سهام ممتاز چیست؟

سهام ممتاز چیست؟

در رابطه با این نوع سهام باید اذعان کرد که،سهام ممتاز قابل انتشار است. بر طبق آنچه در اساسنامه شرکت معین شده اجازه منتشر شدن را دارد. یا اینکه این امکان می‌تواند در مجمع عمومی شرکت تصویب شود. در این رابطه قانون اینگونه بیان کرده است که برای بعضی از سهام شرکت با رعایت مواد قانونی مزایایی قائل شوند اینگونه سهام، ممتاز نامیده می‌شوند.

امتیازات دارندگان سهام ممتاز

• اختصاص درصد معینی از سود به سهام‎‌داران ممتاز
• در صورت فقدان سود، شرکت مقدار معینی به شرکای ممتاز بدهکار باشد.
• اختصاص سود بیشتر از بقیه به سهام‌داران ممتاز
• پرداخت مبلغ معینی اضافه برسود معمولی به سهام‌داران ممتاز
• اعطای حق تقدم برای طرف معامله شدن با شرکت
• تقدم خرید در سهام جدید

امتیازات غیرمالی

• اعطای حق رای اضافی سهام ممتاز چیست؟ به سهام‌داران ممتاز
• اعطای حق انحصاری عضویت در هیات مدیره به سهام‌داران ممتاز
• اعطای حق تصمیم‌گیری در خصوص برخی مسائل به سهام‌داران ممتاز

چند نکته مهم

• دارندگان سهام ممتاز از نظر دریافت سود سهام بر دارندگان سهام عادی حق تقدم دارند.
• سهام ممتاز بدون سررسید است.
• سهام ممتاز برای صاحبان آن دربردارنده نوعی حق مالکیت در شرکت است.
• شرکت انتشار دهنده الزامی ندارد دارایی‌های خود را وثیقه یا رهن این اوراق قرار دهد، زیرا سهام‌داران ممتاز دارای حق مالکانه هستند.

باتشکر از شما عزیزان که وقت خود را صرف مطالعه مقاله سهام ممتاز و نحوه انتقال آن کردید. امیدواریم مطالب فوق مورد توجه شما عزیزان قرار گرفته باشد. با سپاس از اعتماد شما، های‌ثبت.

سهام ممتاز چیست؟ امتیازات و معایب آن کدام است؟

سهام ممتاز چیست؟ امتیازات و معایب آن کدام است؟سهام ممتاز (به انگلیسی: Preferred stock یا Preferred share ) یکی از انواع سهام است. سهام ممتاز، نوعی گواهی مالکیت قابل انتقال است که به دارندهٔ آن، حقی محدود و ثابت از دارایی‌های شرکت می‌دهد. واژهٔ ممتاز بدین معنی است که پرداخت سود این سهام، نسبت به سود سهام عادی، اولویت داشته، و باید به‌طور کامل پرداخت شوداوراق بهادر دو رگه ای محسوب میشود که از ویژگی های اوراق قرضه و سهام عادی بخوردار است. سهام ممتاز از این لحاظ که سبب ایجاد ادعای مالکیت بر شرکت ناشر میشود،شبیه سهام عادی بوده واز این لحاظ که جریان های نقدی دوره ای ثابتی را پرداخت میکند، شبیه اوراق قرضه است.

سهام ممتاز از نظر ادعا بر دارایی های شرکت، به سهام عادی اولویت دارد اما ادعای آن بعد از مطالبات دارندگان اوراق قرضه قرار دارد، بنابراین دارندگان سهام ممتاز تنها زمانی سود درافت میکنند که نخست ،سودی وجود داشته باشد و دوم تمامی مطالبات دارندگان اوراق قرضه پرداخت شده باشد(اما مطالبات دارندگان سهام ممتاز قبل از سهام عادی پرداخت میشود). مانند دارندگان سهام عادی چنانچه شرکت سود کافی را برای پرداخت سود تقسیمی نداشته باشد. در آنصورت دارندگان سهام ممتاز نیز نمیتوانند شرکت را مجبور به ورشکستگی کنند. به علاوه. چنانچه شرکت ناشر با ورشکستگی مواجه شود مطالبات دارندگان سهام ممتاز پس از مطالبات همه بستانکاران (وام دهندگان) ، اما قبل از پرداخت مطالبات دارندگان سهام عادی پرداخت میشود.

شرکتها انتشار سهام ممتاز را منبع مفیدی برای تأمین مالی می دانند، برای اینکه اگر شرکت با احتمال ورشکستگی مواجه شود برخلاف کوپن بهره اوراق قرضه از پرداخت سود تقسیمی مربوط به سهام ممتاز، صرف نظر خواهد شد. به علاوه سهام ممتاز برای دارندگان اوراق قرضه یک شرکت سودمند است . وجوه مالی که از طریق سهام ممتاز تأمین مالی شده است،میتواند برای خرید دارایی هایی استفاده شود که در مرحله نخست ،از در آمد ناشی از این دارایی ها برایرداخت مطالبات دارندگان اوراق قرضه استفاده خواهد شد.

با این حال سهام مماز معایبی را برای شرکت در بر دارد:

اولین عیبش این است که سود تقسیمی مربوط به سهام ممتاز پرداخت نشود ، ممکن است سرمایه گذاران جدید نسبت به سرمایه گذاری در آن شرکت بی رغبت شوند. به همین دلیل. تا زمانی که شرکت قادر به پرداخت سودهای تقسیمی معوقه به دارندگان سهام ممتاز نشود. قادر به سرمایگذاری جدید نخواهد بود. به علاوه دارندگان سهام ممتاز باید نرخ بازده ای مطابق با ریسک مرتبط با سرمایه گذاری خود دریافت کنند بنابراین ممکن است هزینه تأمین مالی از راه اوراق قرضه باشد.

دومین عیب سهام ممتاز از نقطه نظر شرکت ناشر این است که برخلاف کوپن بهره ای که به اوراق قرضه شرکتی پرداخت میشود. سود تقسیمی پرداختی به سهام ممتاز هزینه معاف از مالیات نیست، سود تقسیمی سهام ممتاز از محل سود بعد از مالیات پرداخت میشود این عامل سبب افزایش هزینه سهام ممتاز در مقایسه با هزینه های سهام ممتاز چیست؟ اوراق قرضه ، برای سهامداران شرکت میشود. به ویژه اینکه چنین تفاوت در رفتار مالیاتی میان کوپن بهره اوراق قرضه و سود تقسیمی سهام ممتاز بر سود خالص مربوط به دارندگان سهام عادی شرکت تأثیر میگذارد. سود تقسیمی مربوط به سهام ممتاز اغلب ثابت بوده و در قالب مبلغ دلاری یا درصدی از ارزش اسمی سهام ممتاز بیان میشود.

دارندگان سهام ممتاز به طور معمول در شرکت حق رأی ندارند، البته در مواردی که شرکت قادر به پرداخت سود تقسیمی به دارندگان سهام ممتاز نباشد. شاید این اصل ، به عنوان یک استثنا، نادیده گرفته شود. برای مثال: دارندگان سهام شرکت پیتنی باوز ، به جز در مواردی که پرداخت سود تقسیمی آن برای شش فصل به تعویق بیفتد. حق رأی ندارند. در این حالت دارندگان سهام ممتاز میتوانند یک سوم از اعضای هیأت مدیره را انتخاب کنند.

اغلب سهام ممتاز به دو شکل غیرمشارکتی و جمع شونده است سهام ممتاز غیرمشارکتی به این معناست که سود تقسیمی سهام ممتاز بدون توجه به افزایش یا کاهش سود شرکت ناشر ، ثابت است. سهام ممتازجمع شونده به این معناست که سود تقسیمی سهام ممتاز معوق و پرداخت نشده سهام ممتاز باید قبل از پرداخت هرگونه سود تقسیمی سهام عادی ، پرداخت شود.

در مقابل سهام ممتاز مشارکتی به این معناست که که سود تقسیمی پرداختی واقعی در هر سال ممکن است بیشتر از سود تقسیمی تعهد داشته باشد در برخی از موارد، اگر شرکت ناشر سال پر سودی را داشته باشد. دارندگان سهام ممتاز میتوانند بخشی ز این سود مازاد را درقالب پرداخت سود تقسیمی مازاد در یافت کنند، اگر سهام ممتاز غیر جمع شونده باشد، سود های تقسیمی معوق و پرداخت نشده. سوخت شده و پرداخت نمی شود. بطور معمول سرمایه گذاران آینده‌نگر علاقه ای به سرمایه گذاری در این نوع سهام ممتاز ندارند. بنابراین،برای جبران این عیب ، اغلب ویژگی های دیگری مانند حق رأی را برای سهام ممتاز غیر جمع شونده قائل میشوند.

برخی از امتیازات دارندگان سهام ممتازه :

۱٫ اختصاص درصد معینی از سود به سهامداران ممتاز
۲٫ در صورت فقدان سود ، شرکت مقدار معینی به شرکای ممتاز بدهکار باشد.
۳٫ اختصاص سود بیشتر از بقیه به سهامداران ممتاز.
۴٫ پرداخت مبلغ معینی اضافه بر سود معمولی به سهامداران ممتاز
۵٫ اعطای حق تقدم برای طرف معامله شدن با شرکت
۶٫ تقدم خرید در سهام جدید

امتیازات غیر مالی :

۱٫ اعطای حق رای اضافی به سهامداران ممتاز
۲٫ اعطای حق انحصاری عضویت در هیات مدیره به سهامداران ممتاز
۳٫ اعطای حق تصمیم گیری در خصوص برخی مسایل به سهامداران ممتاز

چند نکته :

– دارندگان سهام ممتاز از نظر دریافت سود سهام بر دارندگان سهام عادی حق تقدم دارند.
– سهام ممتاز بدون سررسید است.
– سهام ممتاز برای صاحبان آن دربردارنده نوعی حق مالکیت در شرکت است.
– شرکت انتشار دهنده الزامی ندارد دارایی های خود را وثیقه یا رهن این اوراق قرار دهد، زیرا سهامداران ممتاز دارای حق مالکانه هستند.

سهام ممتاز و انواع آن

در این مقاله قصد داریم تا با سهام ممتاز، انواع آن و ویژگی های این سهام آشنا شویم. این مقاله را تا انتها بخوانید تا با سهام ممتاز آشنایی بیشتری پیدا کنید:

در اصطلاح علم اقتصاد، به شرکت هايي که براي انجام امور تجاري تشکيل مي شوند و سرمايه ي آنها بر اساس تعدادي سهام هم ارزش پايه گذاري شده است، شرکت سهامي گفته مي شود. شرکت هاي سهامي (سهامي خاص يا سهامي عام) در شرايط ويژه مي توانند سهام سهام ممتاز چیست؟ يا اوراق بهادار منتشر کنند. سهام شرکت سهامي عام، در بازار بورس معامله مي شود. سرمايه ي هر شرکت سهامي، به قسمت هاي مساوي تقسيم بندي مي شود که هر قسمت را يک سهم مي نامند. انتشار سهام در يک دسته بندي کلي بر دو نوع است: سهام عادي (common stock) و سهام ممتاز (Preferred stock).

سهام عادي سندي است که نشان مي دهد صاحب آن مالک بخش معيني از سرمايه ي شرکت است و از سود و مزاياي خاصي بهره مي برد. اما گاهي شرکت به دليل بحران مالي نياز به حمايت اقتصادي دارد يا مي خواهد به سرعت سرمايه ي خود را افزايش بدهد؛ در چنين شرايطي شرکت مي تواند به جاي سهام عادي سهام ممتاز منتشر کند. به دارندگان اين سهام، حق محدود و ثابتي از دارايي شرکت تعلق مي گيرد.
برخي از ويژگي هاي سهام ممتاز با سهام عادي متفاوت است. برخلاف سهام داران عادي، سهام دار ممتاز معمولا حق رأي در مجامع عادي شرکت و مجمع فوق العاده را ندارد، سود پرداختي به آنها ثابت است و در هر شرايطي نسبت به سهام داران عادي (که از لحاظ پرداخت سود تضميني ندارند) در اولويت هستند؛ يعني در پرداخت سود، ابتدا سود سهام ممتاز به طور کامل پرداخت مي شود و سپس پرداخت سود به سهام داران عادي صورت مي گيرد.

در سال هاي پررونق کسب وکار که درآمد شرکت افزايش مي يابد، سود سهام داران عادي نيز افزايش خواهد يافت؛ اما سود سهام داران ممتاز (که داراي نرخ سود ثابت هستند) تغييري نخواهد کرد.

سهام ممتاز، معمولا موعد سررسيد (maturity) ندارد. سود سهام ممتاز، به صورت چهارماهه يا نيم سال پرداخت مي شود و نشان دهنده ي مالکيت بدون حق رأي در يک شرکت است.

در زمان ورشکستگي يا انحلال شرکت، ابتدا بدهي هاي شرکت تسويه مي شود و سپس بايد حقوق صاحبان سهام ممتاز پرداخت شود. باقيمانده ي دارايي ها به سهام داران عادي تعلق خواهد گرفت. در صورتي که شرکت، اوراق قرضه نيز صادر کرده باشد، بايد هنگام پرداخت بدهي هاي خود (قبل از پرداخت سود به سهام داران ممتاز) اين اوراق را نيز تسويه کند، زيرا اوراق قرضه در رده ي بدهي هاي شرکت قرار مي گيرند و از اين رو، نسبت به سهام ممتاز از اولويت بالاتري برخوردار خواهند بود.

ويژگي هاي سهام ممتاز

سهامِ ممتازِ جمع شونده

خريداران سهام معمولا از سهام ممتازي که ويژگي جمع شونده سهام ممتاز چیست؟ دارد، بيشتر استقبال مي کنند؛ زيرا اين ويژگي مي تواند به سرمايه گذار اطمينان بدهد که سود سهم خود را دريافت خواهد کرد. هر شرکت در زمان بحران مالي، اين حق را دارد که پرداخت سود سهام ممتاز را به تعويق بيندازد. به اين ترتيب، سود سهام ممتاز جمع شونده روي هم انباشته خواهد شد. در نهايت، هنگام پرداخت سود، شرکت حق ندارد تا زماني که تمام مبلغ سود انباشته شده ي سهام ممتاز را به صاحبان آنها پرداخت نکرده است، به سهام داران عادي، سودي سهام ممتاز چیست؟ بپردازد.

سهام ممتاز قابل بازخريد

شرکت هايي که سهام ممتاز قابل بازخريد را صادر مي کنند، اين حق را دارند که پس از مدت معيني سهام را (معمولا به ارزش اسمي آن) بازخريد کنند. هنگامي که نرخ سود در بازار کاهش مي يابد، شرکت هاي صادرکننده مي توانند سهام ممتاز قابل بازخريد قديمي را (که نرخ سود بالايي دارد) بازخريد کنند و با حذف آن، يک سري سهام ممتاز جديد (با سود فعلي که پايين تر است) منتشر کنند.

سهام ممتاز قابل تبديل

سهام داران ممتاز مي توانند سهام خود را (در صورتي که قابل تبديل است) به سهام عادي با قيمت از پيش تعيين شده تبديل کنند. اگر ارزش بازاري (market price) سهام عادي افزايش بيابد، ارزش ادراک شده ي سهام قابل تبديل افزايش پيدا مي کند. برخي از سهام هاي قابل تبديل، به طور اجباري پس از تاريخ معيني به سهام عادي تبديل مي شوند.

سهام ممتاز مشارکتي

گاهي شرکت صادر کننده ي سهام ممتاز، آن را به صورت سهام ممتاز مشارکتي عرضه مي کند. سهام ممتاز با اين ويژگي، افزون بر نرخ سود ثابت، مي تواند از سود اضافي که توسط هيئت مديره اعلام مي شود، بهره مند شود. البته سود اضافي ابتدا به مقدار معيني که تعيين شده، به سهام داران عادي تعلق خواهد گرفت و در نهايت باقيمانده ي آن به سهام داران ممتاز مشارکتي مي رسد. براي مثال، اگر شرکتي که در يک سال عملکرد خوبي داشته و کسب وکار آن پررونق بوده است بخواهد پاداش و سود پايان سال ويژه اي به سهام داران عادي خود بدهد، بايد در مورد سهام داران ممتازي که ويژگي مشارکتي دارند نيز چنين عمل کند.

انواع سهام ممتاز

اوراق بهادار سنتي

ساختار بسياري از سهام هاي ممتاز ِ سنتي به گونه اي است که بدون مدت و دائمي است، يعني تاريخ سررسيد ندارد. با اين حال، صادرکننده مي تواند و بايد (با توجه به مقررات) نسبت به بازخريد سهام هاي ممتازِ واريز نشده که روي هم انباشته شده اند، اقدام کند و آنها را از دور خارج سازد.

اوراق بهادار ترکيبي يا دو رگه

از آنجا که سهام ممتاز، از يک سو برخي از ويژگي هاي سهام عادي را داراست و از سوي ديگر شباهت هايي به اوراق قرضه دارد، به آن اوراق بهادار دو رگه يا ترکيبي (hybrid preferred stocks) گفته مي شود. مانند اوراق قرضه، سودي که به سهام ممتاز تعلق مي گيرد با نرخ ثابت نسبتا بالايي پرداخت مي شود. از سوي ديگر، سهام ممتاز مانند سهام عادي در بازار بورس معامله مي شود.

سهام ممتاز ترکيبي يا «اوراق بهادار سرمايه» با نرخ ثابت براي اولين بار در سال ۱۹۹۳ به بازار معرفي شد. اين نوع سهام، ترکيبي از اوراق قرضه (که در رده ي بدهي هاي شرکت قرار مي گيرد) و حقوق صاحبان سهام بود. سهام ممتاز ترکيبي جديد، نسبت به سهام ممتاز سنتي از نقدشوندگي (liquidation) بالاتري برخوردار بود.

از لحاظ فني به سهام ممتاز ترکيبي، به جاي سود تقسيمي بهره پرداخت مي شود. بهره (interest) با سود تقسيمي (dividend) تفاوت دارد و نبايد اين دو را با يکديگر اشتباه کرد. بهره به درآمد حاصل از سرمايه گفته مي شود، در حالي که سود تقسيمي سودي است که از تقسيم ميزان سود عملياتي، پس از کسر ماليات شرکت، بر تعداد کل سهام، محاسبه مي شود و نشان دهنده سودي است که شرکت در يک دوره مشخص، به ازاي يک سهم به دست آورده است. از آنجا که بهره ي سهام ممتاز ترکيبي پيش از کسر ماليات پرداخت مي شود، انتشار اين نوع سهام مزاياي زيادي (از نظر کاهش هزينه هاي مالياتي) براي شرکت صادرکننده خواهد داشت. اين در حالي است که سود همه ي انواع سهام پس از کسر ماليات صورت مي گيرد و اين پرداخت سود، تأثيري در پرداخت ماليات ندارد.

توصيه مي شود سرمايه گذاران قبل از خريد سهام، به طور کامل ويژگي هاي اوراق بهاداري را که خريداري مي کنند و تأثيري را که هر يک از اين ويژگي ها ممکن است بر اوراق خريداري شده، داشته باشد بررسي کنند. درآمد حاصل از بهره، به نوبه ي خود براي شخص سرمايه گذار به عنوان ماليات بر درآمد، مشمول ماليات خواهد شد. با اين حال، انتشار اين نوع سهام و اوراق بهادار براي صادرکنندگان، به دليل معافيت هاي مالياتي بسيار جذاب است. امروزه ۷۵% از سهام هاي ممتازي که در بازار سهام خريد و فروش مي شود از نوع سهام ممتاز ترکيبي است.

ريسک ها

ريسک نُکول (default risk)

مانند هر سرمايه گذاري ديگري، در اينجا نيز با ريسک نکول روبه رو هستيم. ريسک نکول به عدم توانايي پرداخت اصل مبلغ اوراق بهادار يا بهره و سود سهام در موعد مقرر گفته مي شود. بسياري از شرکت ها ممکن است پرداخت بهره يا سود سهام هاي ممتاز را به تعويق بيندازند. به طور معمول، شرکت ابتدا بايد سود سهام ممتاز را که به تعويق افتاده است بپردازد. اگر سهام ممتاز از نوع جمع شونده باشد، ابتدا بايد همه ي سود جمع شونده پرداخت شود و سپس پرداخت سود سهام عادي به جريان بيفتد.

ريسک بازار

قيمت سهام ممتاز در بازار، بر اساس نوسانات نرخ بهره و عرضه و تقاضا مدام در حال تغيير است. مانند سهام عادي، قيمت سهام ممتاز نيز پس از مدت معيني افت مي کند.

نقدشوندگي

نقدشوندگيِ (liquidation) سهام هاي ممتاز متفاوت است. سهامي که داراي قدرت نقدشوندگي بالايي است، تفاوت قيمت خريد و قيمت فروش در آن بسيار اندک است. سهامي که تفاوت قيمت خريد و فروش آن زياد باشد، معمولا طرفداران زيادي ندارد.

ريسک بازخريد

بسياري از سهام هاي ممتاز قابل بازخريد هستند. قبل از خريد سهام، سرمايه گذار بايد بازدهي سهام خريداري شده و سود و زيان آن را به خوبي بررسي کند.

سهام ممتاز و ویژگی های آن

قبل از اطلاع از سهام ممتاز و ویژگی های آن لازم است بدانید، رسمیت یک شرکت زمانی صورت می پذیرد که شرکت مذکور سرمایه ای داشته باشد،سرمایه ای که در این بخش از آن نام برده شد معمولا به قطعاتی تقسیم می شود که هر یک از این قطعات یک سهم نامیده می شود.همانگونه که ماده ۲۴ قانون تجارت تصریح می کند ” سهم قسمتی است از سرمایه شرکت سهامی که مشخصه میزان مشارکت و تعهدات و منافع صاحب آن در شرکت سهامی می باشد … ” سهم هر شریک در شرکت سهم الشرکه نامیده می شود اما در شرکت سهامی فقط به لفظ سهم اکتفا می کنند.در ادامه موسسه ثبت شرکت کریم خان انواع سهام را برای شما نام برده است.

سهام شرکت ممکن است به صورت ذیل باشد :

1. سهم بی نام
2. سهم بانام
3. سهم ممتاز

سهام ممتاز

سهام ممتاز در شرکت ها بر سهام بانام و بی نام ارجحیت دارد.در دو صورت سهام ممتاز در شرکت ها مورد استفاده قرار می گیرد،مورد اول زمانی است که شرکت قصد افزایش سرمایه داشته باشد اما هیچ شخصی حاضر به خرید نشود،مورد دوم زمانی است که شرکتی قصد وارد کردن افراد سرشناس و با اعتبار در سهام شرکت را داشته باشد.به عنوان مثال در صورتی که شرکت نیازمند افراد با تجربه و کارشناس در امورد اقتصادی باشد سهامی تحت عنوان سهام ممتاز به آن ها اعطا می گردد و قیمت آن ها را دریافت می کند و از جمله امتیازی که به دارندگان آن ها می دهد این است که در مجمع عمومی عادی برای هر سهم ممتاز دو حق رای وجود داشته باشد و یا اینکه به دلیل افزایش فوری سرمایه، سهامی منتشر نمایند که ۱۰ % از منافع آن اول میان دارندگان سهام ممتاز تقسیم گشته و مابقی منافع میان دیگر دارندگان سهام از قبیل عادی و ممتاز تقسیم شود و یا چنانچه شرکت منحل شد ابتدا قیمت اسمی سهام ممتاز پرداخت شود و سپس مابقی میان صاحبان سهام بانام و بی نام تقسیم شود البته سهام ممتاز در صورتی قابل انتشار است که اساسنامه شرکت آن ها را مجاز به انتشار بداند و یا توسط مجمع عمومی فوق العاده به تصویب رسیده باشد و در این خصوص تبصره ۲ ماده ۲۴ قانون تجارت این گونه می گوید :

” در صورتیکه برای بعضی از سهام شرکت با رعایت مواد قانونی مزایایی قائل شوند اینگونه سهام ، ممتاز نامیده می شوند . “

در ادامه موسسه حقوقی ثبت شرکت کریم خان امتیازات صاحبان سهام ممتاز را برای شما بر می شمرد.

امتیازات صاحبان سهام ممتاز

• اختصاص درصد معینی از سود به سهامداران ممتاز
• در صورت فقدان سود ، شرکت مقدار معینی به شرکای ممتاز بدهکار باشد.
• اختصاص سود بیشتر از بقیه به سهامداران ممتاز.
• پرداخت مبلغ معینی اضافه بر سود معمولی به سهامداران ممتاز
• اعطای حق تقدم برای طرف معامله شدن با شرکت
• تقدم خرید در سهام جدید

امتیازات غیر مالی :

1. اعطای حق رای اضافی به سهامداران ممتاز
2. اعطای حق انحصاری عضویت در هیات مدیره به سهامداران ممتاز
3. اعطای حق تصمیم گیری در خصوص برخی مسایل به سهامداران ممتاز

موسسه ثبت کریمخان در بخش بعدی نکات بیشتری در خصوص سهام ممتاز را به شما ارائه می دهد.

۱۷- شرحی بر تعریف و ویژگی‌های سهام ممتاز

قاعده عمومی در مورد سهام این است که همه از نظر قیمت مساوی هستند.

در لایحه اصلاح قانون تجارت (ل. ا. ق. ت)، قانونگذار تعریف دقیقی از سهام ممتاز ارائه نکرده است، تنها اشاره قانونگذار به این نوع سهام در تبصره ۲ ماده ۲۴ ل. ا. ق. ت می‌باشد که مقرر می‌دارد:

«در صورتی‌که برای بعضی از سهام شرکت با رعایت مقررات این قانون مزایایی قائل شوند، این گونه سهام، سهم ممتاز نامیده می‌شوند.» برخی حقوقدانان در تعریف سهام ممتاز آن‌را سهامی می‌دانند که به موجب اساسنامه یا طبق تصویب مجمع عمومی فوق‌العاده شرکت، امتیاز یا امتیازات خاصی نسبت به سایر سهام سهام ممتاز چیست؟ همان شرکت به دارنده خود اعطا می‌کند.

انواع مختلف سهام ممتاز را می‌توان در اساسنامه پیش‌بینی نمود. در این صورت ضروری است شرایطی را که باعث انتشار سهام ممتاز می‌شود در اساسنامه مشخص و حقوق معین سهامدار ممتاز روشن گردد.

به عنوان مثال اگر شرکت سهامی به علت بحران اقتصادی یا ضرر مالی یا از دست دادن سرمایه به علت فعالیت‌های نابهنگام خود، قصد افزایش سرمایه از طریق صدور سهام ممتاز را داشته باشد و امتیازات این نوع سهام ممتاز تا اندازه‌ای متمایز از دیگر سهام باشد، به گونه‌ای که این امتیازات به اشخاصی که سرمایه بیشتری را به شرکت آورده یا با طراحی نقشه‌ها، روش‌ها و ایده‌های مثبت و موثر خود، سعی در رونق بخشیدن فعالیت‌های شرکت را دارند، اختصاص یابد، اساسنامه شرکت باید این نوع حقوق و مزایا را به نحو صریح تبین و امتیازاتی را که برای چنین سهامدارانی مدنظر قرار داده، معین نماید.

به طور کلی، لحاظ مزایای بیشتر برای سهام ممتاز ایرادی ندارد و حتی برای توسعه و ادامه امور شرکت لازم است.

نمونه‌هایی از امتیازات مالی سهام ممتاز:

درصد معینی از سود (قبل از این که سود بین سهامداران تقسیم شود) اختصاص به دارندگان سهام ممتاز دارد. این عمل زمانی صورت می‌پذیرد که شرکت احتیاج به افزایش سرمایه داشته باشد؛

اگر شرکت سودی نداشت، به میزان آن مبلغ معین به شرکای ممتاز بدهکار می‌شود؛

سود این نوع از سهام، قبل از سود سهام عادی پرداخت می‌شود؛

شرکای ممتاز نسبت به سایر شرکاء، برای طرف معامله شدن با شرکت، حق تقدم دارند؛

هم‌چنین دارندگان سهام ممتاز در خریدن سهام جدید از شرکت حق تقدم دارند؛

در زمان انحلال شرکت و پس از تصفیه بدهی‌ها، ابتدا حقوق دارندگان سهام ممتاز پرداخت می‌شود.

برخی از امتیازات غیرمالی سهام ممتاز:

می‌توان برای دارندگان سهام ممتاز حق رأی اضافی درنظرگرفت؛

گاهی برخی امتیازات کیفی به رأی اختصاص داده می‌شود. به عنوان مثال شرکت ممکن است سهام ممتاز چیست؟ تصمیم‌گیری در خصوص مسألۀ خاصی را منوط به رأی سهامداران ممتاز کند؛

ممکن است شرکت این امتیاز را برای شرکاء ممتاز لحاظ کند که اعضاء هیئت مدیره فقط از میان دارندگان سهام ممتاز انتخاب شوند. دارندگان چنین سهامی که به عنوان اعضاء هیأت مدیره انتخاب می‌شوند، می‌توانند در ابقاء شرکت نقش مهمتری ایفاء نمایند.

شایان ذکر است که در صورت پیش‌بینی در اساسنامه، این امکان وجود دارد که سهام ممتازی منتشر شود که قابل تبدیل به سهام عادی باشد. تبدیل سهام ممتاز به سهام عادی که پس سهام ممتاز چیست؟ از ابطال سهام ممتاز صورت می‌گیرد، ممکن است از نظر سایر سهامداران (دارندگان سهام عادی)، موضوع مورد توجهی باشد و منجر به اقناع ایشان جهت درج امتیاز برای این نوع سهام شود.

One thought on “ ۱۷- شرحی بر تعریف و ویژگی‌های سهام ممتاز ”

با سلام و احترام؛
۱- آیا امتیازات سهام ممتاز باید در اوراق سهام ذکر شود یا ذکر در اساسنامه کفایت می کند؟
۲- آیا شرط جلوگیری از رقیق شدن سهام می تواند در قالب سهام ممتاز صادر گردد؟

با سلام و احترام همراه عزیز
عذرخواهی تیم ما بابت تاخیر بوجود آمده در پاسخدهی را پذیرا باشید، امیدوارم پاسخ ذیل مفید واقع گردد:
۱- در لایحه اصلاح قسمتی از قانون تجارت در مواد ۲۴ و ۲۶ که به تعریف سهام می‌پردازد آمده است که در برگه سهام باید حتما به نوع سهم اشاره شود بدین معنا که که ذکر عادی یا ممتاز بودن سهام از الزامات قانونی برگه سهام می باشد؛ اما قانونگذار به درج این نوع از امتیاز در برگ سهام اشاره نکرده و صرف درج بر روی سهام ممتاز چیست؟ برگه سهام ممتاز را کافی دانسته است. دارنده سهام ممتاز و یا انتقال گیرنده آن برای اطلاع از امتیازات مطرح شده می‌تواند به اساسنامه و یا به روزنامه رسمی که در آن صورتجلسه مجمع عمومی فوق العاده، مربوطه آگهی شده است، مراجعه نماید سهام ممتاز چیست؟ و از امتیازات آن مطلع گردد.
۲- در خصوص درج عدم رقیق شدن سهام می‌توان گفت که قانونگذار در این خصوص به صراحت به این امر نپرداخته است است اما آنچه از فحوای قانون مشخص می‌گردد این امر است که درج این شرط با مانعی رو به رو نمی‌باشد و از آنجا که سهامداران ممتاز خواستار ابقای حقوق ممتازه خود با افزایش سرمایه شرکت از طریق صدور سهام جدید می باشند این مسئله مطرح می‌شود که چگونه این شرط را در اساسنامه بگنجانند و یا آن را در مجمع عمومی فوق العاده تصویب کنند؛ که می‌تواند به یکی از دو روش زیر باشد:
الف) سهامدار ممتاز می‌تواند از این حق برخوردار شود که تا میزانی که درصد مالکیت وی با شرایط سابق برابری کند سهام رایگان به وی تعلق بگیرد.
ب) کاهش ارزش واقعی سهام به این طریق که در زمانی که شرکت سهام جدید منتشر می‌کند، با درج این شرط که سهامداران ممتاز گذشته با توجه به میزان ارزش‌گذاری جدید سهام صادر شده را به مبلغی کمتر از آنچه سهامدار ممتاز سابق خریداری کرده است به شخص دیگری بفروشد.

سلام.ممنون از مطلب بسیار مفیدتون.
سوالی که داشتم این هست که ممکنه برای سهامدار ممتاز ضرر کمتر رو به عنوان امتیاز درنظر گرفت؟؟

همراه گرامی بابت تاخیر در پاسخگویی پوزش ما را پذیرا باشید.
از آنجا که ترتیب دادن سهام ممتاز وفق ماده ۴۲ لایحه اصلاحی قانون تجارت برای دارندگان آن حق/ حقوق مکتسبه ایجاد می نماید، امتیازات و نحوه برخورداری از آن باید در اساسنامه بطور واضح و روشن ذکر شود، متاسفانه در قانون تجارت با خلاء احصا و تعریف امتیازات دارندگان سهام ممتازه روبه رو هستیم لاکن عموماً امتیازات به دو دسته مالی و غیرمالی تقسیم می¬شود، آنچه که مورد پرسش است جزء امتیازات مالی قرار می¬گیرد که اینگونه امتیازات نباید در تعارض با قواعد آمره و یا سایر قوانین مانند قوانین مالیاتی باشد.
فلسفه وجودی سهام به اصول کلی مشارکت بر می¬گردد و طرفین آورده (سهام) خود را برای انجام فعالیتی به اشتراک می¬گذارند و در صورتی که سود و یا ضرری از این مشارکت حاصل شود، طرفین در آن شریک خواهند بود(به نسبت سهم الشرکه و یا اولویت داشتن سهامدار ممتاز)، تقسیم سود و قائل بودن ضرر کمتر ولو تحت عنوان سهام ممتاز خلاف اصول و قواعد حقوقی می¬باشد بنابراین امکان درج این امتیاز برای سهامدار ممتاز وجود نخواهد داشت.