵۰ شرکت برتر ارائه می شود.

نحوه محاسبه این شاخص، مشابه شاخص کل قیمت می باشد که در آن فقط ۵۰ شرکت وجود دارد.

شاخص ۳۰ شرکت بزرگ تر:

معیار بزرگی در سازمان بورس اوراق بهادار، ارزش روز یک شرکت می باشد که برای محاسبه آن از رابطه زیر استفاده می گردد:

قیمت پایانی سهام × تعداد کل سهام شرکت = ارزش روز یک شرکت

این ۳۰ شرکت بزرگ تر، شامل شرکت هایی است که در صدر جدول شرکت های بورس قرار دارند و میانگین وزنی آنها برآورد می گردد.

نکته: نحوه محاسبه شاخص آن همانند شاخص کل قیمت می باشد.

در زمان رکود بازار و زمانی که شاخص روند خاصی را در پی نگرفته است، می توان با انجام معاملات بلوکی در سهامی که جز ۳۰ شرکت بزرگ تر هستند، رقم شاخص تغییر قابل توجهی داشته باشد.

اگر این مطلب برای شما رضایت بخش بوده است، مطالعه مقاله ضرورت مشاور مالی در کسب و کار را به شما پیشنهاد می کنیم.