برای نامگذاری نمادهای بورس شرکتهایی که زمینه فعالیت مشابهی دارند در یک گروه قرار میگیرند. معمولا حرف اول نماد معاملاتی شرکتها در بورس نشاندهنده گروه آن شرکت در بورس است. بقیه حرفهای این نمادها هم بهنوعی انتخاب میشوند که نشاندهنده عنوان اصلی شرکت باشد
دلیل رشد بازار سهام چیست؟
در این روزها در حالی بورس تهران شاهد کانال شکنیهای پی در پی است که بسیاری معتقدند نقدینگی جدیدی به بازار سهام تزریق نشده، بلکه افزایش قیمت دلار در بازار های غیر رسمی علت اصلی این روند صعودی است.
به گزارش ایسنا، در ماههای گذشته تا به امروز بازار غیر رسمی ارز شاهد رشد قیمت دلار است و این موضوع روی بازارهای پولی و مالی از جمله بازار سهام تاثیر گذار بود.
بسیاری معتقدند افزایش قیمت در بازار سهام ناشی از ورود نقدینگی تازه به بورس نیست، بلکه صرفا افزایش قیمت دلار در بازارهای غیررسمی سبب بالا رفتن قیمت ها و در نتیجه افزایش ارزش معاملات شده است.
همچنین به اعتقاد برخی کارشناسان بورس تهران همچنان از کمبود نقدینگی رنج می برد و برای بسیاری از افراد حقیقی سرمایهگذاری در بورس توجیه اقتصادی ندارد، اما نوسان گیران بازار سهام در این روزها بازار داغی را شاهد هستند و توانستند با سودهای کلان از بازار خارج شوند.
امروز شاخص کل بازده نقدی و قیمتی در روندی بیسابقه در سال جاری بیش از ۳۳۰۶ واحد رشد کرد و به رقم ۱۰۲ هزار و ۴۵۲ واحدی رسید. در عین حال شاخص کل هم وزن ۳۹۷ واحد افزایش یافت و تا رقم ۱۸ هزار و ۲۸۷ بالا رفت.
شاخص آزاد شناور نیز ۳۵۰۶ واحد رشد کرد و به رقم ۱۱۲ هزار و ۹۸۳ رسید. علاوه بر اینها شاخص بازار اول و بازار دوم هر یک به ترتیب ۲۵۰۱ و ۶۲۲۷ واحد رشد کردند.
در بازار سراسر سبز امروز فولاد مبارکه اصفهان، پتروشیمی خلیج فارس و مخابرات ایران به ترتیب با ۳۲۸، ۳۲۳ و ۲۱۸ واحد تاثیر مثبت روی شاخصها بیشترین نقش را در افزایش نمایگر بازار سرمایه داشتند، اما در طرف مقابل سیمان مازندران، بیمه دانا و فولاد امیرکبیر کاشان با اندک تاثیری در شاخصها سعی کردند دماسنج بازار را به سمت پایین هدایت کنند.
امروز در گروه فلزات اساسی شاهد رشد قیمت اکثریت سهمها تا نزدیک پنج درصد بودیم. در این گروه حجم معاملات ۲۹۲ میلیون سهم را رد کرد و ارزش آن به بیش از ۱۰۰ میلیارد تومان رسید.
در گروه محصولات شیمیایی نیز صف میلیونی خرید وجود داشت و اکثریت سهمها نزدیک به پنج درصد در قیمت آخرین معامله و قیمت پایانی رشد را تجربه کردند. در این گروه نیز که یکی از پر معاملههای بازار بود حجم دادوستد به ۱۹۵ میلیون سهم و ارزش معاملات به نزدیک هشت میلیارد تومان رسید.
همچنین در گروه فرآوردههای نفتی، کک و سوخت هستهای شاهد رشد یکدست قیمت سهمها بودیم و این گروه با صف پایدار خرید روبهرو بود. برای نمونه در این گروه پالایش نفت تهران حدود پنج درصد نسبت به آخرین روز معاملاتی هفته گذشته رشد قیمت داشت. ۶۴.۳ درصد خریدها در این نماد مربوط به افراد حقیقی و ۳۵.۶ درصد از خریدها مربوط به حقوقیها بود.
در گروه خودرو و ساخت قطعات نیز روند قیمت سهمها به نحوی بود که اکثریت شرکتها با افزایش قیمت سهم تا بیش از چهار درصد مواجه شدند. در این گروه ۲۴۶ میلیون سهم به ارزش بیش از ۳۰ میلیون تومان مورد دادوستد واقع شد.
در بسیاری از سهمها در گروههای مختلف شاهد حجم بالای فروش حقوقیها و در مقابل خرید حقیقیها بودیم.
ارزش معاملات بورس تهران امروز ۵۴۹ میلیارد تومان را رد کرد و حجم معاملات به ۱.۸ میلیون سهم و اوراق مالی رسید.
آیفکس نیز ۳۷.۶ واحد افزایش یافت و تا رقم ۱۱۹۱ واحدی بالا رفت. ارزش معاملات فرابورس ایران رقم ۳۲۶ میلیارد تومان را رد کرد و حجم معاملات به ۶۱۳ میلیون سهم و اوراق مالی رسید.
پیش بینی بورس امروز 20 شهریور 1401 / عامل نزول بازار سهام چیست؟
اکوایران: نزول شاخصهای بورس و رشد قیمت دلار نشان از انتظارات منفی معاملهگران نسبت به نتیجه مذاکرات برجامی دارد.
به گزارش اکوایران، بورسیها در شرایطی به استقبال معاملات روز یکشنبه میروند که روز گذشته شاخص کل بورس برای چهارمین روز کاری افت کرد. برای پیش بینی بورس امروز –یکشنبه 20 شهریور- به روند بازار سهام در روز گذشته نگاه میکنیم. دیروز شاخص کل سقوط 15 هزار و 424 واحدی داشت و شاخص کل هموزن 4 هزار و 756 واحد افت کرد. شاخص کل فرابورس نیز 137 واحد پائین آمد.
در پایان معاملات روز شنبه، 145 نماد رشد قیمت داشتند و قیمت سهام 511 نماد کاهش یافت، به عبارت دیگر، 22 درصد بازار رشد قیمت داشتند و 78 درصد بازار افت قیمت داشتند.
بیشترین افزایش قیمت
روز دوشنبه در بورس شرکت لیزینگ خودرو غدیر (ولغدر)، شرکت شیر پاستوریزه پگاه آذربایجان غربی (غشاذر) و شرکت فراوردههای نسوز آذر (کاذر) بیشترین افزایش قیمت را ثبت کردند. در فرابورس نیز شرکت توسعه سامانه نرم افزاری نگین (توسن)، شرکت عطرین نخ قم (نطرین) و شرکت گسترش صنایع روی ایرانیان (فگستر) بیشترین افزایش قیمت را داشتند.
بیشترین کاهش قیمت
در بورس نمادهای وایران (شرکت لیزینگ ایرانیان)، ختوقا (شرکت قطعات اتومبیل ایران) و شگل (شرکت گلتاش) در روز شنبه بیشترین کاهش قیمت بازار را داشتند و در معاملات فرابورس شرکت سرمایه گذاری مسکن شمالغرب (ثغرب)، شرکت صنعت روی زنگان (زنگان) و شرکت قند شیروان (قشیر) بیشترین کاهش قیمت را داشتند.
عرضه و تقاضای بازار
در پایان معاملات روز شنبه بازار با مازاد عرضهی 5 میلیارد تومانی بسته شد. در معاملات شنبه 56 نماد صف خرید داشتند و 75 نماد با صف فروش مواجه بودند. مجموع ارزش صفهای خرید به 156 میلیارد تومان رسید و مجموع ارزش صفهای فروش 215 میلیارد تومان بود.
در پایان معاملات ارزش صفهای فروش پایانی بازار 36 میلیارد تومان بود و ارزش صفهای خرید نیز در رقم 31 میلیارد تومان ایستاد.
بیشترین تقاضاها
در روز شنبه در پایان معاملات نماد شپارس (شرکت محصولات پارس) با صف خرید 6 میلیارد تومانی در صدر جدول تقاضای پایانی بازار قرار گرفت. پس از شپارس، نمادهای بکاب (شرکت صنایع جوشکاب یزد) و غدشت (شرکت دشت مرغاب) بیشترین صف خرید را داشتند.
بیشترین عرضهها
بیشترین صف فروش بازار در پایان معاملات به نماد بکنوج تعلق داشت که ارزش آن 12 میلیارد تومان بود. پس از بکهنوج، نمادهای ثاباد، وملی، غنوش و غبهنوش بیشترین صف فروش را داشتند.
پیش بینی بورس امروز
روز شنبه شاخصهای بورس برای چهارمین روز کاری نزول کردند. شاخص کل وارد کانال 1.3 میلیونی شد تا بازدهی 6 ماهه آن به صفر برسد.
نمادهای فارس، کچاد، حکشتی، وپاسار، کگل، وبملت، شستا، خودرو، فولاد، اخابر، نوری، ومعادن، خساپا، وغدیر، وبصادر و شتران نمادهای بزرگ بورس بودند که موجب افت شاخص کل شدند.
دیروز برای یازدهمین روز متوالی پول حقیقی از بازار خارج شد و ارزش آن با رشد 120 درصدی نسبت به چهارشنبه به 392 میلیارد تومان رسید.
گروه کامودیتیمحور محصولات شیمیایی بیشترین تغییر مالکیت حقیقی به حقوقی را ثبت کرد و نمادهای حکشتی، شستا، هایوب، شتران، خساپا، وغدیر، فملی، فارس، شپدیس و بپاس بیشترین خروج پول را داشتند.
در چنین شرایطی شاخص کل به سطح ابتدای سال بازگشت. تحلیلگران تکنیکی معتقدند با توجه به از دست رفتن سطح حمایت پیشین، شاخص میتواند تا رقم یک میلیون و 350 هزار واحد پائین بازار سهام چیست ؟ برود. از سوی دیگر فعالان بازار نسبت به فرجام برجام ناامیدند. نزول شاخصهای بورس و رشد قیمت دلار نشان از انتظارات منفی معاملهگران نسبت به نتیجه مذاکرات برجامی دارد.
عوامل تاثیرگذار بر قیمت سهام چیست؟
آیا می دانید چه عواملی باعث افزایش قیمت سهام می شود و عوامل موثر بر قیمت سهام چیست؟ اگر بخواهیم در مورد عوامل تاثیرگذار بر قیمت سهام صحبت کنیم، موارد بسیاری وجود دارد که حتما باید عنوان شوند، ولی در این مطلب قصد داریم بیشتر به عوامل تاثیرگذار بر قیمت سهام که نقش اساسی تری در روند قیمتی سهام ها در بورس دارند بپردازیم و مهم ترین عوامل موثر در افزایش قیمت سهام را بررسی کنیم، بنابراین اگر در بازار بورس فعالیت دارید و یا علاقه دارید یاد بگیرید که قیمت سهام از چه فاکتورهایی تاثیر می پذیرد، اینجا آموزش داده ایم که عوامل تاثیرگذار بر قیمت سهام چیست و کدام اهمیت و تاثیر بیشتری بر قیمت سهام در بورس دارد.
عوامل تاثیرگذار بر قیمت سهام
عوامل بسیاری بر نوسانات قیمتی در بورس سهام تاثیرگذارند؛ عواملی مانند وضعیت اقتصادی و مالی کشور و شرکت ها که تا حد زیادی قابلیت اندازه گیری دارند ولی بعضی اوقات امکان دارد اتفاقاتی رخ دهد که تاثیر بسیاری بر نوسانات قیمت بازارهای مالی یک کشور بگذارد که از پیش قابل پیش بینی و اندازه گیری نبوده اند. اتفاقاتی همانند جنگ، افزایش یا کاهش شدید نرخ ارز، تحریم و … که به چنین اتفاقاتی که غیر قایل کنترل و اندازه گیری هستند، به اصطلاح ریسک سیستماتیک می گویند.
درصورتی که تمایل دارید تا از خدمات ۲۵ درصد تخفیف کارمزد در بورس، سرمایه گذاری بر روی حق تقدم و یا فروش آن و … بهره مند شوید میتوانید از طریق لینک زیر اقدام به ثبت نام نمایید.
اما به صورت کلی برای انتخاب سهام شرکت و سرمایه گذاری در آن باید بدانید کدام سهم ارزش خرید را دارد؟ چه عواملی بر قیمت سهام شرکت ها موثر هستند؟ یکی از نکته هایی که حائز اهمیت می باشد این است که آیا بایستی کل پس انداز خود را به خرید سهام یک شرکت تخصیص دهید؟ معامله سهام از نکات خاصی برخوردار است که باید در زمان سرمایه گذاری به آن ها توجه داشته باشید تا بتوانید سرمایه گذاری موفقی را تجربه کنید. در این مقاله از دو منظر تکنیکال و بنیادی، عوامل موثر بر قیمت سهام در بورس را مورد بررسی قرار داده ایم.
عوامل تکنیکال موثر در قیمت سهم در بورس
تحت شرایطی که تنها عوامل اساسی قیمت سهام را تعیین می کردند، اوضاع ساده تر می شد. عوامل تکنیکال ترکیبی از شرایط خارجی هستند که میزان عرضه و تقاضای سهام شرکت را تغییر می دهند. بعضی از آن ها به شکل غیرمستقیم تاثیر دارد. برای مثال رشد اقتصادی به صورت غیرمستقیم به رشد درآمد کمک شایانی می کند. در این بخش ۶ مورد از عوامل تکنیکال که در قیمت سهام تاثیرگذارند را بیان کرده ایم؛
۱) احساسات بازار : احساسات بازار به طور فردی و جمعی به روانشناسی فعالان بازار اشاره دارد و این عامل می تواند جزو حساس ترین عوامل موثر بر قیمت سهام باشد. احساسات در بازار معمولا ذهنی، طمعکارانه و لجبازی است. برای مثال شما می توانید در مورد چشم انداز رشد سهام یک قضاوت قاطعانه ارائه دهید و حتی این امکان وجود دارد که پیش بینی های شما در آینده درست باشد، ولی در این بین بازار امکان دارد با متمرکز شدن بر روی یک خبر به صورت مصنوعی سهام را بالا و پایین نگه دارد.
۲) تورم : تورم هم از دیدگاه تکنیکال و هم از دیدگاه بنیادی جزو عوامل حائز اهمیت و تاثیرگذار بر قیمت سهام می باشد. از نظر تاریخی، تورم کم موجب ضرب های زیاد و تورم زیاد ضرب های کم می شود. از طرفی تورم به صورت کلی برای سهام مضر است، چرا که بیانگر از دست دادن قدرت قیمت گذاری برای شرکت هاست.
۳) قدرت اقتصادی بازار : بعضی از شرکت های سرمایه گذاری شناخته شده این طور استدلال می کنند که ترکیبی از جنبش های کل بازار در مقابل عملکرد فردی شرکت، اکثریت حرکت سهام را تعیین می کند. تحقیقات ثابت کرده است که عوامل اقتصادی بازار ۹۰ درصد آن را تشکیل می دهند. برای مثال داشتن یک چشم انداز منفی ناگهانی برای یک سهام خرده فروشی معمولا به سهام دیگر خرده فروشی صدمه می زند، به این خاطر که تقاضا برای کل بخش را کم می کند.
۴) معاملات اتفاقی : معاملات اتفاقی در واقع خرید یا فروش سهام است که انگیزه آن به غیر از اعتقاد به ارزش ذاتی سهام است. این معاملات شامل معاملات اجرایی است که معمولا از پیش برنامه ریزی شده یا به وسیله اهداف سهام صورت می پذیرند.
۵) روندها : معمولا سهام ها به سادگی مطابق با روند کوتاه مدت حرکت می نمایند و از طرفی سهامی که در حال صعود است می تواند حرکت را جمع کند، چرا که محبوبیت سهام را افزایش می یابد و از طرف دیگر سهام گاهی در یک روند برخلاف آن رفتار می کند و آنچه را بازگشت به متوسط می نامد انجام می دهد.
۶) نقدینگی : نقدینگی جزو عوامل خیلی مهم برای تاثیرگذاری روی قیمت سهم است که بعضا کم ارزش هستند که به میزان علاقه یک سرمایه گذار خاص از طرفی سرمایه گذاران اشاره دارد. حجم معاملات نه تنها تابع نقدینگی است بلکه، تابعی از ارتباطات شرکتی نیز می باشد. سهام های کلان از نقدینگی بالایی برخوردارند همچنین به خوبی نیز دنبال می شوند و به شدت خرید و فروش می شوند.
عوامل بنیادی موثر در قیمت سهم در بورس
۱) طرح های توسعه شرکت برای آینده : هر اندازه طرح های توسعه ای در یک شرکت بیشتر باشد، بیانگر رشد و پویایی آن شرکت است. لذا وجود طرح های توسعه ای، می تواند یکی از نشانه های ارزنده بودن سهام شرکت باشد. البته بایستی هدف از انجام طرح توسعه ای در شرکت و میزان تاثیر آن در فروش و سوددهی شرکت، به صورت کامل بررسی شود، چرا که همه طرح های توسعه ای به یک اندازه در شرکت موثر واقع نمی شوند، به عنوان مثال طرح هایی که برای تعویض ماشین آلات فرسوده یک شرکت اجرایی می شود، در قیاس با طرح هایی که با هدف راه اندازی خطوط تولید جدید اجرا می شود، تاثیر کمتری در میزان سوددهی شرکت خواهند داشت.
۲) سوددهی شرکت و ثبات آن : بی شک اصلی ترین انگیزه یک سرمایه گذار از خرید سهام شرکت، به دست آوردن سود می باشد. برای یک سرمایه گذار حائز اهمیت است که شرکتی که سهامش را خریداری کرده، بتواند عملکرد مناسبی داشته و سود چشمگیری در پایان سال کسب کند. البته باید در نظر داشت که تداوم روند سوددهی نیز بسیار حائز اهمیت است، به این خاطر که از دید سرمایه گذاران، شرکتی که تنها در یک دوره سود مناسبی به دست می آورد، ولی نمی تواند این روند را حفظ کند، نمی تواند برای سرمایه گذاری گزینه مناسبی به حساب آید.
نکته دیگر این که شرکت ها، در سالیان آغازین فعالیت خود، سوددهی زیادی ندارند و رفته رفته روند سوددهی آن ها بهتر می شود که لازم است سرمایه گذاران این موضوع را در نظر داشته باشند و با دید بلندمدت، سوددی شرکت را مورد بررسی قرار دهند.
۳) میزان شناوری سهم : هر چقدر تعداد بیشتری از مردم، سهامدار یک شرکت باشند، وضعیت آن سهم بهتر خواهد بود، چرا که اولا همیشه خریداران و فروشندگان بسیاری برای سهم وجود دارد و همچنین امکان نقدشوندگی سهم در بورس نیز بیشتر می شود و ثانیا قابلیت دستکاری قیمت سهم به وسیله گروهی خاص از سهامداران، کاهش پیدا می کند. به آن قسمت از سهام شرکت که در اختیـار تعداد زیادی سرمایه گذاران قرار دارد، سهام شناور آزاد می گویند.
۴) ترکیب سهامداران شرکت سهامی : وجود بعضی نهادها و سازمان های بزرگ به عنوان سهامداران عمده یک شرکت، می تواند به عنوان نقطه قوت برای سهام آن شرکت به حساب آید، چرا که سهامداران عمده در شرایط خاص می توانند با حمایت از سهم، مانع از افت قیمت سهام و در نهایت، ضرر و زیان سهامداران شوند. البته باید در نظر داشته باشید که وجود سازمان ها و نهادها در ترکیب سهامداری یک شرکت، الزاما به معنی حمایت آنان از سهم نخواهد بود و می بایست عملکرد گذشته سهامداران عمده در این مورد ارزیابی شود.
۵) نقدشوندگی سهام شرکت : همان طور که گفتیم یکی از قابلیت های یک دارایی خوب، این است که نقدشوندگی بالایی داشته باشد. سهام نیز به عنوان یک دارایی، از این قاعده پیروی می کند و طبیعتا سهامداران انتظار دارند هر زمان که دوست داشتند، بتوانند سهام خود را به فروش برسانند و پول نقد خود را دریافت کنند. در این راستا می توان گفت که هر اندازه حجم معاملات، بازار سهام چیست ؟ دفعات معامله و تعداد سهام معامله شده یک شرکت در بورس بیشتر باشد، بیانگر نقدشوندگی بالاتر آن سهم خواهد بود.
۶) وضعیت دارایی و بدهی های شرکت : با بررسی صورت های مالی اساسی شرکت از جمله ترازنامه، می توان به شناخت خوبی از وضعیت مالی شرکت و به ویژه میزان دارایی ها و بدهی های آن رسید. طبیعتا برای سهامدار، به عنوان شخصی که به نسبت سهامش مالک شرکت به حساب می آید، این موضوع بسیار مهم است که شرکت، چه دارایی هایی در اختیار دارد، به چه میزان بدهی دارد و آیا طبق این حجم دارایی و بدهی، سهام شرکت می تواند برای خرید گزینه مناسبی به حساب آید یا خیر؟ با بررسی ترازنامه و سایر صورت های مالی شرکت، میتوان این اطلاعات را مورد بررسی قرار داد.
۷) نسبت قیمت به درآمد سهم یا همان نسبت P/E : نسبت P به E از تقسیم کردن قیمت سهم به سود سالیانه سهم حاصل می شود. به عنوان مثال دو شرکت الف و ب را که هر دو در صنعت ساختمان هستند و در بیشتر شرایط هم با هم یکسان اند، در نظر بگیریـد؛ چنانچه سود سهام هر دو شرکت در پایان سال ۱۰۰ تومان باشد، ولی قیمت سهام شرکت الف در بورس ۵۰۰ تومان و قیمت سهام شرکت ب، ۱۰۰۰ تومان، شما چه نتیجه ای می گیرید؟ طبیعتا نخستین چیزی که به ذهنتان خطور می کند این است که با فرض تداوم روند سوددهی، شرکت “الف” پس از ۵ سال، می تواند اصل سرمایه سهامداران خود را از محل سود سهام، تامین کند و این در حالی است که این مدت در شرکت “ب”، ۱۰ سال خواهد بود، لذا به احتمال زیاد شرکت “الف” در قیاس با شرکت “ب”، وضعیت مناسب تری دارد.
به صورت معمول در شرایط یکسان، هر اندازه نسبت P به E یک شرکت در قیاس با دیگر شرکت های موجود در آن صنعت کم تر باشد، بیانگر ارزنده بودن سهم می باشد. همین طور با بررسی نسبت P به E یک شرکت و قیاس آن با نسبت P به E دیگر شرکت های فعال در آن صنعت، می توان دریافت که آیا قیمتی که هم اکنون برای سهم مذکور در بورس تعیین شده، قیمت مناسبی است یا خیر؟ البته این را نیز بازار سهام چیست ؟ نباید از خاطر ببرید که نسبت P به E تنها یکی از معیارهای ارزیابی سهم است و نباید به تنهایی و بدون در نظر گرفتن دیگر معیارها، ملاک تصمیم گیری قرار گیرد.
۸) رقابتی یا انحصاری بودن صنعت : در حقیقت نوع محصول یا خدماتی که به وسیله شرکت ها ارائه می شود هم در سوددهی شرکت بسیار موثر است. بعضی از شرکت ها محصولات انحصاری تولید می کنند و بازار تضمین شده ای دارند، ولی بعضی دیگر برای فروش محصولات و خدمات خود در بازار رقابت می کنند.
شرکت هایی که بازار انحصاری دارند به صورت معمول به منظور فروش محصولات خود با مشکلی روبرو نخواهند بود و سوددهی مناسبی نیز به همراه خواهند داشت. دیگر شرکت ها نیز با توجه به تبلیغات و رقابتی که دارند، می توانند روند سودآوری خود را بهبود ببخشند. بنابراین بررسی نوع رقابت برای فروش محصولات در زمان حال و آینده بسیار حائز اهمیت می باشد.
۹) میزان عرضه و تقاضا برای محصولات : اگر یادتان باشد در سالیان نه چندان دور صنعت مسکن و ساخت و ساز رونق بسیاری داشت و در آن شرایط صنایع مرتبط با بازار سهام چیست ؟ بخش مسکن مانند صنعت سیمان و یا کاشی و سرامیک به دلیل تقاضای بالا برای محصولاتشان سوددهی خوبی را به همراه داشتند. در بازه های زمانی گوناگون نیز، بسته به شرایط این امکان وجود دارد که تقاضا برای محصولات صنعت خاصی افزایش پیدا کند و این امر می تواند به افزایش فروش بعضی شرکت ها منجر شود و در نهایت سهام آن ها نیز با افزایش قیمت روبرو شود.
همان طور که در ابتدای مطلب قول دادیم، عوامل تاثیرگذار بر قیمت سهام در بورس ایران را از دو منظور تکنیکال و بنیادی با یکدیگر مورد بررسی قرار دادیم.
اگر به بازار ارزهای دیجیتال نیز علاقه دارید و دوست دارید عوامل تعیین کننده قیمت بیت کوین را نیز یاد بگیرید، از این مطلب بهتر در اینترنت گیرتان نمی آید.
به نظر شما مهم ترین عوامل تاثیر گذار در قیمت سهام در حال حاضر چیست؟
بازارهای مالی چیست؟
بازارهای مالی (Financial markets) به گستره وسیعی از بازارها اطلاق میشود که در آنها اوراق بهادار مبادله میگردد.
این بازارها شامل بازار مبادله سهام، بازارهای اوراق قرضه، بازار فارکس (Forex Market – FX) و بازارهای مشتقات (Derivative Markets) و دیگر انواع بازارها میشوند.
بازارهای مالی برای عملکرد صحیح و جذب سرمایه مورد نیاز اقتصاد حیاتی میباشند.
درک مفهوم بازارهای مالی
بازارهای مالی نقش مهمی در فعالیت روان و همچنین جذب سرمایه برای اقتصاد ایفا میکنند و این کار را از طریق ایجاد نقدینگی برای کسبوکارها و کارآفرینان (entrepreneurs) انجام میدهند.
این بازارها این امکان را برای خریداران و فروشندگان فراهم میکنند تا بتوانند داراییهای مالیشان را با یکدیگر مبادله کنند.
بازارهای مالی اوراقهای بهادار ارائه میکنند و در قبال آن به افرادی که در آنها با مبلغ مازاد خود سرمایهگذاری میکنند، سودی را تخصیص میدهند و بهطور همزمان برای کسب و کارهایی که نیازمند پول هستند نیز سرمایه فراهم میکنند.
بازار بورس تنها یکی از انواع بازارهای مالی میباشد. بازارهای مالی از طریق خریدوفروش تعداد زیادی از ابزارهای مالی شامل سهام، اوراق قرضه، ارزها و همچنین مشتقات تشکیل میشوند.
بازارهای مالی همچنین اتکای زیادی بر شفافیت اطلاعات دارند تا قیمتها و اطلاعات مورد نیاز تمامی کاربران بازار بهطور کامل و بدون دستکاری به آنها برسد.
قیمتهای موجود در بازارها و قیمتهای اوراق قرضه ممکن است نشاندهندهٔ ارزش ذاتی واقعی آنها نباشد زیرا نیروی عوامل اقتصاد کلان، مانند مالیاتها (Taxes) میتوانند بر قیمتها اثر گذارند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد اوراق قرضه میتوانید از مطلب آموزشی «اوراق قرضه چیست؟» دیدن نمایید.
برخی از بازارهای مالی کوچک هستند و یا فعالیت کمی دارند و دیگر انواع آنها، مانند بورس اوراق بهادار نیویورک (New York Stock Exchange – NYSE) روزانه بیش از میلیاردها دلار اوراق بهادار را مبادله میکند.
این داراییها (سهام در بازارهای سهامی) به سرمایهگذاران این امکان را میدهد تا بتوانند سهمهای شرکتهایی که بهصورت عمومی عرضه شدهاند را خریدوفروش نمایند.
بازار بورس اصلی جایی است که منتشرکنندگان تازه سهام، که بهعنوان عرضهکنندگان اولیه نیز شناخته میشوند، سهام خود را در آنجا میفروشند.
هرگونه مبادلهای پس از این در بازارهای ثانویه اتفاق میافتد، جایی که معاملهگران، اوراق بهاداری را که قبلاً خریداری کردهاند به فروش میرسانند و یا دیگر اوراقهای بهادار را میخرند.
نکته مهم: قیمت اوراقهای بهادار مبادله شده در بازارهای مالی (مرجع) لزوماً ارزش ذاتی (Intrinsic Value) آنها را منعکس نمیکند.
انواع بازارهای مالی
-بازار مستقیم (Over – the – counter Markets, OTC)
یک بازار مستقیم به یک بازار غیرمتمرکز (Decentralized Market) گفته میشود، بدین معنی که هیچگونه مرکز فیزیکی ندارد و تمامی مبادلات به شکل الکترونیکی انجام میشوند و در این بازارها دو طرف معاملات بدون حضور در هیچ کارگزاری بهعنوان شخص سوم بهصورت مستقیم با یکدیگر به مبادله میپردازند.
یک بازار مستقیم، سهامهایی را مبادله میکند که بهصورت عمومی در بازار بورس نیویورک (NYSE)، نزدک (NASDAQ) و یا بازار بورس آمریکا (American Stock Exchange – ISE) به نمایش گذاشته نشدهاند.
بهطور کلی شرکتهایی که در بازار مستقیم مبادله میشوند کوچکتر از شرکتهایی هستند که در بازارهای مالی اصلی مبادله میشوند و به همین دلیل بازارهای فرابورس نیازمند قوانین نظارت کمتری هستند و همچنین هزینه استفاده از آنها نیز کمتر میباشد.
-بازارهای اوراق قرضه (Bond Markets)
اوراق قرضه، به اوراق بهاداری گفته میشوند که در طی آنها سرمایهگذار مقداری پول را برای مدت زمان مشخص بهعنوان وام، به وامگیرنده میدهد و طبق توافق انجام شده در قرارداد، میزان بهرهٔ مشخصی را دریافت میکند.
شما ممکن است به اوراق قرضه بهعنوان یک توافق بین وامدهنده و وامگیرنده نگاه کنید که در آن جزئیاتی در مورد وام و همچنین نحوهٔ پرداخت آن نوشته شده است.
اوراق قرضه توسط شرکتها و همچنین شهرداریها (Municipalities)، دولتهای محلی ایالتی (States) و دولتهای مرکزی (Sovereign Governments) بهمنظور تأمین مالی پروژهها و عملیاتها انتشار مییابند.
بازارهای اوراق قرضه، اوراق بهادار را که شامل اوراق و لوایح صادر شده توسط خزانهداری ایالات متحده آمریکا (Notes and bills issued by the United States Treasury) میشوند را به فروش میرسانند.
بازارهای اوراق قرضه همچنین تحت عنوان بازارهای بر پایهٔ بدهی (Debt markets (Credit markets و یا بازارهای درآمد ثابت (Fixed – income markets) نیز شناخته میشود.
-بازارهای پولی (Money Markets)
معمولاً بازارهای پولی کالاهایی را مبادله میکنند که در طی کوتاهمدت (منظور از کوتاه مدت، تاریخ انقضای کم آنها است) دارای نقدینگی بالایی میباشند و از مشخصههای آنها میتوان به درجهٔ بالای امنیت و همچنین نرخ سود از پیش تعیینشدهشان اشاره کرد.
در سطح عمومی و عمدهفروشی، بازارهای پولی شامل حجمهای معاملاتی بالایی بین مؤسسات و معاملهگران میباشند.
در سطح خردهفروشی، این بازارها شامل صندوقهای سرمایهگذاری مشترکی (Mutual Funds) میباشند که توسط سرمایهگذاران منفرد و حسابهای باز شده در این بازارها توسط مشتریان بانکی خریداری میشوند.
افراد ممکن است در بازارهای پولی بهمنظور خرید گواهیهای سپرده کوتاهمدت (Certificate of deposit – CD’s) سرمایهگذاری کنند و یا برای خرید اوراق منتشرشده توسط شهرداریها و یا اوراق منتشرشده توسط خزانهداری و غیره سرمایهگذاری نمایند.
-بازارهای مشتقات (Derivatives Market)
مشتقات قراردادی هستند که بین دو یا چند طرف معامله نوشته میشوند که در آن ارزش قرارداد بر پایهٔ یک دارایی مالی پایه (مانند یک اوراق قرضه) و یا یک دارایی خاص (مانند یک شاخص) تعیین میشود.
مشتقات، اوراق بهادار ثانویهای هستند که ارزش آنها به تنهایی توسط ارزش دارایی پایه اصلیشان که به آن لینک شدهاند تعیین میشود.
بهصورت تکی، یک قرارداد مشتقات قراردادی بیارزش میباشد. برخلاف سهامهایی که بهصورت مستقیم مبادله میشوند، در بازارهای مشتقات بهصورت قراردادهای آتی و یا قراردادهای اختیار معامله خرید یا فروش و یا انواع دیگری از محصولات مالی (Financial Products) مبادله میگردند.
این داراییها ارزش خود را از بازار سهام چیست ؟ ابزارهای مالی مانند اوراق قرضه (Bonds)، کالاها (Commodities)، ارزها (Currencies)، نرخهای بهره (Interest rates)، شاخصهای بازار (Market indexes) و همچنین سهام (Stocks) میگیرند.
-بازار فارکس
بازار فارکس (Foreign exchange market, FOREX, FX) بازار مالیای است که در آن مشارکتکنندگان میتوانند به خرید، فروش، مبادله و معاملهگری بر روی ارزها بپردازند.
شایان ذکر است که بازار فارکس نقدینهترین بازار در تمامیجهان میباشد، زیرا که پول بهعنوان نقدپذیرترین نوع تمامی داراییها شناخته میشود.
بازارهای ارزی بیش از 5,000 میلیارد دلار مبادله روزانه دارند که این میزان از مجموع بازارهای قراردادهای آتی بازارهای سرمایهای بیشتر میباشد._
بههمراه بازارهای مستقیم، بازار فارکس نیز نوعی بازار غیرمتمرکز شناخته میشود و از شبکهای بینالمللیای از کامپیوترها و کارگزاریها در سراسر جهان ساخته شده است.
بازار فارکس از بانکها (Banks)، شرکتهای تجاری (Commercial Companies)، بانکهای مرکزی (Central Banks)، شرکتهای مدیریت سرمایهگذاری (Investment management firms)، صندوقهای سرمایهگذاری (Hedge funds)، کارگزاریهای خرد فارکس (Retail forex brokers) و همچنین سرمایهگذاران تشکیل شده است.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد صندوقهای سرمایه گذاری میتوانید از مطلب آموزشی «صندوقهای سرمایه گذاری چیست؟» دیدن نمایید.
نکات کلیدی:
- بازارهای مالی بهطور گسترده به هر نوع بازاری گفته میشود که در آن عملیات مبادلات اوراق قرضه انجام میگیرند.
- انواع بسیار زیادی از بازارهای مالی وجود دارند که شامل بازار فارکس، بازار پولی، بازار سهام و بازار اوراق قرضه میشود.
- بازارهای مالی تمامی انواع اوراق قرضه را معامله میکنند و برای عملیات روانتر و همچنین تأمین سرمایه جامعه بسیار مهم محسوب میگردند.
اگر علاقه مند به یادگیری بیشتر در این حوزه هستید میتوانید از نقشه راهنمای دیجی کوینر به نام «درخت یادگیری» دیدن نمایید که از نقطه ابتدایی تا انتهای مسیر را ریل گذاری کرده است.
شما با مطالعه درخت یادگیری تا حد مطلوبی دانش خود را افزایش دادهاید اما برای حرفه ای شدن و انجام معاملات در این بازار نیاز به یک راهنمای مجرب و با تجربه دارید.
مجموعه دیجی کوینر بر آن است که با برگزاری کلاسهای آموزشی تجریبات چند ساله خود را در اختیار هم وطنان عزیز قرار دهد تا در این بحران اقتصادی بتوانند در آمد دلاری کسب نمایند. (تاریخ برگزاری کلاسها متعاقبا از طریق وبسایت اعلام خواهد شد.)
تیم تحریریه دیجی کوینر
این مقاله به کوشش هیئت تحریریه دیجی کوینر تولید شده است. تک تک ما امیدواریم که با تلاش خود، تاثیری هر چند کوچک در آگاه سازی فعالان حوزه رمز ارزها و بازارهای مالی داشته باشیم.
بورس چیست؟ | بورس به زبان ساده
برای پاسخ به بورس چیست مقدمه لازم است؛ حتما با فرایند دریافت وام آشنایی دارید؛ مثلا گاهی برای خرید خانه، ماشین یا راهاندازی یک کسبوکار شخصی به پول نیاز دارید ولی در حال حاضر به آن مقدار پول دسترسی ندارید. در این حالت یکی از راههای تامین پولی که لازم دارید این است که به بانک بروید و درخواست وام کنید. شرکتها و بنگاههای اقتصادی هم میتوانند چنین کاری انجام بدهند و برای راهاندازی پروژههای جدید یا به سرانجام رساندن پروژههای جاری سراغ نظام بانکی بروند و وام بگیرند. اما شرکتها یک راه دیگر برای تامین مالی دارند و آن مراجعه به بازار سرمایه یا همان بورس است. در این روش شرکتها بخشی از سهام خودشان را در بازار بورس عرضه میکنند. این همان عرضه اولیه سهام شرکت در بازار بورس است.
در این حالت، سرمایهگذاران فعال در بازار بورس با خریدن این سهام، سهامدار این شرکت میشوند و پول حاصل از این فرایند در اختیار شرکت قرار میگیرد و شرکت میتواند از این پول برای فعالیتهای اقتصادی خودش استفاده کند. به عبارت سادهتر، شرکت به جای اینکه پول مورد نیاز خودش را از طریق نظام بانکی تامین کند، میتواند با عرضه اولیه سهام خودش در بازار بورس این کار را انجام بدهد.
تامین مالی شرکتها از طریق بورس محدود به زمان عرضه اولیه نیست و شرکتها میتوانند از طریق فرایند افزایش سرمایه هم نیازهای مالیشان را رفع کنند. قبلا در «رده» درباره روشهای افزایش سرمایه گفتهایم.
اما تامین مالی شرکتها تنها فایده بازار بورس برای اقتصاد یک کشور نیست و بازار بورس کارکردهای دیگری از قبیل مدیریت ریسک، افزایش شفافیت، کشف قیمت و امکان بسیج سرمایههای کوچک را هم فراهم میکند. بهطور کلی نظام بانکی و بازار بورس ۲ بال اصلی یک اقتصاد را تشکیل میدهند که استفاده مناسب از آنها میتواند منجر به رشد اقتصادی پایدار شود.
تالار بورس کجاست؟
بازار بورس در جهان سابقهای طولانی دارد و عمر بعضی از بورسها به چند قرن میرسد. مثلا بورس پاریس از سال ۱۷۲۴ میلادی فعال است و سابقه بورس نیویورک به سال ۱۷۹۲ میلادی میرسد. در گذشته که ابزارهای ارتباطی امروزی، مانند تلفن و اینترنت، وجود نداشت، سرمایهگذاران برای خریدوفروش سهام و اوراق بهادار باید در جایی جمع میشدند و معاملاتشان را انجام میدادند. مثل بازارهای سنتی شهرها که مردم برای خرید مایحتاجشان به آنها مراجعه میکردند. بورس ایران هم از سال ۱۳۴۶ فعالیت میکند و تا همین چند سال پیش اکثر سرمایهگذاران برای خریدوفروش سهام به ساختمانی میرفتند که به تالار بورس معروف بود. اما بهمرور و با پیشرفت ابزارهای ارتباطی و بهویژه اینترنت، بیشتر سرمایهگذاران دیگر به چنین مکانهایی مراجعه نمیکنند و معاملاتشان را از طریق اینترنت انجام میدهند. مثل فروشگاههای اینترنتی که امکان خرید آنلاین را ایجاد کردهاند. به همین دلیل معنای اصطلاح «تالار بورس» هم رفتهرفته تغییر کرده و به همه بسترهایی گفته میشود که معاملات بورسی در آنها انجام میگیرد.
نماد بورسی چیست؟
حتما ادبیات دهه هشتادیها به گوشتان خورده و گاهی این ادبیات سردرگمتان کرده. مثلا ممکن است این جمله را بشنوید که «رسیدی خ ز بزن» و برایتان سوال شده باشد که منظور از «خ» و «ز» چیست. بورس هم ادبیات خاص خودش را دارد که در نگاه اول میتواند باعث سردرگمی شود. ماجرا این است که وقتی اصطلاح یا عبارتی پرکاربرد باشد، دوست داریم آن اصطلاح یا عبارت را مختصر کنیم تا راحتتر باشیم.
برای نامگذاری نمادهای بورس شرکتهایی که زمینه فعالیت مشابهی دارند در یک گروه قرار میگیرند. معمولا حرف اول نماد معاملاتی شرکتها در بورس نشاندهنده گروه آن شرکت در بورس است. بقیه حرفهای این نمادها هم بهنوعی انتخاب میشوند که نشاندهنده عنوان اصلی شرکت باشد
در بازاری هم که قرار است سهام شرکتها خریدوفروش شود، استفاده از نام کامل شرکتها دردسرهای زیادی دارد. مثلا در یک گفتوگوی بورسی دشوار است که بگوییم «قیمت سهام توسعه معادن روی ایران افزایش یافت» یا اینکه در تابلوی معاملات بورس از نام کامل شرکتها استفاده کنیم. به همین دلیل از همان ابتدا برای هر شرکتی که وارد بورس میشود یک نماد خاص و منحصربهفرد در نظر میگیرند تا فرایند معاملات سادهتر باشد. مثلا بورسیها «بانک صادرات ایران» را با نماد «وبصادر» و «گسترش سرمایهگذاری ایرانخودرو» را با نماد «خگستر» میشناسند.
نحوه نام گذاری شرکت های بورسی
در حال حاضر بیش از ۵۰۰ شرکت در بازارهای بورس و فرابورس ایران حضور دارند. این شرکتها به چند گروه تقسیم میشوند و شرکتهایی که زمینه فعالیت مشابهی دارند در یک گروه قرار میگیرند. معمولا حرف اول نماد معاملاتی شرکتها در بورس نشاندهنده گروه آن شرکت در بورس است. مثلا نماد معاملاتی بانکها و موسسات اعتباری با حرف «و»، شرکتهای سیمانی با حرف «س»، شرکتهای شیمیایی با حرف «ش» و شرکتهای خودرویی با حرف «خ» شروع میشوند (البته استثناهایی هم وجود دارد). بقیه حرفهای این نمادها هم بهنوعی انتخاب میشوند که نشاندهنده عنوان اصلی شرکت باشد.
برای نمونه، نمادهای «خودرو» و «خگستر» و «خساپا» و «خپارس» مربوط به گروه «خودرو و ساخت قطعات» میشوند، نمادهای «فملی» و «فولاد» و «فخوز» و «فاسمین» در گروه «فلزات اساسی» هستند، نمادهای «حکشتی» و «حریل» و «حفارس» و «حتاید» در گروه «حملونقل، انبارداری و ارتباطات» معامله میشوند و نمادهای «وپارس» و «وتجارت» و «وپاسار» و «ونوین» در گروه «بانکها و موسسات اعتباری» قرار دارند. البته همانطور که اشاره کردیم در این نامگذاریها استثناهایی هم وجود دارد که میتوانید بهمرور به آنها آشنا شوید.
معرفی انواع بازار بورس در ایران
شاید شنیده باشید که سهام فلان شرکت در بازار بورس معامله میشود یا اینکه فلان شرکت، فرابورسی است. اما شاید ندانید تفاوت بورس و فرابورس چیست و بقیه بورسها در چیست. در واقع هر کدام از اینها یک بازار مجزا است و قوانین و شرایط خاص خودش را دارد.
تفاوت بورس و فرابورس
اولین نکته اینکه شرکت بورس اوراق بهادار تهران یا همان بورس معروف از سال ۱۳۴۶ شروع به فعالیت کرده است، اما سابقه فعالیت شرکت فرابورس ایران به سال ۱۳۸۷ برمیگردد. بهطور کلی شرایط پذیرش شرکتها در بازار فرابورس نسبت به بازار بورس سادهتر است و از نظر معاملاتی هم تفاوتهایی بین نحوه معاملات بورس و فرابورس وجود دارد. مثلا در حال حاضر فاصله قیمت سفارشها در بازار بورس ۱۰ ریال یا همان یک تومان است، ولی در فرابورس سفارشها را میتوان با فاصله یک ریال هم ثبت کرد. همچنین بازار پایه هم بخشی از فرابورس است که در آن دامنه نوسان روزانه قیمت ۲ درصد است؛ این دامنه در بازار بورس و تابلوهای اصلی فرابورس ۵ درصد است.
بهطور کلی شرکتهایی که در بازار بورس هستند معمولا اعتبار بیشتری نزد سرمایهگذاران، بهویژه سرمایهگذاران باتجربهتر، دارند. البته این امکان هم وجود دارد که شرکتهای فرابورسی شرایط مورد نیاز پذیرش در بورس را کسب کنند و از فرابورس به بورس منتقل شوند.بازار سهام چیست ؟
بورس کالا چیست؟
همانطور که در بورس اوراق بهادار این امکان وجود دارد که هر اوراق بهاداری (از قبیل سهام شرکتها، اوراق مشارکت و غیره) معامله شود، در بورس کالا هم کالاهای مختلف دادوستد میشود. البته در اینجا منظور از «کالا» آن کالای مصرفی یا همان کالایی که به دست مصرفکننده نهایی میرسد، نیست!
بلکه منظور کالاهای خام و فرآورینشده است که اغلب بین فعالان زنجیره تولید دستبهدست میشود. مثلا شرکتهای تولیدکننده ورق و میلگرد و شمش آهن میتوانند محصولاتشان را در بورس کالا عرضه کنند و به دست شرکتهایی برسانند که از این محصولات به عنوان مواد اولیه استفاده میکنند. مهمترین فایده بورس کالا هم ایجاد شفافیت در بازار دادوستد محصولات کالایی است.
نکته: فعالان بورس کالا بیشتر اشخاص حقوقی هستند. در واقع خریدوفروش در رینگ محصولات پتروشیمی و فلزی فقط به اشخاص حقوقی محدود است و اشخاص حقیقی فقط در رینگ معاملات کشاورزی و آتی امکان فعالیت دارند.
شاخص بورس چیست؟ چه تفاوتی با شاخص کل بورس دارد؟
اگر پیگیری اخبار بورسی بوده باشید حتما اصطلاح «شاخص بورس» هم به گوشتان خورده باشد. معمولا در اخبار اقتصادی تلویزیون اولین چیزی که گفته میشود عدد شاخص بورس و مقدار تغییر آن در مقایسه با روز گذشته است. اغلب هم منظور از «شاخص بورس» همان «شاخص کل بورس» است و بخواهیم کمی دقیق باشیم، شاخص کل بورس نماگری است که سطح عمومی قیمتها و سود سهام شرکتهای پذیرفتهشده در بورس را نشان میدهد.
نکته: در حال حاضر شاخصهای مختلفی برای بازارهای بورس و فرابورس ایران تعریف شده است و شاخص کل بورس فقط یکی از این شاخصها است. از شاخصهای دیگر میتوانیم به شاخص کل هموزن، شاخص ۵۰ شرکت برتر و شاخص کل فرابورس اشاره کنیم. همچنین برای هر کدام از گروههای بورس هم شاخصهای جداگانهای تعریف شده است.
نکته: شاخص کل بورس، همانطور که از نامش پیداست، فقط از قیمت سهام شرکتهای بورسی (و نه فرابورسی) تاثیر میگیرد.
نکته: تاثیر تغییرات قیمت شرکتهای بورسی روی شاخص کل یکسان نیست. تاثیر شرکتهای بزرگتر که ارزش بازار بالاتری دارند روی شاخص کل بیشتر است. اصطلاح نمادهای «شاخصساز» هم از همینجا میآید؛ نمادهایی که تغییرات قیمتشان تاثیر بیشتری روی شاخص کل دارد به اصطلاح نمادهای شاخصساز نامیده میشوند.
نکته: شاخص هموزن، همانطور که از نامش پیداست، از همه شرکتهای بورسی تاثیر یکسانی میگیرد. به همین دلیل است که وقتی قیمت سهام شرکتهای کوچکتر رشد میکند، شاخص هموزن رشد بیشتری دارد تا شاخص کل.
سهام چه شرکت هایی در بورس معامله میشود؟
با توجه به رویکرد بورس در این سالها و ساده کردن مداوم قوانین مربوط به حضور در بورس، همه شرکتها -حتی شرکتهای کوچک و خرد- میتوانند وارد این بازار جدید شوند. البته باید شرایطی را رعایت کنند و حضورشان به تایید بورس یا فرابورس برسد. ابتدا سهام شرکت و سرمایههایش توسط کارشناسان بورس قیمتگذاری میشود و قیمت پایهای مشخص میشود، تعیین خردهفروشی یا عمدهفروشی سهام توسط هیئت مدیره شرکت تصویب میشود و مراحل عرضه اولیه و ورود به بورس فراهم میشود. این راهنما شاید به درد کسانی بخورد که در این زمینه سوال دارند.
دیدگاه شما