انواع جلسات معاملاتی
اموزش حرفه ای فارکس از صفر تا صد اموزش حرفه ای فارکس از صفر تا صد
فارکس، بازار تبادلات ارزی است که یک بازار غیرمتمرکز یا OTC میباشد. در این بازار، نرخ ارز برای پول کشورهای مختلف تعیین میشود و میتوانیم پول ها یا ارزها را در قیمتهای ارائه شده خرید و فروش کنیم و از نوسانات آنها سود بگیریم. فارکس، بزرگترین بازار مالی در کل دنیا میباشد که در این دوره بازار فارکس را با جزئیات کامل بررسی کرده ایم.
این دوره شامل ۳۴ جلسه میباشد و سیلابس بصورت زیر است:
بخش اول:
تعریف بازار فارکس و نرخ ارز، ارزپایه(base) و ارزمتقابل(quote)، نحوه سود گرفتن در فارکس از طریق افزایش نرخ ارز(appreciation) و کاهش نرخ ارز(depreciation)، عملکرد بازار فارکس، ویژگی های بازار فارکس، بازار OTC در مقابل Exchange(بازار متمرکز و غیرمتمرکز)، عوامل تاثیرگذار بر بازار فارکس.
مقایسه فارکس با سایر بازارهای مالی، تفاوت بین فارکس و سهام، تفاوت بین فارکس و بورس ایران، انواع دارایی ها در بازار فارکس و شباهت ها و تفاوت ها بین جفت ارزها و سایر دارایی ها.
چگونه وارد بازار فارکس شویم؟
پوزیشن لانگ، شورت و فلت، سود و ضرر در حالت لانگ و شورت سل.
انواع سفارشات در بازار فارکس، سفارش آنی(market execution)، سفارش تاخیری(pending order)، سفارش هدف شود(TP) و حدضرر(SL).
انواع سفارش برای ورود به بازار، سفارش آنی، سفارش استاپ(Stop)، سفارش لیمیت(limit)، سفارش های در جهت روند(with-trend order)، سفارش های در جهت مخالف روند(counter-trend order). سفارش استاپ در سه حالت روند صعودی، روند نزولی و رِنج، سفارش لیمیت در سه حالت روند صعوی، روند نزولی و رِنج، مثال برای سفارشات ورود در متاتریدر.
انواع سفارش برای خروج از بازار، سفارش هدف سود(Take profit order)، سفارش حدضرر(Stop loss order)، هدف سود و حدضرر در حالت لانگ و شورت.
نسبت ریسک-بازدهی(RRR)، تعریف سوئینگ و اسکلپ، سوئینگ و اسکلپ در رِنج و روند، نحوه اندازه گیری ریسک و بازدهی، ارتباط بین احتمال و ریسک-بازدهی(ارتباط بین احتمال، سوئینگ و اسکلپ)، آیا احتمال کم در سوئینگ بد است؟
بخش دوم:
حجم معامله یا لات(Lot)، لات استاندارد(Standard Lot)، لات مینی(Mini Lot)، لات میکرو(Micro Lot)، لات در متاتریدر.
پیپ و پیپت چیست، تیک و پوینت چیست، ارتباط بین پیپ، پیپت، سِنت و دلار، نحوه شمارش پیپ در اعشارهای مختلف، نحوه محاسبه پیپ در متاتریدر.
محاسبه ارزش دلاری پیپ(روش اول)، ارزش پیپ در حساب دلاری، ارزش پیپ در حساب سِنتی، اعداد اصلی پیپ، چرا باید ارزش دلاری هر پیپ را بدانیم؟
محاسبه ارزش دلاری پیپ(روش دوم)، محاسبه پیپ از روی اعشار.
ارتباط بین پیپ و لات، پیدا کردن ارزش دلاری پیپ از روی لات، پیدا کردن لات از روی ارزش دلاری پیپ.
در فارکس چه حجم یا لاتی بزنیم، مراحل انتخاب حجم معامله، محاسبه لات از روی اعشار، مثال عددی از محاسبه لات در حساب دلاری و سِنتی، ارتباط بین مقدار ریسک و لات.
مثال از نحوه محاسبه لات.
محاسبه ارزش دلاری ریسک و بازدهی، تفاوت ارزش ریسک و بازدهی در لات های مختلف، مثال از نحوه محاسبه ریسک و بازدهی و ارتباط آن با حجم و مدیریت ریسک.
چرا مدیریت ریسک اهمیت دارد؟ و چگونه بر ما تاثیر میگذارد؟
بخش سوم:
بید و اسک چیست، بید و اسک در متاتریدر، تفاوت در تریگر شدن سفارش ها در قیمت بید و اسک(با توجه به بازکردن یا بستن سفارش)، تریگر شدن سفارش خرید در قیمت اسک، تریگر شدن سفارش فروش در قیمت بید، بستن معامله خرید در قیمت بید، بستن معامله فروش در قیمت اسک.
هزینه های معامله(اسپرد و سوآپ)(پارت۱)، تعریف اسپرد، نکات مه در ارتباط با اسپرد، محاسبه اسپرد به دلار، انواع اسپرد(ثابت و متغیر)، اسپرد ثابت(بروکر با مدل DD)، اسپرد متغیر(بروکر با مدل NDD)، اسپرد چگونه بر روی معاملات ما تاثیر میگذارد؟ چگونه اسپرد کمتری پرداخت کنیم؟
هزینه های معامله(اسپرد و سوآپ)(پارت۲)، سوآپ چیست، نرخ بهره چیست، سوآپ شورت(swap short)، سوآپ لانگ(swap long)، پول گرانتر و ارزانتر، منفی یا مثبت بودن سوآپ شورت و سوآپ لانگ، سوآپ در متاتریدر، کری ترید(carry trade)، سوآپ در روزهای مختلف هفته.
تفاوت بین حسابهای اسپردی و کمیسیون دار، کدام بهتر هست؟ اسپرد بالا چه تاثیری بر ترید انواع جلسات معاملاتی دارد؟
بالانس، اکوئیتی، اهرم، مارجین، مارجین لِول، کال مارجین، استاپ اوت، اسلیپج، عوامل تاثیرگذار بر مارجین، تاثیرات تغییر در اهرم، نرخ ارز و لات بر روی مارجین.
مثال عددی برای مارجین، فری مارجین و کال مارجین، سود و ضرر چه تاثیری بر مارجین دارند و ضرر زیاد چگونه منجر به کال مارجین میشود؟ ارتباط بین فری مارجین و کال مارجین.
انواع مختلف جفت ارز در بازار فارکس، جفت ارزهای اصلی(ماژور)، جفت ارزهای کراس، جفت ارزهای اگزاتیک، تفاوت بین جفت ارزها از چه نظر است؟ بهترین جفت ارز در فارکس کدام است؟
همبستگی بین جفت ارزهای فارکس، تعریف همبستگی مثبت و منفی، همبستگی چه تاثیر بر معاملات ما دارد؟ ضریب همبستگی، قانون حجم و همبستگی، همبستگی های شناخته شده بین جفت ارزها.
بخش چهارم:
سشن های معاملاتی و بهترین زمان برای معامله در بازار فارکس، سشن توکیو، لندن، نیویورک، همپوشانی سشن ها، ویژگی های سشن توکیو، ویژگی های سشن لندن، ویژگی های سشن نیویورک، نحوه معامله در هر سشن، تفاوت بین سشن های معاملاتی.
معیارهای انتخاب بروکر، اسپرد و استاپ اوت، کمیسیون.
انواع مختلف بروکر، بروکر های DD یا MM، بروکرهای NDD یا DMA(STP & ECN)، مدل های A-book و B-Book و Hybrid، اکثر بروکرها از کدام مدل استفاده میکنند؟ نشانه های مارکت میکر بودن چیست؟ مقایسه مدل مارکت میکر با NDD.
انواع حسابهای معاملاتی، از چه نظر تفاوت دارند؟ بهترین حساب چیست؟ چه حسابی در فارکس افتتاح کنیم؟
اخبار فارکس، چه اخباری بر فارکس تاثیر میگذارد؟ سیاست پولی و مالی چه تاثیری بر فارکس دارند؟ اخبار اشتغال(NFP)، GDP، CPI و PPI، نرخ بهره و سیاست پولی، سایتها و تقویم های اقتصادی.
چه گروهی بر فارکس تاثیر میگذارند؟ شواهد دخالت بانک در فارکس.
نکات روانشناسی، چگونه فکر کنیم؟
صحبت آخر(در قالب درصد و پیپ فکر کنید، هدف در این بازار چیست و اهمیت لات در چیست).
انواع معاملات در بازار بورس کدام است؟
برای آن که در بازار بورس به یک سرمایهگذار حرفهای بدل شوید لازم است آگاهی خود را نسبت به تمامی اصطلاحات رایج بورس و انواع معاملات موجود در آن بالا ببرید. در این میان گروهی از فعالان بازار سرمایه شاید کم و بیش درباره انواع معاملات در این بازار شنیده باشند اما از فرآیند دقیق و هدف هرکدام از آنها اطلاعات چندانی نداشته باشند. اگر شما هم جزو این گروه هستید بهتر است در این مقاله با ما همراه باشید زیرا قصد داریم به شرح انواع معاملات در بازار بورس بپردازیم.
انواع معاملات در بورس
انواع معاملات بازار بورس بر اساس مقررات حاکم بر بورس تعیین و در هر مورد تکالیف و تعهدات طرفین و کارگزاران آنها مشخص میشود. بنابراین معاملات را در بازار سرمایه میتوان به طرق مختلف دستهبندی کرد. یکی از این روشها، تقسیمبندی بر اساس حجم معاملات است. در واقع انواع معاملات بازار بورس بر اساس حجم معاملات به سه دسته زیر تقسم میشوند:
1) معاملات عادی (خرد)
به آن دسته از قراردادها که در تمام روزهای کاری انواع جلسات معاملاتی بورس به منظور خرید و فروش سهام منعقد میشوند، معاملات عادی یا معاملات خرد گفته میشود. این عنوان را معاملهگران و فعالان بازار به تمامی معاملات روزمره در بازار اطلاق میکنند و در حقیقت چنین عنوانی در مقررات بورس به کار نرفته است. شایان ذکر است که انجام معاملات عادی، شرایط و مقررات خاص خود و نقض تعهد در این معاملات نیز جرایم مخصوص به خود را دارد. در ادامه به بخشی از قوانین در معاملات خرد اشاره میکنیم:
1.1) تعیین قیمت سهام در بورس
در خارج از بورس معامله سهام بدون هیچ گونه محدودیتی انجام می شود اما برای تعیین قیمت سهام در بورس قواعد محدودکنندهای وضع شده است. علاوه بر این با وجودی که قیمت سهام در بورس بر اساس عرضه و تقاضا مشخص میشود اما دامنه تغییر قیمت در بورس، دامنه محدودی دارد و به پیشنهاد هیئت مدیره بورس تعیین میشود که به آن اصطلاحا دامنه نوسان روزانه قیمت گفته میشود. این دامنه نوسان قیمت، پایینترین تا بالاترین قیمتی است که در آن قیمت میتواند طی یک یا چند جلسه رسمی معاملاتی بورس، نوسان داشته باشد.
1.2) حجم مبنا در خرید سهام بورس
ملاک بعدی برای تعیین قیمت سهام، حجم مبنا است که عبارت است از تعداد اوراق بهادار موجود در یک سهم که هر روز باید خرید و فروش شود تا معیاری برای تعیین قیمت سهم در روز بعد باشد. برای محاسبه حجم مبنا، میزان درصد تغییر یک سهم در روز را بر اساس محاسبات ریاضی مشخص میکنند و قیمت سهام روز آینده بر مبنای آن اعلام میشود. البته در تعیین حجم مبنا میزان سرمایه شرکتها نیز نقش به سزایی دارد.
1.3) محدودیت حجمی
محدودیت دیگری که در انواع معاملات بازار بورس وجود دارد محدودیت حجمی است و به این معناست که هر شخص در زمان واحد بیش از درصد تعیینشده حق خرید انواع جلسات معاملاتی و فروش سهام در بورس را ندارد.
1.4) پرداخت مبلغ و انتقال سهام در معاملات بورس
طبق آیین نامه معاملات پس از وقوع معامله، بحث پرداخت ثمن مطرح میشود. وجوه پرداختی به همراه وکالت نامه فروش سهام و اصل سهام، لازم است حداکثر طی مدت سه روز کاری از تاریخ معامله بین کارگزاران خریدار و فروشنده رد و بدل شود. بر طبق این قرار کارگزار فروشنده موظف است تشریفات مربوط به انتقال سهام معامله شده را ظرف ۷۲ ساعت یا سه جلسه معاملاتی، از تاریخ معامله انجام و سهام را تحویل خریدار دهد.
معاملات عمده
در بورس تهران معاملات عمده به معاملاتی گفته میشود که تعداد سهام یا حق تقدم قابل معامله در آن، در شرکتهایی که سهام پایه آنها بیش از سه میلیارد عدد است، بزرگتر یا مساوی ۵ درصد باشد. در واقع این معاملات بر اساس تعداد سهام موضوع معامله و سرمایه شرکت تعیین میشوند. بخواهیم سادهتر بگوییم با توجه به این که مبلغ اسمی سهام صد تومان است در شرکتهایی با سرمایه بیش از سیصد میلیارد تومان، معامله بیشتر از یک درصد سهام جزو معاملات عمده قرار میگیرند و در شرکتهایی با سرمایه مساوی یا کمتر از سیصد میلیارد تومان، معامله بیش از ۵ درصد. نکته دیگر این که در معاملات عمده دامنه نوسان قیمت و محدودیت حجمی اعمال نمیشود.
به طور کلی در معاملات عمده باید یکی از شرایط زیر وجود داشته باشد:
- یا تعداد سهام مورد معامله، از کل سهام آن شرکت به مقدار معینی بیشتر باشد.
- یا حجم معاملات آن، طی یک دوره معین از کل حجم معاملات بازار بیشتر باشد.
به دلیل اهمیتی که معاملات عمده دارند مقررات خاصی برای آنها در نظر گرفته شده است. معمولا معامله این تعداد سهام در برنامه کسب و کار شرکتها و تصمیم سرمایهگذاران و اشخاصی که قصد مدیریت شرکت را دارند انواع جلسات معاملاتی در نظر گرفته میشود. به همین منظور و با توجه به تاثیر این معاملات، علاوه بر سهامداران، تمامی افرادی که میخواهند در یک فضای رقابتی مالک این مقدار سهام باشند باید از چنین معاملاتی مطلع شوند.
معاملات عمده به دو نوع معاملات عمده عادی و معاملات شرایطی تقسیم میشود. در معاملات عمده عادی، نقل و انتقال وجه و سهام طی مدت ۳ روز کاری انجام میشود اما در معاملات عمده شرایطی، پرداخت بخشی از وجه به صورت مدتدار صورت میپذیرد.
همان طور که گفتیم میزان معاملات عمده در بورس، برای شرکتهایی که ارزش سهام پایه آنها بیشتر از سه میلیارد ریال است، حداقل یک درصد سهام پایه و برای شرکتهایی که ارزش سهام پایه آنها سه میلیارد ریال و یا کمتر است حداقل پنج درصد سهام پایه آنها است اما این میزان برای معاملات فرابورس متفاوت است و در آن محدودیتهایی وجود دارد و به این نحو است که برای شرکتهایی که سرمایه پایه آنها بیش از یک میلیارد ریال است، بزرگتر یا مساوی یک درصد سرمایه پایه و برای شرکتهایی که سرمایه پایه آنها کمتر یا مساوی یک میلیارد ریال است بزرگتر یا مساوی پنچ درصد از سرمایه پایه است.
در معاملات عمده نقض تعهد در معاملات و نحوه ورود خسارت و جبران آن در سه مرحله قابل اجرا است:
- نقض تعهد فروشنده بعد از انتشار اطلاعیه معامله عمده و پیش از تعیین برنده معامله
- نقض تعهد خریدار بعد از برنده شدن در رقابت و پیش از قطعیت معامله
- نقض تعهد فروشنده بعد از تعیین برنده رقابت و پیش از قطعیت معامله
گفتنی است نقض تعهد در معاملات بورسی علاوه بر ضمانت اجراهای حقوقی دارای ضمانت اجرای انضباطی نیز دارد.
معاملات بلوکی
نوع دیگر از انواع معاملات بازار بورس معاملات بلوکی سهم است. سفارشی که برای فروش یا خرید بخش بزرگی از یک نوع اوراق بهادار، مانند سهام یک شرکت ثبت میشود، معامله بلوکی نام دارد. معاملات بلوکی با عنوان سفارشهای بلوکی نیز شناخته میشوند.
در معاملات بلوکی همانند معاملات عمده، قوانین مربوط به محدودیت حجمی و محدودیت قیمتی رعایت نمیشود. در حقیقت معاملات بلوکی شامل تعداد زیادی از سهام یا اوراق مشارکت است که با یک قیمت تعیین شده بین خریداران و فروشندگان خارج انواع جلسات معاملاتی از بورس یا فرابورس انجام میشود. البته این موضوع برای کاهش تاثیر چنین معامله بزرگی بر قیمت جاری سهم است. یکی از ابزارهای مهم جهت شناسایی معاملات بلوکی فیلتر معاملات بلوکی در بورس است که به وسیله آن می توانیم خیلی از تحرکات بزرگ را تشخیص بدهیم.
معاملات بلوکی در ایران یک بازار مجزا دارد که به آن بازار بلوک گفته میشود. معمولا سرمایهگذاران حقوقی معاملهگران اصلی در معاملات بلوکی هستند و وارد این بازار میشوند. ساعت شروع و پایان و طول هر جلسه معاملات در بازار بلوک مانند بازار عادی است.
شرایط معامله در بازار بلوک قوانین و قواعد خاص خود را دارد. سرمایهگذاران در معاملات بلوکی میتوانند سهام و حق تقدم قابل معامله را به شرطی که حجم آن حداقل ۵۰ برابر محدودیت حجم سفارش یا ارزش آن معادل ۲۰ میلیارد باشد در این بازار معامله کنند. این معاملات به شیوه حراج انجام میشوند و برای انجام آنها خریداران و فروشندگان باید به کارگزار مراجعه کنند.
نکته آخر این که اگر قصد مشاهده معاملات بلوکی را دارید باید به سایت مدیریت فناوری بورس مراجعه کنید. در قسمت دیدهبان این سایت، نمادهایی که کنارشان عدد ۲ نوشته شده است نمادهایی هستند که معامله بلوکی روی آنها صورت گرفته است.
سخن آخر
در تقسیم انواع معاملات در بازار بورس بر اساس حجم معامله، با سه نوع معامله عادی، عمده و بلوکی رو به رو هستیم. تمامی معاملاتی که به طور روزانه در بورس انجام میشوند در دسته معاملات خرد یا عادی قرار میگیرند. معاملات عمده، معامله شرکتهایی با سرمایههای هنگفت و معاملات بلوکی سفارشات فروش یا خرید بخش بزرگی از یک نوع اوراق بهاداراست. تمامی انواع معاملات در بازار بورس به صورت حراج انجام میشوند و برای انجام آنها لازم است خریدار و فروشنده به کارگزار مراجعه کنند.
انواع حراج معاملاتی و روش های مچینگ در بازار سرمایه ایران
دانستن جزئیات معاملات در بازار سرمایه ، به ما درک درستی میدهد تا بتوانیم فعالیت و سرمایهگذاری موثرتری داشته باشیم. در این مطلب قصد داریم با زبانی ساده و فرایندی قاعدهمند، چگونگی معاملات در بازار بورس ایران را، که به دو شکل حراج پیوسته و ناپیوسته صورت میگیرد، مفصلا شرح دهیم. با ما همراه باشید تا انواع حراج و روش های مچینگ در بازار سرمایه ایران را بررسی کنیم.
ساعت کاری بازار بورس
ساعات کاری بورس در تعیین انواع حراج و روش های مچینگ دخیل هستند و روند معاملات را تشریح میکنند. همانطور که میدانید، معاملات بازار بورس از ساعت ۸:۳۰ آغاز میشود و تا ۱۲:۳۰ فعالیت میکند. بین ساعات ۸:۳۰ الی ۰۹:۰۰ پیشگشایش نام دارد و بین ساعات ۰۹:۰۰ الی ۱۲:۳۰ گشایش نام میگیرد.
ساعت پیشگشایش بازار
در ساعات پیشگشایش، خریداران قیمت order یا سفارش خود را ثبت میکنند و فروشندگان قیمت خود را برای فروش اعلام میدارند تا به توافق برسند. این ساعات مربوط به حراج ناپیوسته هستند و در این هنگام هیچ معاملهای صورت نمیپذیرد زیرا قیمتی که خریدار و فروشنده با یکدیگر به توافق میرسند، قیمت نظری گشایش است و برای توافق انجام میشود تا برای ساعات گشایش آماده معامله شوند.
به عبارت دیگر، قیمت نظری گشایش (TOP) قیمتی است که در گام گشایش، بر اساس سفارشهای ثبت شده با استفاده از ساز و کار حراج، توسط سامانه معاملاتی محاسبه میشود و معاملات گام گشایش با آن قیمت انجام میشوند. تعیین این قیمت به وسیله سامانه TSE مشخص میشود. لازم است بدانید در این ساعات میتوان فقط قیمت را ویرایش کرد و روی سهم سفارش قیمت گذاشت و برای معامله میبایست تا زمان بازگشایی که ساعت ۹ است، صبر کرد.
ساعت گشایش بازار
در ابتدا چند دقیقه نمادها برای معاملات باز میشوند و پس از تطابق قیمت خریدار با قیمت تاپ، که در زمان پیشگشایش مشخص شد، معامله سریعا صورت میگیرد. در این زمان قیمتها مچ شده با قیمت تاپ هستند.
یعنی سیستم معاملاتی بین قیمتهای ارائهشده توسط فروشندگان جستوجو کرده و هر قیمتی را که با قیمت تاپ یکی باشد، مچینگ کرده است. در این زمان معامله صورت میگیرد. سپس گشایش آغاز میشود و معاملات شرکتهایی که در دسته پیوسته حراج میشوند، با سفارشهای جدید صورت میگیرد. در این زمان میتوان سفارش جدید ثبت کرد.
انواع حراج و روش های مچینگ در بازار بورس
قبل از هر چیز باید به بررسی مفهوم مچینگ بپردازیم. مچینگ فرایندی است که سیستم معاملاتی روی قیمتهای ارائه شده انجام میدهد تا قیمت یکسان خریدار با فروشنده را پیدا کند و معامله را انجام دهد.
برای مثال فرض کنید در ساعت پیشگشایش، فردی با ارائه ۲۰۰ تومان ارزش بازاری، سهمی را برای خرید قیمتگذاری میکند، در حالی که سهام آن شرکت، قیمت ۵۰۰ تومان دارد. این معامله در ابتدای گشایش انجام نمیشود مگر زمانی که قیمت سهم تا ۲۰۰ تومان کم شود یا خریدار قبل از گشایش قیمت خرید خود را تا ۵۰۰ تومان افزایش دهد.
زمانی که این دو قیمت با هم یکی شد یا «مچینگ» صورت گرفت، معامله ثبت میشود. در زمان گشایش نیز، خریدار قیمتی سفارش میدهد و بعد از مچ شدن آن با ارزش سهم، معامله ثبت میشود.
حراج ناپیوسته چیست؟
همانطور که گفتیم، قبل از بازگشایی سهم سیستم معاملاتی قیمتی را که «top» نام داشت، با توجه به سفارشهای ثبتشده توسط خریداران جمعآوری میکند و آن را مرجع خرید و فروش قرار میدهد. این دقیقا قانون عرضه و تقاضا است. در روش حراج ناپیوسته در یک بازه زمانی مشخص، معاملهای انجام نمیشود و فقط سفارشها به ثبت میرسند. بعد از این زمان، سیستم معاملاتی با توجه به متد یا الگوریتمی که دارد، قیمتهای پیشنهادی را با هم تطبیق میدهد و بهترین قیمت را به عنوان مرجع تعیین میکند. با این روش اصطلاحا کشف قیمت صورت میگیرد.
این قیمت به عنوان ارزش بازاری سهم روی تابلو درج میشود و در حراج ناپیوسته، معاملهگران لازم است خرید و فروش را با توجه به این قیمت انجام دهند. لازم است بدانید نمادها با توجه به دستورات ناظر، حتی در زمان بازگشایی با توجه به قیمت تاپ معامله میشوند و تا زمان تعیینشده در این شرایط باقی میمانند تا ثبات یا شرایط مورد نظر برای ورود به حراج پیوسته حاصل شود.
حراج پیوسته چیست؟
در حراج پیوسته، قیمت خریداران با قیمت فروشندگان مچ میشود و معامله صورت میگیرد. در این هنگام، ممکن است قیمت سهم با توجه به شرایط بازار یا همان عرضه و تقاضا، مورد نزول یا صعود قرار بگیرد. به همین سبب، سیستم معاملاتی یا همان سیستم مچینگ، قیمتهای ارائه شده از سوی دو طرف را بررسی میکند و در لحظهای که قیمت عرضه و تقاضا برابر باشد، معامله صورت میگیرد.
روند کلی معاملات در بازار بورس ایران
با توجه به تعاریفی که مطرح کردیم، معاملات بر اساس یک سری گامها صورت میپذیرند که به صورت خلاصه به شرح زیر است:
۱. نخستین گام «پیش گشایش» است و از ساعت ۸:۳۰ تا ۰۹:۰۰ آغاز میشود. در این زمان، امکان ورود، ویرایش یا حذف سفارش وجود دارد اما معاملهای انجام نخواهد شد.
۲. قدم بعدی «گشایش» است که در این گام سفارشهای موجود در سامانه معاملاتی، بر اساس روند حراج ناپیوسته و در دامنه نوسان روزانه قیمت، انجام میشود که همان دقایق اولیه گشایش است.
۳. سومین مرحله در انجام معاملات روزانه بورس، «حراج پیوسته» است. این گام همان زمانی است که معاملات بازار انجام میشوند. در حراج پیوسته، قیمتها مچ میشود و معامله انجام میگیرد.
۴. مرحله چهارم «حراج ناپیوسته پایانی» است. این گام بلافاصله پس از پایان زمان حراج پیوسته و ۱۵ دقیقه قبل از گام پنجم که معاملات پایانی نام دارد، انجام میشود. در این گام با اینکه کارگزاران بورس امکان ورود، تغییر یا حذف سفارش را دارند اما در واقع، مثل پیشگشایش معاملهای انجام نخواهد شد.
۵. آخرین مرحله «معاملات پایانی» است؛ ۱۵ دقیقه پایانی جلسه معاملاتی که در آن، ثبت سفارش و ثبت معامله با قیمت پایانی سهم انجام میشود.
هر جلسه معاملاتی گامهای اول تا سوم را متعارفا طی میکند ولی دو گام چهارم و پنجم الزاما در تمام جلسات معاملات انجام نمیشود و بستگی به نظر مسئولان بازار بورس دارد.
کاربرد انواع حراج در بورس چیست؟
همانطور که اشاره کردیم، سامانه معاملاتی با توجه به میزان سفارشهای سهم، قیمتی را تعیین میکند اما چرا؟
اکثر شرکتهایی که سهامداران کمی دارند، معمولا میزان نقدشوندگی کمتری هم دارند. برای کسب اطلاعات بیشتر، مطالعه مقاله ریسک نقدشوندگی چیست؟ را توصیه میکنیم.
به دلیل نقدشوندگی کم، سهام این شرکتها خریداران کمتری هم دارد. در این جا حراج ناپیوسته یک ارزش کلی را با توجه به همین تعداد معاملهگران به دست میآورد و همان را برای معامله انتخاب میکند. البته شرایط یا دلایل دیگری هستند که باعث میشوند یک شرکت در حراج ناپیوسته معامله شود که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.
حراج پیوسته برای شرکتهایی استفاده میشود که نقدشوندگی بالاتری دارند و میزان معاملهگران سهام آنها بیشتر است. با این تعریف، شیوه استفاده از حراج پیوسته و ناپیوسته بیشتر انواع جلسات معاملاتی از آن که ارتباطی به ارزش سهام شرکتها داشته باشد، با تعداد سهامداران و قدرت نقدشوندگی آنها در ارتباط است. سهمهایی با نقدشوندگی بالا و تعداد پرشمار سهامدار آنقدر خریدار و فروشنده دارند که قیمتهای خرید و فروش آنها با سفارشهای ثبت شده، دادوستد شود و پیوستگی حراج حفظ شود.
حراج ناپیوسته در چه زمانی صورت میگیرد؟
برای شناخت نوع حراج، باید به اطلاعیه ناظر که در تابلوی معاملاتی هر سهم در سایت tsetmc منتشر میشود، نگاه کنیم. معمولا پس از توقف هر نماد معاملاتی و لحظاتی پیش از گشایش نماد، اطلاعیه ناظر هر نماد و جزئیات حراج پیوسته یا ناپیوسته منتشر میشود.
حراج سهام شرکتی که هنوز سهام آن در گام گشایش معامله شود، پیوسته است در غیر این صورت ناپیوسته نام میگیرد و در لحظه بازگشایی نیز به صورت ناپیوسته معامله میشود. حال به چه دلایلی و چگونه؟
برگزاری مجامع عمومی
مجامع به دلایل زیادی برگزار میشوند. برگزاری مجمع باعث میشود حراج سهم برای مدتی به صورت ناپیوسته صورت بگیرد زیرا در این هنگام، معمولا سود تقسیم میشود یا تصمیمات مهم گرفته میشوند که سهامداران لازم است به آنها انواع جلسات معاملاتی رای دهند و معاملات کاهش مییابند. به همین سبب، یک قیمت کلی برای سهم تعیین میشود و موقتا معاملات بر اساس آن معیار انجام میشوند.
نوسان بیش از حد
نوسان بالا باعث میشود معاملات سهام یک شرکت دچار تشنج شوند، به همین سبب مدتی به صورت ناپیوسته معامله میشود تا ثبات برقرار شود. این کار بر اساس قانون نوسان ۵۰ درصد انجام میشود.
گره معاملاتی
گره معاملاتی به معنای ثبات معاملهگران روی یک قیمت است که هیچکدام به یک قیمت برای فروش یا خرید راضی نمیشوند؛ قیمت یا خیلی بالا میرود یا خیلی پایین و به همین دلیل، بعد از ۵ روز، سهام بهصورت ناپیوسته معامله میشود تا ثبات دوباره برقرار شود. در خصوص رفع گره معاملاتی و نحوه گشایش سهام انواع جلسات معاملاتی وارد شوید.
افشای اطلاعات مهم
این اتفاق علاوه بر اینکه روی قیمت سهم در کوتاهمدت و بلندمدت، تاثیرگذار است، میتواند حراج ناپیوسته نماد را نیز تحت تاثیر قرار دهد؛ چون اطلاعات در بازار سهام یکی از مهمترین متغیرهای تاثیرگذار روی قیمت و ارزش سهم هستند و همه روزه اتفاقات جدیدی در شرکتها رخ میدهد که میزان تاثیر این اتفاقات میتواند انواع جلسات معاملاتی متفاوت باشد. مثلا ممکن است انبار یک شرکت سهامی آتش بگیرد و موجب خسارت شود. همه سهامداران باید سریعا از این اطلاعات با خبر شوند که مثلا همین آتشسوزی میتواند باعث فروش یک باره سهم شود و به کل ارزش شرکت را پایین بیاورد.
سخن آخر
انواع حراج و روشهای مچینگ در بازار سرمایه ایران را با هم بررسی کردیم. با این تعاریف، بد نیست بدانید سهام شرکتهایی که به صورت پیوسته مورد معامله قرار میگیرند، نقدشوندگی بالاتری دارد. هر چند نمیتوان با در نظر گرفتن نوع حراج سهام، نظری قطعی داد اما بررسی کارکرد معاملات میتواند به عملکرد حرفهای و رفتار موثرتر ما کمک شایانی کند. با این که معامله از طریق حراج پیوسته بهتر از حراج ناپیوسته است، این موضوع را نمیتوان تنها دلیل برای خرید یک سهم دانست و باید با استفاده از روشهای تحلیلی مانند تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی ، همه جوانب را در نظر گرفت.
استراتژی معاملاتی فارکس
استراتژی معاملاتی به معامله گران در بازارهای مالی کمک می کند تا معاملات خود براساس یک سیستم تعیین شده انجام دهند.
این جلسه یکی از دهها جلسه آموزش رایگان است. برای مشاهده تمامی جلسات روی عبارت آموزش رایگان فارکس کلیک کنید.
استراتژی معاملاتی چیست؟ ( Trading Strategy )
استراتژی معاملاتی سیستمی را برای معامله گران ایجاد می کند که دارای قوانین و مقررات می باشد و معامله گران می توانند با استفاده از آن در زمان ورود به بازار و خروج از آن و تصمیم گیری های خود استفاده کنند.به عبارتی معامله گران با استفاده از استراتژی معاملاتی می توانند در بازه های زمانی تعیین شده وارد معامله شده یا از آن خارج شوند.
قوانین و مقررات استراتژی ها می تواند ساده یا دشوار باشد که بستگی به نوع استراتژی معاملاتی دارد،برخی از استراتژی های معاملاتی ساده هستند و با پیروی از چند مرحله انجام می شوند که قوانین ساده ای نیز دارند،اما در مقابل برخی استراتژی های معاملاتی پیچیده هستند و مراحل بیشتری دارند به همین دلیل دشوار می شوند.
فارکس دارای استراتژی معاملاتی های معتددی است و معامله گران می توانند آن ها را با جستجو در اینترنت پیدا کنند،همچنین معامله گران می توانند برای خود یک استراتژی معاملاتی شخصی ایجاد کرده و از آن استفاده کنند.
یک استراتژی معاملاتی می تواند براساس تحلیل تکنیکال یا تحلیل فاندامنتال باشد،نکته حائز اهمیت در یک استراتژی این است که بتواند به معامله گران کمک کند تا آنها با استفاده از آن بازار را تحلیل کرده و بتوانند برای نقاط ورود به معامله و خروج از آن تصمیم گیری کنند.درواقع یک استراتژی معاملاتی در بازار فارکس باید سیگنال های درستی را به معامله گر ارائه دهد.
به طور کلی سیگنال هایی که توسط استراتژی معاملاتی ارائه می شود به دو دسته تقسیم می شود،برخی سیگنال های ارائه شده دستی هستند که بدان معناست معامله گر به مانیتور چشم می دوزد تا سیگنالی از استراتژی معاملاتی صادر شود و سپس به دنبال موقعیت های معاملاتی می گردد و پس از اینکه پوزیشن موردنظر را پیدا کرد شروع به تحلیل آن می کند.
برخی سیگنال های ارائه شده از استراتژی معاملاتی ها نیز اتوماتیک هستند،معامله گران معمولا برای دریافت این نوع سیگنال ها یک سیستم معاملاتی طراحی می کنند که این سیستم به صورت اتوماتیک می تواند سیگنال های ارائه شده از استراتژی معاملاتی را دریافت کرده و معاملات نیز به صورت خودکار انجام می شوند.
از آنجا که معامله گران در زمان انجام معاملات خود ممکن است دچار احساسات مختلفی شوند و بر روی معاملاتی آنها بسیار تاثیرگذار می باشد،به همین دلیل یک سیستک اتوماتیک با حذف احساسات معامله گران می تواند به انجام معاملات بهتر کمک می کند،به همین دلیل سیستم معاملاتی اتوماتیک از سیستم دستی می تواند عملکرد و نتیجه بهتری داشته باشد.
همچنین در سیستم معاملاتی اتوماتیک دیگر نیازی به مداخله معامله گران نیست و آنها نیازی به تقسیر و تجزیه تحلیل سیگنال های ارائه شده ندارند و کار آن ها بسیار ساده تر می شود،بسیاری از معامله گرات مبتدی از سیستم اتوماتیک استفاده می کنند و به آن دسته از معامله گران که می خواهند عملکرد بهتری داشته باشند توصیه می شود از سیستم اتوماتیک استفاده کنند.
انواع معاملات بازار بورس کالا
در این مطلب قصد داریم شما را با انواع معاملات بازار بورس کالا که شامل بازار فرعی، بازار کالاهای فیزیکی، بازار مشتقه و بازار مالی میشود، آشنا کنیم.
بسیاری از افراد درک روشنی از بازار بورس کالا ندارند و نمیدانند که بورس کالا چیست؟ در واقع بورس کالای ایران ( Iran Mercantile Exchange ) به داد و ستد نقد، نسیه و سلف انواع محصولات صنعتی و کشاورزی در ایران میپردازد و راهاندازی معاملات ابزارهای مشتقه و به ویژه قراردادهای آتی را در برنامههای پیش روی خود دارد.
بورس کالای ایران در راســتای تحقق اهداف خود توانســته است علاوه بر توســعه قراردادهای نقد، نسیه و ســلف در بازار فیزیکی، ابزارهای متنوع دیگری را برای محصــولات مختلف طراحی و به بهره برداری برساند. هر ابزار با ویژگیهای منحصر به فردی که دارا می باشد نیازهای بخشی از فعالان اقتصادی را پوشش میدهد.
برای شروع یک سرمایهگذاری دقیق و مطمئن ، شناخت کامل بخشهای مختلف بازار ضروری است. بازارهای بورس ایران متشکل از بورس اوراق بهادار (معاملات سهام و سایر اوراق بهادار)، بورس کالا و بورس انرژی است.
انواع معاملات بورس کالای ایران
معاملات بورس کالای ایران در حال حاضر در قالب چهار گروه زیر که هر کدام از این قالبها دارای ابزارهای خاص خود هستند، در حال انجام میباشد.
1. بازار کالاهای فیزیکی
یکی از بازارهای بسیار مهم بورس کالا بازار فیزیکی آن است. ماهیت این بازار از حیث تحویل کالا شبیه به بازار سنتی است؛ البته با این تفاوت که قوانین و سازوکارهای مخصوص و مشخص خود را دارد. معاملات کالای فیزیکی در بورس کالای ایران به روش مزایده انجام میشود. مزایده یا حراج به نوعی از معامله گفته میشود که در ابتدا فروشنده حداقل قیمتی را که حاضر است کالای خود را بفروشد اعلام میکند. سپس خریداران در صورت تمایل، قیمتی بالاتر از قیمت نهایی را جهت خرید پیشنهاد میکنند. در نهایت کالا به پیشنهاد دهنده بالاترین قیمت فروخته میشود. در واقع حراج، سازوکاری برای دادوستد کالا بر پایه انطباق سفارشهای خرید و فروش مشتریان با در نظر گرفتن اولویت قیمت و زمان است.
انواع قراردادهای مورد انواع جلسات معاملاتی معامله در بازار فیزیکی:
- قرارداد نقدی: قراردادی است که طی آن پرداخت بهای کالای مورد معامله و تحویل آن در هنگام معامله انجام میشود.
- قرارداد نسیه: قراردادی است که طی آن کالا در هنگام معامله تحویل و بهای آن در تاریخ سررسید پرداخت میگردد.
- قرارداد سلف: قراردادی است که طی آن کالا با قیمت معین در زمانی مشخص در آینده تحویل گردیده و بهای آن در هنگام معامله پرداخت میگردد.
معاملات در بازار فیزیکی در دو رینگ داخلی و صادراتی صورت می پذیرد.
- رینگ داخلی عبارت است از جلسه معاملاتی بورس برای معامله کالاهایی که مقصد آنها صرفاً بازار هدف داخل ایران است.
- رینگ صادراتی عبارت است از جلسه معاملاتی بورس برای معامله کالاهایی که مقصد آنها صرفاً بازار هدف بینالمللی است.
2. بازار فرعی
در این بازار کالاهایی که به دلایلی نظیر عدم تداوم عرضه، نیاز به بازدید حضوری کالا جهت احراز کمیت و یا کیفیت توسط متقاضی خرید، قابل اتکا نبودن نرخ کشف شده در بورس به واسطه سهم پایین معامله در بورس نسبت به کل بازار محصول و درخواست تسویه خارج از پایاپای معامله توسط عرضهکننده امکانپذیرش و معامله در بازار فیزیکی را ندارند قابل پذیرش و معامله میباشد و همانند بازار فیزیکی امکان معامله انواع قراردادها در دو رینگ داخلی و صادراتی بر روی سه دسته محصولات صنعتی و معدنی، فراوردههای نفتی و پتروشیمی و محصولات کشاورزی وجود دارد.
یا به بیانی سادهتر، کالاهایی که امکان عرضه در بازار فرعی را دارند آنهایی هستند که معمولا شرایط عرضه در بازار فیزیکی را ندارند. برای مثال محصولاتی از قبیل: فولاد، ضایعات، پلیمر، شیمیایی، روی، مواد معدنی، سولفات، آهک، صنعتی، مس و اموال غیرمنقول، شامل املاک و مستقلات اداری تجاری مسکونی و اراضی کشاورزی.
3. بازار مشتقه
این بازار شامل معاملات قراردادهای آتی و اختیار معامله میباشد:
- قرارداد آتی: فروشنده متعهد میشود در سررسید معین، مقدار معینی از کالای مشخص را به قیمتی که الان تعیین میکنند بفروشد و در مقابل طرف دیگر قرارداد متعهد میشود، آن کالا را با آن مشخصات خریداری کند و برای جلوگیری از امتناع طرفین از انجام قرارداد، طرفین به صورت شرط ضمن عقد متعهد میشوند مبلغی را به عنوان وجه تضمین نزد اتاق پایاپای بورس بگذارند و متعهد میشوند متناسب با تغییرات قیمت آتی، وجه تضمین را تعدیل کنند و اتاق پایاپای از طرف آنان وکالت دارد متناسب با تغییرات، بخشی از وجه تضمین هر یک از طرفین را در اختیار دیگری قرار دهد و او حق استفاده از آن را خواهد داشت تا در سررسید با هم تسویه کنند. مشخصات این قرارداد بر روی یک دارایی مشخص، یکسان میباشد و توسط بورس پیشنهاد و به تصویب هیئت پذیرش میرسد.
- قرارداد اختیار معامله: تفاوت این اوراق با معاملات آتی در این است که در قرارداد آتی دو طرف متعهد به خرید و فروش دارایی در سررسید هستند اما در این اوراق یک نفر متعهد است (فروشنده اختیار که پول آن را گرفتهاست) و دیگری دارای اختیار (خریدار اختیار که پول آن را به فروشنده داده است). فروشنده اوراق متعهد میشود در صورت درخواست خریدار، تعداد مشخصی از دارایی پایه را به قیمت اعمال (قیمت معین معامله در آینده که الان تعیین شدهاست) معامله کند. برای جلوگیری از امتناع فروشنده اختیار از انجام تعهدش، فروشنده مبلغی را به عنوان وجه تضمین نزد اتاق پایاپای بورس قرار میدهد و متناسب با تغییرات قیمت اوراق اختیار معامله، آن را تعدیل کند. اوراق اختیار در بازار ثانویه قابل خرید و فروش میباشند. اوراق اختیار معامله میتواند به دو نوع اختیار فروش یا اختیارخرید تقسیم گردد. در اختیار خرید، خریدار حق خرید یک کالا را در آینده از فروشنده اختیار دارد و فروشنده اختیار متعهد است در صورت درخواست خریدار کالا را به قیمت توافق شده به او بفروشد. در اختیار فروش، خریدار حق فروش یک کالا را در آینده به فروشنده اختیار دارد و فروشنده اختیار متعهد است در صورت درخواست خریدار کالا را به قیمت توافق شده از او بخرد.
4. بازار مالی
- قرارداد سلف موازی استاندارد: فروشنده کالا در قالب این اوراق، همانند قرارداد سلف بهای کالایی را که در آینده تحویل خواهد داد، به صورت نقد دریافت میکند. این اوراق برخلاف قرارداد سلف، بازار ثانویه دارد و دارنده اوراق میتواند قبل از سررسید این اوراق را در بورس به فروش برساند.
- گواهی سپرده کالایی: گواهی سپرده کالایی ورقه بهاداری است که موید مالکیت دارنده آن بر مقدار معینی کالای سپرده شده به انبار پذیرش شده در بورس کالا است و پشتوانه آن قبض انبار صادر شده توسط انباردار است. انباردار پس از ارزیابی کمی و کیفی کالای مشتری برای وی قبض انبار صادر مینماید. مشتری با سپرده کردن این قبض نزد اتاق پایاپای، میتواند این گواهی سپرده کالایی را که به پشتوانه انواع جلسات معاملاتی قبض انبار صادر میشود در بازار ثانویه معامله نماید. مالک گواهی در طول مهلت نگهداری کالا، هر زمان که خواست میتواند به انبار مراجعه و کالا را از انبار تحویل گیرد.
- صندوق سرمایهگذاری کالایی: صندوق کالایی با جذب سرمایه از طریق فروش واحدهای سرمایهگذاری، منابع جذب شده را بر روی اوراقبهادار مبتنی بر کالا سرمایهگذاری میکند. صندوق کالایی به سرمایهگذاران این امکان را میدهد که به جای خرید و نگهداری کالای مورد نظر و تحمل هزینههای حمل و نقل، انبارداری و خسارتهای احتمالی آن، اوراق این صندوقها را خریداری نمایند. به عبارت دیگر، این صندوقها بخش قابل ملاحظهای از وجوه گردآوری شده خود را به سرمایهگذاری در کالایی خاص اختصاص میدهند و علاقهمندان به سرمایهگذاری در آن کالای خاص اقدام به خرید واحدهای این صندوقها میکنند.
ساختار کلی بازارهای بورس کالای ایران
به صورت کلی ساختار کلی بازارهای بورس ایران در 4 قالبی که عنوان شد دستهبندی میشوند. هر کدام از این بازارها مجموعهای از محصولات و کالاهای خاصی را دربرداشته و متناسب آن هدف کلی و تعریف شدهای را دارا میباشند؛ که توضیح داده شد.
انواع محصولات معامله شده در بورس کالای ایران
آشنایی با اصول و ساختارهای اولیه بورس یقیناً یکی از ملزومات اولیه مشارکت فعالان حوزه اقتصادی در این بازار نوپا محسوب میشود. از اینرو به جهت اهمیت آشنایی هرچه بیشتر شما با محصولات پذیرفته شده در بورس کالا اقدام به انتشار لیست مربوط به محصولات پذیرفته شده کردیم که به تفکیک در زیر میآید:
دیدگاه شما