فرضیه برابری قدرت خرید

آیا برابری قدرت خرید قابل اداره است؟ شواهد جدید از آزمون ریشه واحد غیر خطی وحشی بوت استراپ در حضور ناهمسانی واریانس

هزینه ترجمه مقاله بر اساس تعداد کلمات مقاله انگلیسی محاسبه می شود.

این مقاله تقریباً شامل 9422 کلمه می باشد.

هزینه ترجمه مقاله توسط مترجمان با تجربه، طبق جدول زیر محاسبه می شود:

شرح	تعرفه ترجمه	زمان تحویل	جمع هزینه
ترجمه تخصصی - سرعت عادی	هر کلمه 90 تومان	14 روز بعد از پرداخت	847,980 تومان
ترجمه تخصصی - سرعت فوری	هر کلمه 180 تومان	7 روز بعد از پرداخت	1,695,960 تومان

Publisher : Elsevier - Science Direct (الزویر - ساینس دایرکت)

Journal : Economic Modelling , Volume 36, January 2014, Pages 161–171

C10; C12; C22; C50(Nonlinear) unit root test; Heteroskedasticity; Wild bootstrapping; Purchasing power parity

چکیده انگلیسی

In spite of the extensive research which has already been undertaken, the issue as to whether Purchasing Power Parity (PPP) empirically holds, continues to be strongly debated. Existing studies have been criticized for their reliance on unit root tests which are deemed to suffer from certain weaknesses such as the size distortion bias arising from heteroskedasticity. In this paper, we provide new evidence on PPP based on a new methodology that overcomes this problem. We use the widely accepted KSS (Kapetanios et al., 2003) non-linear unit root tests which we, however, wild bootstrapped. Through Monte Carlo simulation, we demonstrate that the wild-bootstrapped KSS is robust to heteroskedasticity-induced size distortion problem. We فرضیه برابری قدرت خرید apply this method to test PPP across 61 countries over the period 1994 to 2012 — a period characterized by a number of crises such as the Asian Financial Crisis, Russian Crisis, dotcom crisis, Global Financial Crises, among others, and therefore, intense heteroskedasticity. Our results provide strong evidence against PPP. This paper contributes to both the international financial economics and econometrics literatures.

برآورد نرخ دلار با روش برابری قدرت خرید

%PDF-1.3
%
107 0 obj
>
endobj
xref
107 61
0000000016 00000 n
0000001571 00000 n
0000003007 00000 n
0000003225 00000 n
0000003485 00000 n
0000003648 00000 n
0000003968 00000 n
0000004184 00000 n
0000004691 00000 n
0000004852 00000 n
0000005437 00000 n
0000005942 00000 n
0000005983 00000 n
0000006217 00000 n
0000006443 00000 n فرضیه برابری قدرت خرید
0000006660 00000 n
0000006908 00000 n
0000007507 00000 n
0000007529 00000 n
0000008314 00000 n
0000008336 00000 n
0000008943 00000 n
0000009352 00000 n
0000009580 00000 n
0000009942 00000 n
0000010098 00000 n
0000010120 00000 n
0000010801 00000 n
0000010823 00000 n
0000011609 00000 n
0000011631 00000 n
0000012296 00000 n
0000012318 00000 n
0000012899 00000 n
0000013200 00000 n
0000013391 00000 n
0000013549 00000 n
0000013764 00000 n
0000013786 00000 n
0000014414 00000 n
0000014436 00000 n
0000015142 00000 n
0000060724 00000 n
0000077097 00000 n
0000085414 00000 n
0000086219 00000 n
0000086435 00000 n
0000088425 00000 n
0000090674 00000 n
0000090864 00000 n
0000110891 00000 n
0000111123 00000 n
0000111202 00000 n
0000113880 00000 n
0000114310 00000 n
0000115257 00000 n
0000115472 00000 n
0000127304 00000 n
0000127511 00000 n
0000001668 00000 n
0000002984 00000 n
trailer
]
>>
startxref
0
%%EOF

108 0 obj
>
endobj
166 0 obj
>
stream
HTmLSg>r)

تقوی، م.، و مرادی، م. (1391). برآورد نرخ ارز (ریال- دلار) بر اساس فرضیه برابری قدرت خرید و رویکرد پولی. اقتصاد کاربردی, 3(9), 39-64. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=210256

تقوی مهدی، مرادی مهدیه. برآورد نرخ ارز (ریال- دلار) بر اساس فرضیه برابری قدرت خرید و رویکرد پولی. اقتصاد کاربردی. 1391 [cited 2022March31];3(9):39-64. Available from: https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=210256

تقوی، م.، مرادی، م.، 1391. برآورد نرخ ارز (ریال- دلار) بر اساس فرضیه برابری قدرت خرید و رویکرد پولی. اقتصاد کاربردی, [online] 3(9), pp.39-64. Available: https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=210256.

نشانی: تهران، بزرگراه اشرفی اصفهانی، نرسیده به پل بزرگراه شهید همت، خیابان شهید قموشی، خیابان بهار، نبش کوچه چهارم، پلاک 1

برآورد نرخ دلار با روش برابری قدرت خرید

کدپستی: 1461965381

تلفن و دورنگار: 4 الی 44265001

کارگاه های آموزشی

اخبار

JCR

خبرگزاری سیناپرس

پیوندهای مرتبط

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

2
مسئول مکاتبات

چکیده

برآورد نرخ دلار با روش برابری قدرت خرید

کلیدواژه‌ها

تقوی, مهدی, مرادی, مهدیه. (1391). برآورد نرخ ارز (ریال- دلار) بر اساس فرضیه برابری قدرت خرید و رویکرد پولی. اقتصاد کاربردی, 3(شماره 9), 1-64.

مهدی تقوی; مهدیه مرادی. “برآورد نرخ ارز (ریال- دلار) بر اساس فرضیه برابری قدرت خرید و رویکرد پولی”. اقتصاد کاربردی, 3, شماره 9, 1391, 1-64.

تقوی, مهدی, مرادی, مهدیه. (1391). ‘برآورد نرخ ارز (ریال- دلار) بر اساس فرضیه برابری قدرت خرید و رویکرد پولی’, اقتصاد کاربردی, 3(شماره 9), pp. 1-64.

تقوی, مهدی, مرادی, مهدیه. برآورد نرخ ارز (ریال- دلار) بر اساس فرضیه برابری قدرت خرید و رویکرد پولی. اقتصاد کاربردی, 1391; 3(شماره 9): 1-64.

برای دریافت اخبار و اطلاعیه های مهم نشریه در خبرنامه نشریه مشترک شوید.

اصل مقاله 299.93 K

صفحه‌ها برای ویرایشگران خارج‌شده از سامانه بیشتر بدانید

برابری قدرت خرید (به انگلیسی: Purchasing power parity) گونه‌ای شاخص اقتصادی است که به عنوان تکنیکی برای تعیین ارزش پول‌های مختلف به کار می‌رود. فهرست کشورها بر پایه تولید ناخالص داخلی (برابری قدرت خرید)

برابری قدرت خرید، بین ارزهای دو کشور A و B، تعداد واحدهای ارز کشور B (یا A)است که به اندازه قدرت خرید یک واحد ارز کشورA(و یا B)می‌باشد.
به عبارتی PPP نوعی نرخ مبادله می‌باشد که برابر است با نسبت هزینه‌های دو سبد کالای یکسان در دو جامعه بر حسب ارزهای ملی. [۱]

یکی از معروفترین مواردی که اقتصاددانان در مورد آن، برابری قدرت خرید را محاسبه کردند، همبرگر مک دونالد است زیرا این همبرگر در بسیاری از کشورهای جهان با کیفیت یکسان مصرف می‌شود. فرض کنیم که مصرف‌کننده این کالا در کشور آمریکا دو دلار و در کشور بریتانیا ۱٫۵ پوند بابت خرید همبرگر فرضیه برابری قدرت خرید مک دونالد پول پرداخت کنند، نسبت ۱٫۵ پوند به دو دلار برابر ۰٫۷۵ خواهد بود. عدد ۰٫۷۵ در مقایسه با نرخ برابری ارز آمریکایی (دلار) و ارز انگلیسی (پوند) که ۰٫۶۲ است، بزرگتر است و این به مفهوم آن است که مک دونالد در بریتانیا گرانتر از مک دونالد آمریکایی است.

اگر بخواهیم به‌طور ساده و تنها بر اساس شاخص همبرگر مک دونالد داوری کنیم باید بگوییم که:

برآورد نرخ دلار با روش برابری قدرت خرید

قدرت خرید مردم کشور آمریکا بیشتر از کشور بریتانیا است.

توان رقابت پذیری اقتصاد کشور آمریکا بیشتر از اقتصاد کشور بریتانیا است.

استاندارد زندگی در کشور آمریکا بیشتر از کشور بریتانیا است.

نرخ تبدیل ارز کشور آمریکا به ارز کشور بریتانیا منطقی به نظر می‌رسد.[۲]

اصولاً نرخ برابری قدرت خرید در مقایسات بین‌المللی کاربرد دارد که می‌توان از عمده‌ترین موارد استفاده آن به صورت زیر نام برد:

دو نوع طبقه‌بندی انواع PPP، وجود دارد که به شرح زیر است:

اگر از قیمت‌های کالاهای قابل معامله مثل اتومبیل، لوازم خانگی و … استفاده شودPPP قابل معامله و اگر قیمت‌های کالاهای غیرقابل معامله، به کار رود مثل خانه، شهریه‌های مدارس و…PPP غیرقابل معا مله به دست می‌آید. غالباًPPP قابل معامله موردنظر است.

مقدار مطلق PPP سطوح قیمت را مقایسه می‌کند، در حالی کهPPP نسبی، تغییرات یا حرکات قیمت را مورد بررسی و مقایسه قرار می‌دهد. از طرفی مقدار مطلق PPP این اطمینان را می‌دهد که قیمت‌ها در بین کشورها برابر باشند، اما مقدار نسبی آن، تنها این اطمینان را می‌دهد که حرکت نرخ مبادله به اندازه فاصله تورم میان دو اقتصاد است. (بدون در نظر گرفتن اینکه قیمت‌های اصلی برابر هستند یا نه) واضح است که PPP نسبی، شرایط ضعیف تری نسبت به PPP مطلق دارد. فرمول PPP مطلق به این صورت می‌باشد:

CBA: قیمت یک سبد کالا در کشورA

CBB: قیمت یک سبد کالا در کشورB

سازمان همکاری اقتصادی و توسعه و اداره آمار جامعه اروپا مسئولیت محاسبه PPP را به عهده دارند. اتحادیه اروپا PPP را برای کشورهای اروپایی و سازمان همکاری اقتصادی و توسعه فرضیه برابری قدرت خرید این شاخص را برای کشورهای غیر اروپایی عضو این سازمان و نیز کشورهایی چون روسیه، چین، اوکراین و … محاسبه می‌کنند. با این نرخ برابری به دست آمده، GDP کشورهای مورد نظر، قابلیت مقایسه با یکدیگر را خواهند داشت. البته بانک جهانی نیز به صورت جداگانه با اهدافی چون مقایسه سطح فقر در بین کشورها، این نرخ برابری را محاسبه می‌کند اما سازمان همکاری اقتصادی و توسعه و اتحادیه طبق برنامه و هدف واحدی مسئولیت این امر را دارند.

سبد کالاها و خدمات قیمت‌گذاری شده برای PPP نمونه‌ای از تمام کالاها و خدماتی است که در به دست آمدن GDP استفاده می‌شوند که شامل کالاها و خدمات مصرف‌کننده، خدمات دولتی، کالاهای تجهیزاتی، اقلام مصرفی مصرف‌کننده مانند خوراک، آشامیدنی، پوشاک و … می‌باشد.
از آنجا که به دست آوردن PPP، به منظور مقایسه بین کشورها (حداقل دو کشور) است، نیاز به محصولات همانندی داریم که برای تمام کشورهای تحت مقایسه، مورد استفاده عام داشته باشد. انتخاب این فهرست از محصولات مشکل‌ترین و بحث‌انگیزترین موضوع در ساختار PPP است. انتخاب محصولات یکسان، تضمین می‌کند که PPP تفاوت‌های سطح قیمت را اندازه می‌گیرند نه تفاوت‌های موجود در کیفیت محصول را. یک مورد عملی و معمول، تعیین محصولاتی با مشخصات قطعی و مشخص با نام مارک آنهاست، طوری‌که این محصولات با تمام ویژگی‌هایشان قیمت‌گذاری شوند.
مورد دوم این است که مطمئن باشیم، واحد قیمت‌گذاری کالاها یا خدمات در تمام کشورهای مورد بررسی یکسان است. تهیه این فهرست کار مشکلی است که بستگی به همگنی اقتصادی و مصرفی گروه کشورهای تحت مقایسه دارد. زیرا این فرضیه برابری قدرت خرید امکان وجود دارد که محصولاتی که در لیست تهیه شده، نماینده خوبی از اقلام مصرف شده در این کشور نباشد. به عبارتی ممکن است نماینده بودن با یکسان بودن کالاها در تعارض باشد. این مسئله باعث ایجاد اریبی در مقایسات می‌شود. زیرا ممکن است کالای A در هر دو کشور استفاده شود ولی ممکن است در یک کشور به عنوان یک کالای لوکس باشد و در دیگری به عنوان کالای ضروری مورد استفاده قرار گیرد. راه حلی که در این مورد توصیه شده، قرار دادن یک ستاره کوچک در مقابل تمام اقلام قیمت‌گذاری شده‌است که به عنوان اقلام نمونه الگوی مصرفی در کشور موردنظر می‌باشند، البته در مقایسات بین‌المللی، این فهرست توسط کارشناسان ICP و با مشاوره کارشناسان کشورهای عضو، تهیه می‌شود.

شاخص بهای مصرف‌کننده (فرضیه برابری قدرت خرید CPI)و برابری قدرت خرید (PPP) شباهت‌هایی از نظر مفهومی دارند- CPI تغییرات در سطوح قیمت کالاها و خدمات را در طول یک دوره زمانی و در یک کشور اندازه می‌گیرد، در حالی که PPP، تفاوت‌های موجود در سطوح قیمت را بین کشورها یا مناطق داخل یک کشور اندازه‌گیری می‌کند و البته همان‌طور که در PPP نسبی نیز مشاهده شد هر دو با نرخ تورم در ارتباط هستند-، درصد تغییر CPI، نرخ تورم و درصد تغییر PPP، تفاوت نرخ‌های تورم دو جامعه اقتصادی فرضیه برابری قدرت خرید را به دست می‌آورد. البته تحقیقات انجام شده روی PPP در مقایسه با CPI نسبتاً کم بوده‌است – CPI و PPP را می‌توان در مواردی مقایسه کرد که چند مورد به‌طور مختصر در زیر آمده‌است:

در مقایسه با شاخص بهای مصرف‌کنندهPPP، کالاها و خدمات تحت پوشش وسیعتری دارد علت این امر آن است که CPI اندازه‌ای از تغییرات در قیمت‌های کالاها و خدماتی می‌باشد که مربوط به سبد مصرف در یک کشور است، در حالی که PPP به منظور اندازه‌گیری تفاوت‌ها در سطوح قیمت‌های فرضیه برابری قدرت خرید کالاها و خدماتی، به دست می‌آید که
مربوط به طرف هزینه حساب‌های ملی در بسیاری از کشورهاست.

وزن‌های هزینه برای هم فزونی تفاوت‌های قیمت در سطوح مقدماتی، ابزار لازم برای محاسبه PPP و CPI است. وزن‌های CPI معمولاً براساس داده‌های جمع‌آوری شده از بررسی‌های هزینه خانوار می‌باشند، در حالی که وزن‌های استفاده شده محاسب PPP، سهم را در حساب‌های ملی نشان می‌دهند که سالیانه به دست می‌آیند. لازم به یادآوری است که سهم‌های هزینه خانوار ثبت شده در حساب‌های ملی براساس داده‌های بررسی‌های هزینه خانوار می‌باشد.

شباهتی در فرایند کلی هم فزونی PPP و CPI وجود دارد. به این صورت که یک فرایند دو مرحله‌ای در هر دو مورد به کار می‌رود. در اولین مرحله، شاخص‌های غیر وزنی سطوح مقدماتی به دست می‌آیند. اما تفاوت در رو ش‌های استفاده شده در مرحله دوم، برای هم فزونی سطوح بالاتر وجود دارد. از آنجایی که در مقایسات چند بعدی، به ویژگی ترایابی نیاز است، تفاوت کوچکی در روش محاسبه این دو به وجود می‌آید.

از معروفترین رو ش‌هایی که برای محاسبه برابری قدرت خرید وجود دارند، می‌توان به سه روش CPD,G-K,EKS
اشاره کرد که در زیر به اختصار به شرح آن‌ها می‌پردازیم:

این روش در سال ۱۹۵۸ به وسیله Khamis, Geary پیشنهاد شد. در این روش، مجموعه‌ای از قیمت‌های بین‌المللی و مقادیر تمام اقلام برآورد می‌شوند. حل معادلات روش G-K به وسیله روش تکرار صورت می‌پذیرد. در این روش، یک کشور را به عنوان کشو ر پایه در نظر می‌گیریم. داده‌های اصلی و اولیه که در ابتدای کارباید موجود باشند هزینه‌ها Eij و برابری‌های PPij در سطح اقلام اصلی هستند.

این روش از یک رگرسیون ساده برای اندازه‌گیری تفاوت سطوح قیمت درکشورهای مختلف استفاده می‌کند. روش CPD، ابتدا به وسیله سامرز در سال ۱۹۷۳، به عنوان روشی برای برآورد داده‌های گمشده مربوط به قیمت، در مقایسات بین‌المللی پیشنهاد شد، به دنبال آن در مراحل اولیه ICP به عنوان ابزاری جهت هم فزونی
قیمت‌ها در سطح انواع محصولات اقلام اصلی (سطوح پائین اقلام اصلی) استفاده شد که البته بعداً روش EKS جایگزین این روش شد.

این روش در سال ۱۹۶۴ توسط التتو، کوفوز و زولس پیشنهاد شد. در این روش، با استفاده از یک ماتریس که شامل مقایسات دوبعدی بین کشورها می‌باشد، شاخص‌های برابری قدرت خرید به دست می‌آیند که ویژگی ترایایی را دارا می‌باشند- داده‌های مورد نیاز، قیمت انواع محصولات اقلام اصلی و هزینه مربوط به هریک از اقلام اصلی در کشورهای تحت مقایسه می‌باشند. البته مواردی وجود دارد که در آنها، بعضی از محصولات جز و الگوی مصرفی در یک کشور بوده و قیمت‌گیری شده‌اند، اما در بعضی از کشورها، قیمت‌گیری نمی‌شوند – روش اولیه EKS که به وسیله سازمان همکاری اقتصادی و توسعه و اتحادیه اروپا به کار می‌رود از سه شاخص لاسپیرز، پاشه و فیشر استفاده می‌کند. مشکلی که این روش دارد این است که وزن‌های برابر به تمام مقایسات دوگانه داده می‌شود.
مشکل اصلی روش EKS این است که این شاخص، ویژگی جمع پذیری ندارد. به این ترتیب که جمع این شاخص در سطح مؤلفه‌های حساب‌های ملی با برابری کل مساوی نیست.
در روش EKS تعمیم یافته، به هر یک از مقایسات دوبعدی، وزن مناسبی داده می‌شود که در این زمینه نیز رو ش‌های متفاوتی برای وزن دادن، پیشنهاد شده‌است.
شایان ذکر است روش‌های یادشده فقط برای محاسبهٔ نرخ برابری قدرت خرید دو ارز و در سطح بین‌المللی بکار می‌رود و به هیچ عنوان نرخ برابری بدست آمده نباید با نرخ مبادله ارز بازار مقایسه شود.[۱]

206 0 obj
>/Filter/FlateDecode/ID[]/Index[173 74]/Info 172 0 R/Length 143/Prev 275763/Root 174 0 R/Size 247/Type/XRef/W[1 3 1]>>stream
hbbd“`b“Y”[email protected]$]D2eA$k4X!X|Yf>`s&٬ ,nkfۂHX0″
6E’H6 (lU)”VDJ|

یکی از معیارهای رایج تحلیل اقتصاد کلان برای مقایسه بهره وری اقتصادی و استانداردهای زندگی بین کشورها، برابری قدرت خرید (PPP) است. PPP یک تئوری اقتصادی است که ارزهای کشورهای مختلف را از طریق رویکرد یک “سبد کالا” مقایسه می کند. بر اساس این مفهوم، زمانی که یک سبد کالا در هر دو کشور با در نظر گرفتن نرخ های مبادله دو ارز، قیمت یکسانی داشته باشد، دو ارز در حالت تعادل هستند.

یک مقایسه بین مدل های اقتصادسنجی ساختاری , سری زمانی و شبکه عصبی برای بیش بینی نرخ ارز

در این مقاله استفاده از مدل های شبکه عصبی مصنوعی (ANN) و برخی الگوهای متداول در زمینه پیش بینی نرخ ارز، مورد آزمون و تحلیل قرار گرفته بدین صورت که، عملکرد پنج الگوی رگرسیون خطی در مقایسه با شبکه های عصبی مصنوعی، برای پیش بینی نرخ ارز اسمی (ریال ایران به دلار ایالات متحده آمریکا) مورد بررسی قرار می گیرد. الگوهای رگرسیون خطی عبارتند از روش باکس- جنکینز (الگوی میانگین متحرک انباشته خود همبسته)، فرایند گام تصادفی و سه تصریح مختلف بر اساس نظریه برابری قدرت خرید (PPP). هدف اصلی این مقاله، آزمون این فرضیه است که آیا شبکه های عصبی مصنوعی با توان براورد روابط غیرخطی، دارای نتایج بهتر و قابل مقایسه در پیش بینی نرخ ارز نسبت به الگوهای سنتی، به خصوص الگوی گام تصادفی اند یا خیر؟ مقایسه مذکور برای مشاهدات داخل نمونه، براورد الگوها و خارج از نمونه برای افق های پیش بینی رو به جلوی یک، شش و دوازده ماهه انجام می پذیرد. در حالت کلی، نتایج به دست آمده حاکی از دشوار بودن پیش بینی نرخ ارز، توسط الگوهای ساختاری اقتصادی است، این نتایج هماهنگ با مطالعات قبلی در این زمینه است. بدین صورت که الگوی (فرایند) گام تصادفی نسبت به الگوهای ساختاری پولی در پیش بینی نرخ ارز از عملکرد بهتری برخوردار است . در مقایسه مستقیم عملکرد مدل های (خطی) اقتصادسنجی ساختاری و سری زمانی با شبکه های عصبی (غیرخطی) و با داده های ماهانه، مدل های شبکه های عصبی مصنوعی به وضوح از قدرت بیشتری در زمینه پیش بینی نرخ ارز برخوردارند.
طبقه بندی JEL:C19,C22,B23

ادعای تورم ۷۸ درصدی واقعی یا تخیلی؟

حمید زمان‌زاده| اخیرا نموداری با ادعای برآورد تورم ۷۸درصدی برای اقتصاد ایران در ۱ ژوئن ۲۰۱۸(۱۱خرداد ۱۳۹۷) در فضای مجازی به نقل از استیو هنک از دانشگاه جان‌ هاپکینز دست به دست می‌چرخد.

حمید زمان‌زاده| اخیرا نموداری با ادعای برآورد تورم ۷۸درصدی برای اقتصاد ایران در ۱ ژوئن ۲۰۱۸(۱۱خرداد ۱۳۹۷) در فضای مجازی به نقل از استیو هنک از دانشگاه جان‌ هاپکینز دست به دست می‌چرخد. عجیب آنکه برخی رسانه‌های داخلی نیز با استناد به آن، آمار رسمی نرخ تورم را که در خرداد ماه ۱۳۹۷ نسبت به خرداد ۱۳۹۶ معادل 13.7درصد(نقطه به نقطه) و 9.4درصد سالانه اعلام شده است را زیر سوال می‌برند چنانکه گویی آقای هنک مرجع معتبرتری نسبت به مراجع رسمی داخلی برای اعلام نرخ تورم ایران است. اما سوال کارشناسی این است که مبنای برآورد استیو هنک از نرخ تورم ایران چیست و این مبنا تا چه حد معتبر است؟ رجوع به اصل مطلب هنک در این خصوص حاکی از آن است که برآورد نرخ تورم ایران توسط آقای هنک نه بر مبنای یک تحلیل آماری از قیمت‌های خرد سبد مصرفی خانوار به دست آمده است و نه حتی بر مبنای یک مدل اقتصادسنجی برای برآورد نرخ تورم در اقتصاد ایران استخراج شده است. مبنای برآورد نرخ تورم ایران توسط آقای هنک صرفا تغییرات نرخ ارز(ارزش ریال در برابر دلار) است و ادعا می‌کند که میزان تضعیف ارزش ریال در برابر دلار امریکا، نرخ تورم ضمنی را برای اقتصاد ایران به دست می‌دهد. در واقع نرخ تورم ۷۸درصدی ادعایی در تاریخ ۱ ژوئن ۲۰۱۸ تنها بیانگر افزایش ۷۸درصدی نرخ ارز در همین تاریخ نسبت به زمان مشابه سال قبل است.

برآورد نرخ تورم از روی تغییرات نرخ ارز ادعایی است که نه هیچ نظریه اقتصادی از آن پشتیبانی می‌کند و نه هیچ اقتصاددان قابلی می‌تواند آن را بپذیرد. شاید مبنای استفاده آقای هنک در این خصوص فرضیه برابری قدرت خرید است. این درحالی است که فرضیه برابری قدرت خرید، رویکردی نظری و البته کمتر مستند برای تعیین نرخ ارز بر مبنای تفاوت تورم داخل و خارج است نه بر عکس جهت محاسبه نرخ تورم براساس تغییرات نرخ ارز!

مبنای محاسبه نرخ تورم براساس تغییرات نرخ ارز آنقدر سست و نامعتبر است که نیاز به بحث و بررسی کارشناسی ندارد. برای نشان دادن بطلان این فرضیه تنها برآورد نرخ تورم امریکا براساس شاخص دلار یعنی همان رویکردی که آقای هنک برای برآورد تورم ایران استفاده کرده است، کفایت می‌کند. اگر تغییرات شاخص دلار را برای محاسبه نرخ تورم امریکا مبنا قرار دهیم در تاریخ ۳ژانویه ۲۰۱۸ نرخ تورم امریکا برابر 12.3درصد بوده است(کاهش 12.3درصدی ارزش دلار امریکا)؛ یعنی چیزی حدود ۵ برابر نرخ تورم اعلامی توسط بانک مرکزی امریکا! آیا آقای هنک می‌پذیرد که بانک مرکزی امریکا نرخ تورم واقعی را تا این حد پنهان کرده است!؟

البته بحث فوق به هیچ‌ وجه اثرات افزایش نرخ ارز را بر آهنگ نرخ تورم آن هم در اقتصادی مانند اقتصاد ایران انکار نمی‌کند. این موضوع تقریبا روشن است که قیمت کالاهای وارداتی به طور متناسب با تغییر نرخ ارز ‌تغییر می‌کند. اما موضوع مهم این است که سبد مصرفی خانوار که نرخ تورم براساس آن استخراج می‌شود ‌شامل چند صد کالاست که نرخ تورم بیانگر متوسط تغییر قیمت همه این کالاهاست و بسیاری از این کالاها به طور کامل یا بخشی از آن در داخل تولید می‌شود که اثر کمتری از افزایش نرخ ارز می‌پذیرند. روشن است که عامل جدی گرفتن آمارهای بی‌پایه و اساس مانند ادعای تورم ۷۸درصدی آقای هنک در فضای مجازی، نگاه مردم به قیمت برخی کالاهای وارداتی مانند خودرو، موبایل و مانند اینهاست. اما واقعیت این است که نرخ تورم دقیق و واقعی که بیانگر تغییر قیمت همه کالاهای موجود در سبد خانوار است همان است که توسط مراجع رسمی مانند بانک مرکزی اعلام می‌شود. البته رسالت رسانه‌ها در چنین فضایی شفاف‌سازی واقعیت‌هاست ‌نه اینکه با تکیه بر ادعاهای بی‌پایه و نامعتبر برخی کارشناسان داخلی یا خارجی، اعتماد مردم را به مراجع رسمی خدشه‌دار کنند.

قدرت خرید یک میلیارد تومان، ۱۵ سال بعد چقدر است؟

ما در کشوری زندگی می‌کنیم که هر صبح که بیدار می‌شویم قیمت شیر، گوشت ، هویج و خیار تا خودرو و مسکن و دلار ، تغییرات شگرفی دارد که خواب اصحاب کهف را برای انسان تداعی می‌کند.

محمد گلشاهی

طرح جدید تسهیلات مسکن که قرار است برای ۱۵ سال بعد به افراد یک میلیارد تومان وام بدهد، سوالات و واکنش‌های زیادی را در پی داشته است و بسیاری از افراد می‌خواهند بدانند آیا استفاده از این طرح ارزش سرمایه‌گذاری برای خود یا فرزندان خویش را دارد یا خیر. یک میلیارد تومانی که اگر امروز هم آن را به ما بدهند شاید نتوانیم خانه دلخواه خود را با آن بگیریم چه برسد به ۱۵ سال بعد که قیمت‌ها احتمالا افزایشی چندین برابری داشته‌اند.

در واقع ما در کشوری زندگی می‌کنیم که هر صبح که بیدار می‌شویم قیمت شیر، گوشت ، هویج و خیار تا خودرو و مسکن و دلار ، تغییرات شگرفی دارد که خواب اصحاب کهف را برای انسان تداعی می‌کند و آن‌گاه در چنین شرایطی صحبت از برنامه‌ریزی برای ۱۵ سال آینده به شوخی می‌ماند ، اما با این حال و برای بهتر فهمیدن حجم این تغییرات و کاهش ارزش پول می‌شود محاسباتی را انجام داد.

یک راهکار ساده این است که ببینیم یک میلیارد تومان فعلی ۱۵ سال قبل چه ارزشی داشته است و بر اساس آن بگوییم اگر اقتصاد ایران شرایط ۱۵ سال قبل یعنی از سال ۱۳۸۵ تا ۱۴۰۰را برای ۱۵ سال آینده یعنی ۱۴۰۰ تا ۱۴۱۵ تکرار کند چه اتفاقی می‌افتد. برای این‌کار اگر به سایت مرکز آمار مراجعه کنید و قسمت محاسبه‌گر نرخ تورم را در این سایت جستجو کنید می‌توانید ببینید که یک میلیارد تومان در خرداد ماه ۱۴۰۰ معادل حدود ۵۶ میلیون ۳۰۰ هزار تومان در همان ماه در سال ۱۳۸۵ بوده است.

یعنی اگر در خردادماه سال ۱۳۸۵ مبلغ ۵۶ میلیون پول داشتید معادل با یک میلیارد تومان امروزی است. به عبارتی می‌توان گفت که اگر با متوسط همین تورمی که در ۱۵ سال گذشته داشتیم، ۱۵ سال آتی نیز پیش برویم آنگاه ارزش یک میلیارد تومان آن سال چیزی معادل قدرت خرید ۵۶ میلیون تومان فعلی است که اگر قیمت حدود ۳۰ میلیونی میانگین قیمت مسکن را در حال حاضر و در شهر تهران را در نظر داشته باشیم آنگاه می‌شود گفت با این یک میلیارد تومان در ۱۵ سال بعد حتی نمی‌توان دو متر مربع آپارتمان خرید!!

نکته اینجاست که این محاسبات در صورتی است که تورم قیمت مسکن معادل با تورم عمومی در کشور باشد اما اگر تورم مسکن بیشتر از تورم عمومی قیمت‌ها باشد آنگه حتی همین دو متر را نیز نمی‌شود خرید. برای توضیح این موضوع باید گفت اگر در همان سایت مرکز آمار کمی جستجو کنیم متوسط قیمت ساختمان در نیمه اول سال ۱۳۸۵ برابر با متری ۷۴۶ هزار تومان در شهر تهران بوده است و با یک ضرب و تقسیم ساده متوجه خواهیم شد اگر ۵۶ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان را به خرید ملک در آن سال اختصاص داده بودیم می‌توانستیم یک ملک ۷۵ متری را در شهر تهران بخریم. با توجه به اینکه متوسط قیمت مسکن میانگین کلیه مناطق تهران است احتمالا یک واحد ۷۵ متری در مناطق مرکزی شهر با این پول قابل تهیه بود. نکته جالب اینجاست که در مصاحبه‌های به جا مانده از آن دوران قرار بود از اواخر خرداد ۱۳۸۵ وام مسکن ۲۰ میلیون تومانی به افراد داده شود.

یعنی اگر شما در آن سال چیزی در حدود ۳۷ تا ۳۷ میلیون نقد داشتید با دریافت وام ۲۰ میلیونی می‌توانستید خانه مورد نظر خود را بخرید و از طرف دیگر ۳۵ درصد تامین مالی یک واحد ۷۵ متری در منطقه متوسط توسط وام و تسهیلات صورت می‌گرفت.

حال اگر به سال ۱۴۰۰ برگردیم ، با یک میلیارد تومان با توجه به میانگین قیمت مسکن که به متری ۲۹ میلیون ۶۰۰ هزار تومان در خرداد ۱۴۰۰ رسید تنها می‌توان در حدود ۳۴ متر آپارتمان خرید که نشان می‌دهد تورم مسکن در طی ۱۵ سال اخیر بیش از دو برابر تورم اقتصاد ایران است.

یعنی اگر باز بخواهیم شرایط را برای ۱۵ سال آینده تعمیم دهیم و بگوییم تورم مسکن دو برابر تورم عمومی قیمت‌هاست آنگاه با یک میلیارد تومان حتی نمی‌توان یک متر هم در سال ۱۴۱۵ خانه خرید!! عددی عجیب که نشان می‌دهد که اگر اقتصاد ایران مسیر ۱۵ سال قبل خود را طی کند و نتواند خود را بهبود دهد در سال ۱۴۱۵ هجری شمسی باید به طور میانگین برای هر متر مربع مسکن در شهر تهران بیش از یک میلیارد تومان پرداخت!!